سلام نو – سرویس بین الملل: بسیاری از جدایی راه عربستان و امارات در سیاستهای منطقهای خود سخن میگفتند، اما باور این مسئله برای ناظران مسائل منطقه بسیار دشوار بود به خصوص با توجه به نقش محوری و خاصی که امارات در خروج آمریکا از برجام و افزایش فشار به ایران داشت ولی حالا ظاهرا باید این تغییر را پذیرفت به خصوص این که تجار ایران گشایشهای کانالهای مبادلاتی امارات با ایران را تایید میکند.
اما چرا امارات که اولین حامی محمد بن سلمان و یکی از جدیترین متحدان عربستان در سالهای اخیر بود ناگهان مسیر خود را عوض کرد و حتی در یمن رو در روی نیروهای متحد عربستان ایستاد؟ آیا ایران از این تغییر جهت استقبال میکند؟ با وجود نیروهای رادیکال داخلی که دست آوردهای دیپلماتیک کشور را تهدید میکنند آیا ترمیم روابط با امارات ممکن است؟
حسن لاسجردی، کارشناس مسائل خاورمیانه و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در گفتوگو با سلام نو درباره چرخش سیاست خارجی امارت میگوید: من هم تا مدتی پیش بر این باور بودم که امارات در حال انجام کاری تکنیکی و عملیات روانی است و تغییر جهتش در سیاست خارجی واقعی نیست، اما مجموعه شرایطی که در هفتههای اخیر شاهدش بودیم نشانه این است که امارات در کوریدور تغییر سیاست خارجی منطقهای خود قرار دارد.
وی با برشمردن دلایل این تغییر میگوید: مهمترین دلیل این امر مسائل اقتصادیست که برای امارات بسیار مهم است. کشور امارات به عنوان یکی از سکوهای مهم اقتصادی منطقه شناخته میشود و واردات و صادرات گستردهای دارد که نمیخواهد به هیچ شکل تحت الشعاع قرار بگیرد. در متشنج شدن روابط ما با امارات هم این کشور بخشی مهم از روابط اقتصادی خود با ایران را از دست داد و متضرر شد که مطلوب این کشور نبوده و نیست.
وی بعد دیگر دلایل اقتصادی را هزینههای سنگین سیاست خارجی امارات دانست و گفت: در سوی دیگر عوارض اقتصادی سیاست خارجی این کشور است، امارات در حوزههایی مثل جنگ یمن وارد شده که برای امارات هزینههای قابل توجهی دارد و به اقتصاد امارات ضربه میزند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه رقابتهای منطقهای را عامل مهم دیگر تصمیم امارات دانست و گفت: مسئله دیگر روابط و کشمکشها بین خاندانهای عربی حاکم بر کشورهای منطقه است که حالا هم در رقابت هستند تا از هم سبقت بگیرند. تا دهه پیش اعراب به بزرگتری عربستان و پیشرو بودن این کشور رضایت داده بودند ولی حالا با توجه به تغییرات که در منطقه رخ داده هر کشوری، از جمله امارات دنبال جایگاهی بهتری در منطقه است.
وی ادامه داد: نکته قابل توجه دیگر این است که امارات ظاهرا به این نتیجه رسیده که ادامه پیوستگی سیاستهای منطقهای با عربستان دیگر برای این کشور سود و نتیجهای ندارد، چون این کشور در پروندههایی مثل سوریه و یمن بیشتر هزینه دهنده بود تا سود بر. مسئلهای که این کشور را به جدایی راه از عربستان رسانده است.
لاسجردی در پاسخ به این پرسش که چرخش امارات چقدر مورد استقبال مقامات ارشد ایران واقع میشود گفت: به نظر من با توجه به مجموعه نگاههایی که در دولت وجود دارد ایران در پی تنش زدایی و همکاری با همسایگان خود از جمله امارات است و این همسایگان بودند که از کار با ایران فرار میکردند و حالا با تغییر موضع امارات مقامات ایرانی به استقبال این تغییر رفتهاند.
این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه درباره موانع احتمالیای که از سوی طیفی از نیروهای سیاسی بر راه رابطه ایران و امارات قرار میگیرد گفت: ما در عرصه سیاسی خود نیروهایی داریم که به عنوان نیروهای تندرو یا افراطی شناخته میشوند که خاستگاهی مشخص دارند. من فکر میکنم این نیروها بیش از آن که به فکر منافع ملی باشند به منافع شخص و گروهی خود فکر می کنند در نتیجه برای آنها اهمیتی ندارد که ماجرایی مثل سفارت عربستان رخ بدهد که میتواند آثار بلند مدت منفی برای کشور داشته باشد.
وی افزود: مسئله مهم این است که این نیروهای تندرو به خاطر مخالفت با سیاستهای داخلی یک دولت حاضر هستند منافع عمومی و ملی را ذبح کنند و باز هم برای کشور خسارت به ارمغان بیاورند.
وی با تاکید بر اعمال هزینهزای این نیروها گفت: نکته سوم این است که خیلی از اینتندروها علاقه مند به کشور هستند ولی از درک مناسبات داخلی و خارجی عاجزند و فرق بین منافع ملی و حزبی را نمیدانند و حتی منافع آن چیزی که نظام میدانند را تشخیص نمیدهند در نتیجه هزینههای ورود نابخردانه اینها برای کشور بسیار است.
لاسجردی با ابراز امیدواری نسبت به عدم فعالیت دوباره این گروهها گفت: گمان من این است که این جریانات با توجه به اشتباهاتی در چند سال اخیر مرتکب شدند و هزینههایی که به کشور تحمیل کردند یا فعالیت خود را کم کردهاند یا نهادهای اطلاعاتی به درستی اقداماتی برای کنترل آنها صورت دادهاند، چون اتفاقات تنشزا در یک سال اخیر کم نداشتیم ولی این گروهها واکنشی نداشتند. در نتیجه به نظر میرسد با وجود زنده بودن زیرزمینی این جریانات این نیروها به علت گافهایی که دادند و تشرهایی که رهبری زدهاند فعلا اقدامات خود را متوقف کردهاند.ند.