به گزراش سلام نو، کاپیتان محسن بهرامی، فرمانده اسبق کشتی‌های تانکر، مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش ایران، سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در خصوص حادثه سانچی ، منطقه خلیج‌فارس، اظهار کرد: شامگاه روز شنبه 16 دی‌ماه سال 96 بود که ما از طریق برخی نمایندگان کشتیرانی در کشور کره و چین مطلع شدیم کشتی سانچی دچار سانحه فجیعی شده است، چراکه خود کشتی نتوانسته بود با ما تماس بگیرد.
وی با بیان اینکه سانحه به‌وقت محلی حدود ساعت 8 شب اتفاق افتاده بود، افزود: ما چند ساعت بعد از حادثه در غروب آن روز متوجه این حادثه شدیم، بلافاصله برابر دستورالعمل‌ها و مقررات شرکت تیم اضطراری در تهران برای مدیریت سانحه تشکیل شد.
جزئیات حادثه سانچی در ساعات اولیه مشخص نبود
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش ایران ادامه داد: تلاش بسیار زیادی شد تا بفهمیم ابعاد حادثه تا چه اندازه است، کم‌کم از طریق اخبار و دسترسی‌هایی که سازمان بنادر و دریانوردی در اختیار ما قرار داد اطلاعات بیشتری کسب کردیم، لازم به ذکر است سازمان بنادر و دریانوردی بخش دولتی و متولی امور دریایی در ایران است و ما شرکت هستیم، آن‌ها نیز تیم اضطراری خود را در بندرعباس تشکیل دادند و شروع به ارتباط گرفتن کردیم.
کاپیتان بهرامی اضافه کرد: هرچه پیش می‌رفتیم می‌دیدیم ابعاد حادثه بسیار وسیع است، کشتی سانچی با یک کشتی فله‌بر به اسم کریستال تصادف کرده و دچار حریق شدیدی شده بود اما اینکه کسی نجات پیدا کرده و جزئیات در لحظات اول مشخص نبود؛ به‌تدریج با عکس‌ها و تصاویری که به دستمان رسید متوجه شدیم حادثه بسیار شدید است.
وی با اشاره به اینکه محل حادثه حدود 300 کیلومتری شرق شهر شانگهای چین بود، تصریح کرد: کشتی چینی کشتی فله‌بری با پرچم هنگ‌کنگ با 63 هزار تن محموله و محموله کشتی سانچی نیز میعانات گازی بود که ماده بسیار فراری است.
مشکل فنی در هیچ‌کدام از کشتی‌ها وجود نداشته است
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در خصوص حادثه سانچی با تأکید بر اینکه ما شرکت و تابع هستیم و کار بررسی حادثه به عهده جمهوری اسلامی ایران با نمایندگی سازمان بنادر و دریانوردی، دولت هنگ‌کنگ به‌عنوان صاحب پرچم کشتی کریستال، دولت پاناما به‌عنوان صاحب پرچم کشتی سانچی و دولت چین به‌عنوان کشوری که حادثه در آب‌هایش این اتفاق افتاده، بود، عنوان کرد: تشکیل تیم بررسی حادثه از طرف دولت‌ها صورت گرفت و نهایتاً بعد چندین ماه بررسی نتیجه حادثه اعلام شد، نتیجه این بود که عامل انسانی باعث حادثه بوده است به این معنی که خرابی و مشکل فنی در هیچ‌کدام از کشتی‌ها وجود نداشته و خطای انسانی دو سمت حادثه عامل تصادف بوده است.
کاپیتان بهرامی با بیان اینکه دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان بنادر معتقد بود کشتی کریستال با تغییر مسیر تدریجی در 15 دقیقه آخر نزدیک به حادثه موجب گمراه کردن نفرات ما شده و کشتی ما نتوانسته بود درست تشخیص دهد و دچار تصادف شده بود، خاطرنشان کرد: تیم بررسی حادثه معمولاً دلیل حادثه را پیدا می‌کنند، مشخص شدن درصد خطای طرفین مسئله‌ای است که معمولاً در دادگاه‌های دریایی بررسی می‌شود، هر طرف وکیل خود را مشخص می‌کند و آنجا بررسی قضایی صورت می‌گیرد، هنوز این کار انجام نشده تا مشخص شود چه درصدی ما و چه درصدی کشتی چینی مقصر است.
