شنبلیله گیاهی است که به طور معمول در نواحی اطراف دریای مدیترانه و جنوب آسیا رشد میکند هر چند این گیاه دارویی از گیاهان بومی کشور ایران نیز محسوب می شود.
کاهش قند خون یکی از خواص درمانی شنبلیله محسوب می شود چرا که کارشناسان طب سنتی بر این باور هستند که مصرف شنبلیله باعث کاهش تریگلیسرید و افزایش HDL (چربی خوب) می شود همچنین باید یادآور شد که در دانه شنبلیله اسید آمینهای به نام «هیدروکسی ایزولوسین» وجود دارد که این اسید آمینه ترشح انسولین را تسریع میکند.
یکی دیگر از خواص درمانی استفاده از دانه های شنبلیله درمان سوزش سر دل می باشد چرا که این دانه ها سرشار از موسیلاژ می باشد که این ماده التهاب روده و معده را کاهش میدهد، بنابراین توصیه می شود افرادی که به این عارضه مبتلا هستند یک قاشق چایخوری دانه شنبلیله را به غذا اضافه کنند همچنین میتوانند یک قاشق چایخوری از پودر دانه شنبلیله را در مقداری آب یا آب میوه حل و آن را قبل از هر وعده غذایی میل کنند. هر چند در این مجال باید یادآور شد که دانه های شنبلیله ملین است که این خود میتواند عاملی برای هضم بهتر غذا نیز باشد .
باید در نظر داشت که یکی دیگر از موارد مصرف دانه های شنبلیله درمان پوکی استخوان می باشد چرا که این دانه ها سرشار از استروژن است که این ماده خود می تواند در درمان پوکی استخوان بسیار موثر واقع شود.
از سوی دیگر باید خاطر نشان کرد که درمان علائم یائسگی و به خصوص گرگرفتگی نیز در زمره دیگر خواص درمانی استفاده از دانه های شنبلیله قرار دارد چراکه سرشار از دیوسژنین است که خواص شبه استروژنی دارد، بنابراین گُرگرفتگی در زمان یائسگی را از بین میبرد؛ همچنین باید یادآور شد که فیتوکمیکالهای موجود در شنبلیله تبدیل به پیش ساز هورمونهای جنسی مانند DHEA در بدن میشوند و تعادل هورمونی را در زنان ایجاد میکند.
جالب است بدانیم که یکی دیگر از موارد مصرف استفاده از دانههای شنبلیله افزایش شیر مادر می باشد چرا که این دانه های گیاهی سرشار از تستوفن است که باعث افزایش میزان پرولاکتین در زنان شیرده میشود و همچنین می تواند ترشح شیر را تسهیل کند.
همان گونه که می دانیم یکی از اصلی ترین خواص استفاده از دانه های شنبلیله پایین آوردن تب می باشد به گونه ای که در طب سنتی یکی از راه های متداول پایین آوردن تب استفاده از این دانه گیاهی می باشد البته برای این منظور باید یک تا ۲ قاشق چایخوری دانه شنبلیله را به همراه چای سبز دَم، سپس به این دمنوش یک قاشق چایخوری عسل و کمی آب لیموترش تازه اضافه و میل کنید، این دمنوش را روزانه سه بار میتوان مصرف کرد.
در پایان باید خاطر نشان کرد که استفاده از دانه های شنبلیله برای زنان باردار هرگز مناسب نیست همچنین افرادی که دارای فشارخون پایین نیز هستند نباید از این دانههای گیاهی استفاده کنند چرا که مصرف این گیاه دارویی خود می تواند عاملی برای کاهش فشار خون باشد.