سلام نو – سرویس سیاسی: این روزها برخورد با فساد اصلیترین شعار قوه قضاییهای است که ابراهیم رئیسی بر آن ریاست میکند. او وعده برخورد جدی، محکم، سریع و فراجناحی با فساد را داده است و تا همین حالا هم با چهرههای مشهوری چون اکبر طبری، حسن رعیت و شبنم نعمتزاده برخورد کرده است.
اما این برخورد چقدر میتواند موثر باشد و چقدر میتوان امیدوار بود که این برخورد منجر به حل ریشهای مسئله فساد در کشور شود؟ پیش از این سید محمود علیزاده طباطبایی به سلام نو گفته بود: من شیوه آقای رئیسی در مبارزه با فساد را موثر نمیدانم چون آن چنان که رهبری دو سال پیش از این گفتند با دستهای آلوده نمیتوان با فساد مبارزه کرد.
نعمت احمدی، وکیل دادگستری نیز در گفتوگو با سلام نو تاکید کرد که با وجود برخی بارقههای امید به شیوه مبارزه با فساد فعلی باور ندارد چون با بستر فساد برخورد نمیشود و فاسد در آن باز تولید میشود.
این وکیل با سابقه با اشاره به سخنان اخیر رییس قوه قضاییه گفت: من سخنرانی از آقای رییسی شنیدم که در آن بین فساد و مفسد فرق گذاشتند، مسئلهای که سالها است ما آن را فریاد میزنیم و میگوییم مفسد کسی است که از بستر فساد خیز بهره میبرد و باید اولویت را به برخورد با بستر فساد داد.
وی ادامه میدهد: اما چون چنین نمیشود مبارزه با فساد مقطعی شده و بعد از برخود با یک فاسد، فاسد دیگری شکل میگیرد. شما به ماجرای بانک سرمایه نگاه کنید، چند نفر در بانک سرمایه آلوده شدند؟ دلیل این امر آماده بودن بستر فساد در بانک سرمایه است.
وی با اشاره به ضعف سیستم بانکی در این حوزه میگوید: شما ببینید مدیران بانکی کشور در ده سال گذشته یک حلقه خاصی هستند و قوانین هم که همان قوانین است. در این وضعیت فساد همچنان باز تولید میشود.
این حقوقدان در ادامه با تاکید بر مبارزه با منبع فساد میگوید: اگر مبارزه فقط با فاسد نباشد و به بستر فساد هم برسد مردم هم باور میکنند وگرنه عدم برخورد با بسترها و منافذ فساد و صرفا برخورد با فاسد وقت تلف کردن است. این به معنای عدم برخورد با فاسد نیست ولی این برخورد باید همراه با برخورد با منبع فساد باشد.
احمدی با اشاره به دیگر بستر فساد گسترده در کشور گفت: به طور مثال تا زمانی که ارز دولتی و عادی و چند نرخی داریم فساد وجود دارد. شما نگاه کنید کار به جایی رسید که نهادهای دولتی ماشین و خوراک دام وارد کردند! تا وقتی این وضعیت باشد نمیتوان در زمینه ارز و بسیار مسائل دیگر جلوی فساد را گرفت.
این وکیل دادگستری با بیان این که مبارزه با فساد را مثبت میداند گفت: من مبارزه با فساد را قبول دارم ولی اهداف فعلی مبارزه را نه. تا وقتی ارز دو نرخی است و واردات آزاد و دولتی داریم زمینه فساد وجود دارد و هیچ کاری نمیشود کرد.
احمدی در پاسخ به این پرسش که دادگاههای ویژه مبارزه با مفاسد اقتصادی چقدر قانونی است گفت: از نظر حقوقی و قانونی اصولا تشکیل این دادگاههای ویژه قانونی نیست ولی اینها با حکم و نظر رهبری تشکیل شده است و بر اساس قانون، سیاستهای کلان نظام با رهبری است و همین مجوز تشکیل دادگاه را میدهد ولی در مجموع این دادگاه موثر نبوده.
وی با انتقاد از اثرات منفی دادگاههای ویژه میگوید: آقای رییسی اگر میخواست توقعی که مردم از ایشان دارند، برآورده کنند باید این دادگاهها را تعطیل میکردند چون فردا این افراد مظلوم نمایی میکنند و میگویند خودشان بریدند و دوختند.
این حقوقدان در ادامه دو پیشنهاد به ابراهیم رییسی میدهد و میافزاید: اول باید تبصر ماده 48 را درست کنند و مردم حق انتخاب وکیل داشته باشند. دوم هم این که چهل سال از انقلاب گذشته و قاضی در کشور کم نیست و باید در همین دادگاههای معمولی به مفاسد رسیدگی شود، همانطور که دیگر کشورها هم چنان میکنند.
احمدی با تاکید بر ضرورت آغاز کار از درون قوه قضاییه و تاثیر آن بر مبارزه با مفاسد اقتصادی گفت: اگر دادگستری مستقل و قانونمند و قدرتمند باشد فساد نمیتواند در جامعه پا بگیرد. من معتقدم فساد جامعه را از درون میخورد چون هم منابع را میبلعد هم در تقسیم منابع اخلال ایجاد میکند و هم حقوق مردم را نمیدهد. برای رهایی از این فساد به اهرم قوی یعنی دادگستری نیاز داریم.
وی ادامه داد: وقتی یک فردی نزدیک به رییس سابق قوه قضاییه را میگیرید و اخباری از برخورد با مقامات داخلی قوه مطرح میشود یعنی ما با مشکل مواجه هستیم. همین آقای طبری مگر تنها بوده؟ رییس نداشته؟ مرئوس نداشته؟ رابطه نداشته؟