دیه شهدای سانچی به خانواده‌هایی که مراجعه کرده‌اند پرداخت شده است
وی با اشاره به اینکه چنین بررسی‌هایی بعضاً سال‌ها طول می‌کشد و درنهایت طرفین به توافقی خواهند رسید که هر طرف چند درصد مقصر است و بر اساس آن پرداخت خسارت‌ها را تقسیم می‌کنند، در خصوص نقش تحریم‌ها در پرداخت خسارت‌ها و بیمه‌ها توسط شرکت‌ها و بیمه‌گرهای خارجی بیان کرد: این پرداخت خسارت‌ها در سه بخش صورت می‌گیرد، بخش اول بخش انسانی بوده که بحث دیه است و به خانواده شهدا تعلق می‌گیرد که ازلحاظ مبلغی کمترین میزان مبلغ در مواردی است که بیمه‌ها پوشش می‌دهند ولی بسیار پراهمیت است، این بخش را شرکت ملی نفت‌کش خود تقبل کرده، ارز را تهیه و در اختیار خانواده‌هایی که روند کارهای قانونی‌شان انجام شده قرار داده است.
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش با بیان اینکه بخش دیگری که مبلغ آن به‌مراتب بالاتر است بخش بیمه بدنه و ماشین‌آلات کشتی است، ابراز کرد: در این بخش دوسوم بیمه‌گران خارجی بودند که تمام و کمال مبلغ را پرداخت کرده‌اند و یک سومش مربوط به دو بیمه‌گر داخلی در ایران است که هنوز آن‌ها مبلغی را پرداخت نکرده‌اند، یعنی تحریم‌ها در اینجا تأثیری نداشته است!
تحریم‌ها در روند پرداخت بیمه‌ها بی‌تأثیر بوده است
کاپیتان بهرامی با اشاره به اینکه بخش سوم که مبلغ آن از همه بیشتر بوده و در سطح چند صد میلیون دلار برآورد می‌شود بحث زیست‌محیطی و امداد و نجاتی در محل حادثه و هزینه‌هایی از این بابت است، اظهار کرد: این موضوع نیز هزینه‌ای نیست که تحریم‌ها در آن تأثیری بگذارد چراکه مواردی است که بین خود بیمه‌گرها و شرکت‌ها در خارج از ایران مطرح است و آن کار هم روال خود را طی می‌کند و تا جایی که بنده شنیده‌ام حدود 50 تا 60 میلیون دلار آن پرداخت شده است، مبالغ دیگری هم هست که باید کارشناسی شده و به شرکت ملی نفت‌کش بیاید، البته شرکت ما در این خصوص تائید کننده است و بررسی می‌کند آیا این میزان خسارت درست است یا خیر و بحث پرداختی آن را شرکت‌های مربوطه و بیمه‌گرها بین خودشان حل می‌کنند.
وی ادامه داد: در این زمینه ما نشنیدیم که شرکت‌ها و بیمه‌گرها دچار مشکل شده باشند، مسئله خارج از ایران شکل گرفته و ما نه چیزی را در این زمینه پرداخت و نه دریافت می‌کنیم و مسئله‌ای بین شرکت‌ها و بیمه‌گرها است که هر دوسر ماجرا خارجی هستند، بنابراین تحریم‌ها تأثیرگذار نبوده‌اند.
مدیریت بحران حادثه سانچی به عهده کشور چین بود
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در حادثه سانچی با بیان اینکه باید دید در چنین وقایعی شرح وظایف کشورها چیست و حیطه عملکردشان به شکل است، افزود: معمولاً ازنظر قوانین دریایی و بین‌المللی کشوری که در آب‌های تحت صلاحیتش حادثه اتفاق می‌افتد مجری و مدیریت کننده عملیات امداد و نجات و اطفاء حریق و... است، در کل مدیریت و هماهنگی به عهده آن‌هاست.
کاپیتان بهرامی اضافه کرد: کشورهای دیگر زمانی می‌توانند به حادثه ورود کنند که کشوری که اتفاق در محدوده آب‌های تحت صلاحیتش افتاده اجازه دهد یا دعوت کند و در غیر این صورت ورود سایر کشورها مرسوم و حتی قانونی نبوده و تجاوز به‌حقوق آن کشور محسوب می‌شود.
ابعاد انسانی حادثه سانچی در نوع خود در صنعت دریایی کم‌نظیر بود
وی با اشاره به اینکه حادثه سانچی ازهرجهت ابعاد بسیار وسیعی داشت و ابعاد انسانی آن در نوع خود در صنعت دریایی کم‌نظیر بود، تصریح کرد: در آن زمان خانواده‌ها همه به‌حق نگران و مستأصل بودند، بعد مصافت حادثه بالا بود، اطلاعات به ریز و به لحظه نمی‌رسید، فشار زیادی بود و این باعث شد که از طرف شرکت مراجعات بسیاری به مراجع ذی‌صلاح کشور شود.
