حجت الاسلام هادی صادقی گفت: تمام کارهایی که در فضای مجازی مانند تلگرام صورت می گیرد، مجرمانه نیست. یعنی در درون آن مجموعه، هم کارهای خوب و هم کارهای مجرمانه انجام می شود، البته همین فضا زمینه ای برای پنهان شدن مجرم و انجام عمل مجرمانه را به وجود می آورد و اگر چنین اتفاقی بیفتد، مشارکت در جرم محسوب می شود و مسئولان آن و تسهیل کنندگان، مشارکت در جرم دارند.
* فضای مجازی نیاز مردم است
صادقی اضافه کرد: فضای مجازی را نمی توان تعطیل کرد چون نیاز مردم است ولی باید بهره برداری مثبت از آن صورت بگیرد و دولت وظیفه دارد از آن حمایت کند. دولت باید از تولیدات داخلی حمایت کند. ما در این زمینه عقب هستیم و از طرف دیگر بسترهای دشمن کاملاً وجود دارد و به راحتی کار می‌کنند و اعمال مجرمانه در آن واقع می شود و صدها پرونده و بلکه هزاران پرونده در سراسر کشور وجود دارد.
وی با اشاره به مصادیقی از قربانیان در فضای مجازی گفت: معمولا کسی که جرم علیه او در فضای مجازی واقع شده مثلا هک شده یا از حسابش پول برداشت شده، نمی تواند شکایت خود را به نتیجه برساند. چون سرنخ ها در بعضی از فضاها و پیام رسان ها گم می شود.
* مدیر تلگرام شریک جرم است
صادقی اضافه کرد: در تلگرام وضعیت رسیدگی به گونه ای است که مدیر آن اجازه رسیدگی نمی‌دهد. یعنی اگر دادستانی بخواهد به پلیس فتا دستور دهد تا جرمی را پیگیری کند و سرنخ هایی را بیابد، مدیر تلگرام اجازه نمی دهد و او دقیقا شریک جرم است و در این میان مردم قربانی می شوند و وظیفه دولت است که این بستر را جمع کند و نگذارد از مردم دزدی شود یا به آنان اهانتی صورت بگیرد.
وی افزود: دولت وظیفه دارد جلوی سوء استفاده ها و ضربه زدن ها را بگیرد و هر زمانی که پرونده در دستگاه قضایی مطرح شود، در آنجا نیز مجازات لازم انجام می‌شود به شرط اینکه بتوانند مجرم را پیدا کنند که این مسائل وظیفه دادستانی است و کارها را انجام می دهند اما آنها به تنهایی نمی توانند با این حجم از جرایم مقابله کنند. چون اصل بستر، مناسب نیست و در ابتدا باید زمینه مناسب و سالم ایجاد و جایگزین شود.
* افزایش سواد رسانه ای از وقوع جرم پیشگیری می کند
صادقی گفت: اولین گام برای جلوگیری از وقوع جرایم در فضای مجازی از طریق افزایش آگاهی و سواد رسانه ای مردم صورت می گیرد تا یک نوع پیشگیری از وقوع جرم در این فضا ایجاد شود.
وی گفت: فضای مجازی صورت های مختلفی دارد و باید مسائل مختلف آن را تفکیک کرد. چون در بعضی موارد جنبه خصوصی دارد مانند زمانی که پیام هایی بین دو نفر رد و بدل می‌شود و بین خودشان یک مساله خصوصی را مطرح می‌کنند و کسی نمی‌تواند بدون مجوز قانونی در این حریم ها ورود کند.
وی افزود: گاهی در برخی فضاها که حالت عمومی دارد و یک نفر پیامی را در یک شبکه پیام رسان می گذارد، به گونه ای که همه می توانند ببینند و این، حریم خصوصی نیست و اگر یک خلاف صورت گیرد، خلاف عمومی است و نشر یک امر خلاف در فضای عمومی محسوب می‌شود و ممکن است با آن برخورد قانونی شود.
* برخورد با جرم در فضای مجازی وظیفه دستگاه قضایی است
معاون دستگاه قضا اضافه کرد: برای کنترل فضای مجازی در درجه اول دولت وظیفه دارد به اضافه اینکه یک کمیته فرابخشی با حضور نماینده ای از قوه قضاییه تشکیل شده و نمایندگان دستگاه‌های دولتی حضور دارند و اگر مصادیق مجرمانه در فضای مجازی را یافتند با آن برخورد می کنند. البته آن کمیته مقام اجرایی کار است اما برخورد با جرم و مجازات کردن کار دستگاه قضایی است و پرونده به دادگاه ارسال می‌شود.
* سالم سازی فضای مجازی به عهده دولت هاست
صادقی گفت: برای جلوگیری از وقوع جرم در فضای مجازی باید به گونه ای عمل کرد که کار به جرایم کشیده نشود و این مسئله مهمتر است. یعنی باید آگاهی افراد را افزایش داد و سواد رسانه ای و سواد فضای مجازی مردم را ارتقاء بخشید تا مردم ناخواسته دچار اعمال مجرمانه نشوند.
وی افزود: گام دوم آن است که زمینه های این فضا را سالم سازی کنیم که این کار وظیفه دولت هاست و اگر زمینه های جرم زایی در فضای مجازی وجود دارد، دولت‌ها وظیفه دارند با آن مقابله کنند که در این زمینه نمونه‌هایی وجود دارد و بعضی از شبکه های اجتماعی، اعمال مجرمانه را تسهیل می کنند و جرم به راحتی در بستر فضای مجازی انجام می شود.
* اولین وظیفه دولت برای پیشگیری از وقوع جرم در فضای مجازی
وی افزود: مسئولان دولتی و متولیان مخابرات و ارتباطات وظیفه دارند که مسیر وقوع جرم را مسدود کنند و این وظیفه اولیه دولت برای پیشگیری است و سپس به حمایت از پیام رسان های داخلی بپردازند که این پیام رسان ها قابل مدیریت و کنترل هستند و مورد اعتماد مردم نیز هستند و آنگاه مردم می توانند به راحتی و با شیوه سالم در فضای مجازی به تبادل اطلاعات و عکس و چیزهایی که نیاز دارند، یپردازند./ایرنا
