به گزارش سلام نو، دولت آمریکا از یک سال پیش، همزمان با آغاز کارزار اعمال فشار حداکثری بر ایران، برای مذاکره با این کشور، ۱۲ درخواست مطرح کرد که بسیاری از ناظران معتقدند پذیرش آنها از سوی ایران بعید است. مقامات سیاسی و اطلاعاتی سابق آمریکایی میگویند کارزار فشار فقط زمانی نتیجه مطلوب میدهد که با مجموعهای از اهداف «واقعبینانه» همراه شود.
در یک ماه گذشته، آمریکا دو اقدام بیسابقه علیه جمهوری اسلامی ایران انجام داد. ابتدا کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار داد و سپس معافیتهای فروش نفت ایران به هشت کشور را لغو کرد تا صفر شدن صادرات نفت ایران را تسریع کند. پیش از این، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، برای مذاکره با ایران ۱۲ درخواست مطرح کرده بود که ایران برای رفع فشارها باید آنها را بپذیرد. برخی کارشناسان آمریکایی معتقدند که این اقدامات، ایران را به میز مذاکره بازنخواهند گرداند.
در ۲۹ آوریل، اندیشکده «موقوفه کارنگی برای صلح بین المللی»، با حضور برخی کارشناسان و مقامات سابق آمریکایی، نشستی درباره ایران برگزار کرد. حاضران در این نشست، ضمن بررسی جوانب و پیامدهای سیاست دونالد ترامپ در برابر ایران، درباره چشم انداز احتمال مذاکره میان ایران و آمریکا در ماههای آینده ابراز تردید کردند.
ویلیام برنز، دیپلمات پیشین و رئیس فعلی موقوفه کارنگی، در رابطه با سیاست دونالد ترامپ در برابر ایران گفت: «ظاهرا، برنامه بازی، از طریق فشار حداکثری، (به دو سناریو) ختم میشود: تسلیم رژیم یا انفجار داخلی. اما هنوز برایم واضح نیست که آیا یک استراتژی مذاکراتی جدی وجود دارد یا خیر.»
ژنرال دیوید پترائوس، رئیس سابق سازمان جاسوسی سیا و رئیس فعلی انستیتوی جهانی KKR، معتقد است که ۱۲ درخواست پومپئو، مواضع اولیهای برای مذاکرات است. چرا که ایران باید به مردمی که تمایلی به تحمل سختیهای اقتصادی ندارند، پاسخ بدهد. پترائوس بر این باور است که فشار داخلی ایران ممکن است باعث شروع مذاکرات میان تهران و واشنگتن شود. او در این خصوص مدعی شد: «مردم ایران خواهند گفت: "خدای من، ببینید شما با اقتصاد چه کردهاید به خاطر فعالیتهای شرورانهتان".» با این حال، پترائوس پیش بینی نمیکند که در ۱۲ ماه آینده تغییر خاصی در مناسبات ایران و امریکا اتفاق بیافتد. او و دیگر حاضران همگی اتفاق نظر داشتند که ایران «دندان روی جگر خواهد گذاشت» تا ببیند در انتخابات ریاستجمهوری بعدی در آمریکا چه کسی روی کار خواهد آمد.
به گزارش نشریه عربویکلی، حاضران درباره ناهماهنگی میان ترامپ و مشاوران سیاست خارجی او ابراز نگرانی کردند. ترامپ به وارد شدن در یک نزاع تمایلی ندارد، اما مشاوران او تمایلات تهاجمیتری دارند. در همین رابطه، برنز تصریح کرد: «من درباره عدم انسجام میان رئیسجمهور (ترامپ) و برخی مشاورانش و ظرفیت ما در مدیریت چنین تشدید تنشی نگران هستم.»
سوزان مالونی، پژوهشگر ارشد اندیشکده بروکینگز، با برنز موافق است. او گفته است که شکاف میان ترامپ و تیم سیاست خارجی او، یک شکاف ادامهدار است. مشاوران ترامپ معتقدند که فشار بر ایران نتیجه میدهد. اما مالونی بر این باور است که «فشار برای فشار، شاید ایران را برای مدتی مهار کند، اما واقعا راه حلی برای وضعیت ایجاد نمیکند.» مالونی افزود هیچ فرصت جدی برای تعامل با دولت ترامپ وجود ندارد.
در همان روز برگزاری نشست کارنگی، پومپئو در کنگره حاضر شد و بار دیگر بر ضرورت پذیرش ۱۲ درخواستش توسط ایران تاکید کرد. به رغم اینکه بسیاری از ناظران، پذیرش درخواستهای پومپئو از جانب ایران را غیرممکن میدانند، اما پومپئو ادعا میکند که اگر ایران درخواستهای یادشده را بپذیرد، آمریکا با خرسندی با ایران تعامل خواهد کرد. پومپئو معتقد است که درخواستهای او کاملا معمولی است و ایران باید با اجرای این درخواستها، مانند یک کشور عادی رفتار کند.
اما از دیدگاه برنز، فشار تنها زمانی کار میکند که با مجموعهای از اهداف واقعبینانه همراه شود. ولی ۱۲ درخواست پومپئو اینگونه نیست. پومپئو عملا به ایران یک توافق بهتر پیشنهاد نمیکند بلکه پیشنهاد تسلیم بیشتر یا انفجار درونی را ارائه میکند. امری که به گفته برنز، شکافها میان آمریکا و متحدانش را بیشتر میکند. این دیپلمات سابق اعلام کرد که اعمال فشار مهم است، اما این امر باید با یک رغبت برای تعامل همراه شود.
مالونی نیز با بیان اینکه نشانههایی از تاثر تحریمها بر ایران آشکار شده است، افزود سابقهای وجود ندارد که نشان دهد فشار به تغییر رفتار مقامات کشورهای تحت فشار منجر شده است. در مقابل، این کارشناس هشدار داد: «ما ممکن است با نتیجه محتملی مواجه شویم که بسیار بدتر از آن چیزی است که امروز میبینیم.»/فرارو