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش اضافه کرد: از جمهوری اسلامی ایران، وزارت امور خارجه، سایر وزارتخانه‌ها، سازمان بنادر و دریانوردی فشار زیادی گذاشتیم تا دولت چین را متقاعد کنیم ما هم ورود کنیم و از نزدیک در روند برخورد با حادثه شرکت داشته باشیم و جایی که لازم است خودمان نیرو اعزام کنیم.
اعزام نیروی نظامی به محل حادثه سانچی کاری بی‌نظر در دنیا بود
کاپیتان بهرامی عنوان کرد: اصلاً در دنیا مرسوم نیست که بخواهند به این شکل نیروی نظامی به محل حادثه بفرستند ولی فشاری که آمد آن‌قدر زیاد بود که دولت چین هم قبول کرد و به تکاورهای ما مجوز و ویزا داد که به محل حادثه رفته و به تیم امداد و نجات در آنجا بپیوندند، کار بی‌نظیری در دنیا بود ولی بااین‌حال این اتفاق افتاد.
وی با بیان اینکه متأسفانه زمانی که تکاوران ما رسیدند دیر بود و وقتی رسیدند سانچی دچار حریق بسیار شدید نهایی غرق شده بود، خاطرنشان کرد: در مورد کارهایی که دولت چین انجام داد به‌واسطه فشاری که خانواده‌ها می‌آوردند همیشه اعتقاد داشتیم آن‌ها می‌توانستند کار بیشتر انجام دهند؛ باز هم تأکید می‌کنم که آن‌ها کشور صاحب صلاحیت در این خصوص بودند و تصمیم‌گیری با خودشان بوده است.
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در حادثه سانچی ادامه داد: با ارزیابی‌هایی که چینی‌ها داشتند یک سری تصمیمات را گرفتند و ما که از این طرف فشارهای خانواده‌ها را داشتیم سعی می‌کردیم چینی‌ها را تحت‌فشار قرار دهیم تا کار بیشتری انجام دهند.
شرایط برای شایعه‌سازی و تهییج افکار عمومی آماده بود
کاپیتان بهرامی در خصوص علت شایعاتی که پیرامون حادثه سانچی در زمان وقوع آن ایجاد شد، بیان کرد: زمانی که حادثه اتفاق افتاد یعنی دی‌ماه 96 شرایط در کل مملکت ملتهب بود و مقداری زمینه برای شایعه‌سازی و تهییج افکار عمومی آماده بود، بنابراین زمان وقوع حادثه یک فاکتور موثر در شکل‌گیری شایعات بود.
وی با اشاره به اینکه خیلی شایعات هیچ پایه و اساسی نداشته و با کمی فکر می‌توان فهمید مبنا و اساسی نداشته‌اند، ابراز کرد: به‌عنوان‌مثال می‌گفتند کشتی را با موشک زده‌اند، آن زمان هم برای برخی خانواده‌ها که می‌پرسیدند توضیح دادیم که مگر می‌شود در آب‌های چین کشتی با موشک موردحمله قرار بگیرد و دولت چین و ابرقدرت‌ها در جهان نفهمند و چیزی نگویند.
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش اضافه کرد: در هر حادثه‌ای مدیریت به هر شکلی باشد نمی‌دانم اگر قرار باشد شایعاتی به این شکل رواج یابد می‌شود مدیریت کرد یا خیر!
اطلاعات به سختی از چین می‌رسید
کاپیتان بهرامی در خصوص اطلاع‌رسانی ضعیفی که در روزهای اولیه حادثه سانچی وجود داشت، اظهار کرد: مسئله‌ای که در روزهای اول باعث به وجود آمدن وکیوم و خلأ خبری شد این بود که حادثه در چین اتفاق افتاد، چین به‌خودی‌خود کشور بسته‌ای است و اطلاعات از خود چین هم خیلی سخت به دست ما می‌رسید، بنابراین بلافاصله اولین تصمیمی که گرفته شد اعزام نفرات به چین بود؛ ابتدا گروه‌ها و هیئت‌هایی در سطح کارشناسی و بعد در سطوح بالاتر مانند مدیرعامل شرکت ملی نفت‌کش، مدیر بازرگانی شرکت، اعضای هیئت‌مدیره و درنهایت وزیر کار و هیئت همراهشان شامل نمایندگان مجلس به کشور چین رفتند.
وی ادامه داد: این اعزام‌ها به این دلیل بود که احساس کردیم اخبار به آن شکل که لازم است به دستمان نمی‌رسد، همچنین از برخی کشتی‌های خودمان که از آن مسیر عبور می‌کردند و بعد از یکی دو روز می‌رسیدند خواستیم از محل حادثه عکس و فیلم تهیه کنند و بفرستند؛ رسیدن اطلاعات به این شکل باعث شد یکی دو روز بگذرد تا بتوانیم روی موج اخبار سوار شویم و اخبار درستی را منتقل کنیم؛ درواقع می‌توان گفت در یکی دو روز اول خبر خاصی را در دسترس نداشتیم و تنها چیزی که داشتیم خبر کوتاهی بود که یک شبکه تلویزیونی در چین پخش کرده بود و ما خیلی با جزئیات روبه‌رو نبودیم.
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در حادثه سانچی اضافه کرد: کم‌کم با رسیدن خبرها در چند روز بعد از حادثه روند خبررسانی گسترده‌تر شد، دیگر نماینده صداوسیما را هم داشتیم و توانستیم تا حدودی کمبود پوشش خبری روزهای اول را جبران کنیم، اما به‌هرحال قبول داریم که در روزهای اول اطلاع‌رسانی به‌خوبی انجام نشد.
هیچ ادله و برهانی وجود ندارد که کسی در حادثه سانچی زنده مانده باشد
کاپیتان بهرامی در خصوص تماس‌های تلفنی که با خانواده‌ها صورت گرفته و مسئله زنده بودن عزیزانشان را مطرح کرده است، تصریح کرد: این مسئله از مواردی است که پرداختن به آن و متقاعد کردن خانواده‌ها در این زمینه سخت است، حدود کمتر از یک ماه پیش جلسه‌ای را تشکیل داده و خانواده‌ها را برای توضیحات بیشتر حادثه دعوت کردیم که البته تعدادی از این خانواده‌ها نیز تشریف نیاوردند.
وی با اشاره به اینکه کارشناسان مختلفی شامل کارشناس قواصی، کارشناس دانشگاهی که حادثه را شبیه‌سازی کرده بود، رئیس تیم بررسی حادثه از سازمان بنادر و دریانوردی، یکی از فرماندهان ارشد نیروی دریایی، در این جلسه حاضر شدند تا چگونگی وقوع حادثه را توضیح دهند و تا جایی که امکان دارد ابهامات برطرف شود، عنوان کرد: در آن جلسه نیز این مسئله مطرح شد و به خانواده‌ها اعلام کردیم در این خصوص هر اطلاعی دارند مشخصاً به ما ارائه دهند، چراکه این‌ها مسائلی است که باید از طرف بخش‌های اطلاعاتی کشور مورد بررسی قرار بگیرد تا مشخص شود تماس‌ها را چه افرادی می‌گیرند.
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش اضافه کرد: برای ما هیچ ادله و برهانی وجود ندارد که فردی از این عزیزان زنده مانده باشد، بررسی‌ها حاکی از این است که این عزیزان همه به شهادت رسیده‌اند و بعد از آن هم هیچ چیزی به صورت رسمی به ما ارائه و عنوان نشده است.
هیچ اطلاعات فنی از اینکه کسی زنده مانده و به‌جایی رفته باشد؛ نداریم
کاپیتان بهرامی خاطرنشان کرد: این حادثه چیزی نبود که بگوییم در جای بسته‌ای اتفاق افتاده و هیچ‌کسی و جایی از آن خبر ندارد، کشورهای دیگری چون کره‌ای‌ها، ژاپنی‌ها، چینی‌ها، هنگ‌کنگی‌ها و پانامایی‌ها در این امر دخیل بوده‌اند، مدت‌ها در آن منطقه گشت زنی هوایی و دریایی انجام شده و تمام این‌ها نتیجه‌اش پیکری بود که در آب پیدا شد و چیز خاص دیگری یافت نشد.
وی با تأکید بر اینکه هیچ اطلاعاتی ازلحاظ فنی و تکنیکی در این خصوص که کسی از این حادثه زنده مانده و به‌جایی رفته باشد نداریم، بیان کرد: این‌ها مسائلی است که بعد از هر حادثه پیش می‌آید، به نظر بنده خانواده‌ها باید دقت نظر بیشتری به خرج دهند، چون خودشان اذیت می‌شوند.
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در حادثه سانچی در خصوص نتیجه جلسه‌ای که برای رفع ابهام خانواده‌ها برگزار شد، افزود: در آن جلسه تعدادی از خانواده‌ها که به زنده ماندن عزیزانشان اعتقاد داشتند شرکت نکردند اما نتیجه جلسه ازنظر بنده برای افرادی که شرکت کردند مثبت بود.
کاپیتان بهرامی ادامه داد: جلسه از 9 صبح تا 6 بعدازظهر طول کشید، درنهایت با برخوردهایی که خانواده‌ها داشتند به نظر می‌آمد مواردی که مطرح‌شده بود موردپذیرش آن‌ها بوده است و بعدازآن وقتی از امور اداری شرکت سوال کردم گفتند تعدادی از خانواده‌هایی که قبلاً برای کارهای انحصار وراثتشان نمی‌آمدند مراجعه کرده بودند و این نشان می‌دهد که این جلسه توانسته موثر باشد و خانواده‌ها را متقاعد کند که ماهیت و حقیقت حادثه چه بوده است، البته این برداشت شخصی من از این موضوع است.
سعی کردیم حق‌وحقوق خانواده‌هایی که مراجعه کرده‌اند را پرداخت کنیم
وی همچنین در خصوص اقداماتی که تاکنون برای خانواده‌های شهدای سانچی صورت گرفته است، اظهار کرد: خانواده‌هایی که مراجعه کرده و کار انحصار وراثتشان را انجام داده‌اند، ازنظر قانونی حق‌وحقوقی دارند که ما باید پرداخت کنیم، یکی از این حق‌وحقوق بحث بیمه ارزی است، که اصطلاحاً به آن موسسات پی اند آی کلاب گفته می‌شود، این‌ها بیمه‌گر خارجی هستند و ما این مبلغ را از طرف آن‌ها به خانواده‌هایی که مراجعه کرده و کارشان را انجام داده‌اند؛ پرداخت کرده‌ایم.
مدیر ستادی شرکت ملی نفت‌کش افزود: بحث دیگر مستمری است که برای خانواده‌هایی که انحصار وراثشان مشخص شده برقرار کرده‌ایم، با توجه به اینکه خانواده‌ها نان‌آورشان را از داده‌اند مقدار بیشتری را به‌عنوان مستمری در نظر گرفتیم به این صورت که فرض را بر این گذاشتیم که این عزیزان زنده هستند و مبلغ پرداختی بیش از مبلغی است که باید از طریق بیمه و مستمری دریافت کنند.
کاپیتان بهرامی اضافه کرد: باز هم با همان فرضیه که نان‌آوری از خانواده رفته تصمیم بر این شد که یک نفر از خانواده این عزیزان در شرکت ملی نفت‌کش مشغول به کار شوند و تعداد قابل‌توجهی هم مراجعه کرده و کارهایشان پیگیری شده است؛ ما نیز خوشحالیم که پذیرایشان هستیم.
وی با بیان اینکه مسائل جزیی دیگری هم در پرداخت‌ها بوده که در کنار خانواده‌ها بوده‌ایم و باز هم خواهیم بود و بنده اصراری ندارم وارد ریز جزئیات شوم، در خصوص اقداماتی که باید انجام شود تا دوباره شاهد چنین حوادثی نباشیم، تصریح کرد: ما تیم‌هایی را در این خصوص در شرکت ملی نفت‌کش تشکیل داده‌ایم و بررسی‌های دقیقی روی حادثه صورت گرفته است که البته انجام این اقدامات برای جذب اعتماد سازمان‌های بین‌المللی بوده و دلیلی بر پذیرش تقصیر از طرف شرکت ما نیست.
در حال انجام اقدامات اصلاحی هستیم
سخنگوی شرکت ملی نفت‌کش در حادثه سانچی عنوان کرد: قطعاً در هر حادثه‌ای مسائلی هست که احساس می‌شود نیاز به تصحیح، ترمیم و تقویت دارد، در بحث‌های آموزشی و دستورالعمل‌ها بازنگری‌های اساسی هم انجام داده‌ایم و هم در حال انجام هستیم و همچنین کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی بیشتری را برای افسران ناوبری‌مان تدارک دیده‌ایم و روی آن‌ها تأکید داریم.
کاپیتان بهرامی خاطرنشان کرد: تعداد قابل‌توجهی از کشتی‌های ما به‌عنوان یک شرکت بین‌المللی (وقتی درگیر تحریم‌ها نیستیم) برای شرکت‌های خارجی کار می‌کنند و برای جلب رضایت مشتریان تمامی این اقدامات را در دستور کار خود داریم چراکه باید آن‌ها را مجاب کنیم در حادثه‌ای که رخ داده اقدامات اصلاحی لازم را انجام داده‌ایم./ایسنا
