سلام نو – سرویس سیاسی: ایران بالاخره گزینه خروج از NPT را به شکل رسمی روی میز گذاشت و گفت که اگر پرونده اختلاف با اروپا به شورای امنیت برود خروج از NPT را به شکل جدی پیگیری می‌کند.
جواد ظریف با اشاره به تعهدات و اقدامات اروپایی‌ها گفت: اگر اروپایی‌ها اقدام دیگری انجام دهند، طبق نامه رئیس‌جمهور در همان اردیبهشت ۱۳۹۷، موضوع خروج ایران از NPT مطرح می‌شود.
وزیر خارجه ایران تاکید کرد که ایران بر اساس نامه رئیس جمهور در اردیبهشت 97 آماده است تا اگر پرونده‌اش به شورای امنیت ارجاع شود خروج ایران ازNPT مطرح خواهد شد، هرچند پیش از آن می‌توان اقدامات دیگری را نیز مدنظر داشت.
سید جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلستان و نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با سلام نو از این می‌گوید که ایران بسیار با اروپا راه آمده و مایل نبود تهدید خروج از NPT را مطرح کند ولی فضا به جایی رسیده که ایران چاره‌ای جز این نداشته.
ساداتیان با اشاره به خطبه‌های رهبری در نماز جمعه می‌گوید: رهبری هم در خطبه‌های نماز جمعه گفتند ما مذاکره می‌کنیم ولی نه با آمریکا. معنای این حرف این است که ایران هنوز امیدوار است که مذاکرات با اروپا به نتیجه برسد ولی واقعیت این است که عملکرد اروپا در برابر آمریکا بسیار ضعیف بوده و آن‌ها کاملا در برابر آمریکا وا داده‌اند.
او با اشاره به دلایل این وا دادگی می‌گوید: دلیل این امر هم منافع اقتصادی اروپا است که آمریکا به راحتی می‌تواند آن‌ها را تهدید کند و آن‌ها هم دست و پای خود را گم کنند. امروز هیچ معیار اخلاقی، حقوقی و عرفی از سوی اروپا رعایت نمی‌شود. یعنی نه حرف طرفین، نه تعهد حقوقی سازمان ملل و نه عرف بین‌الملل از سوی اروپا رعایت نمی‌شود. چرا؟ چون آمریکا قوی و قلدر است و به اروپا تفوق سیاسی و اقتصادی و نظامی دارد و زور می‌گوید. زوری که ایران مایل نیست زیر بار آن برود.
این دیپلمات پیشین با اشاره به تلاش‌های ایران می‌گوید: ایران در ماه‌های گذشته برای وادار کردن اروپا به انجام تعهداتش در برجام مکانیزم‌های مختلفی را فعال کرد. ایران در ابتدا یک سال بدون هیچ اقدامی با اروپا گفت‌وگو کرد. در مرحله بعد در پنج گام اقدامات خود در برجام را تعلیق کرد تا شاید اروپا کاری بکند ولی باز هم اروپا کاری نکرد.
ساداتیان با اشاره به راه‌های پیش روی ایران می‌گوید: حالا ایران در برابر بی عملی اروپا چه باید بکند و چه چاره‌ای دارد؟ یک راه این است که ایران هیچ اقدامی نکند و تسلیم شود. راه دیگر این است که این چنین تهدید بکنیم. برخی معتقدند تهدید این چنینی در نهایت منجر به افتادن کامل اروپا در دامن آمریکا و فعال شدن مکانیسم ماشه می‌شود.
او ادامه می‌دهد: این‌جا می‌توان پرسید که آن‌چه با مکانیسم ماشه رخ می‌دهد از شرایط فعلی بدتر خواهد بود؟ یعنی بازگشت تحریم‌های شورای امنیت بدتر از تحریم‌های فعلی خواهد بود؟ به نظر من بعید است که چنین شود. البته جمهوری اسلامی مایل به این نیست، به خصوص دولت روحانی و شخص جواد ظریف برای حیثیت خودشان هم که شده مایل بودند ماجرای مذاکرات به شکست نرسد اما متاسفانه برای ایران چاره‌ای جز این تهدید نگذاشتند.
این دیپلمات پیشین با اشاره به رویکرد اروپا در برجام می‌افزاید: من خودم موافق این بودم که تا جای ممکن با اروپا راه بیاییم ولی اروپا امروز به سمتی رفته که ما را مجبور به تسلیم شدن در ترامپ کند. ولی آیا می‌توانیم توانایی موشکی و نفوذ منطقه‌ای خود را در برابر آمریکا و اروپا رها کنیم؟
او ادامه می‌دهد: در حال حاضر ما با دو احتمال رو به رو هستیم. یکی این که چین و روسیه از ایران حمایت کنند که این باعث می‌شود ما راه تنفس داشته باشیم. احتمال دیگر این است که چین و روسیه هم به دیگر کشورها بپیوندند و مثل قبلِ برجام با تحریم ایران هم صدا شوند و با غرب هماهنگ شوند که به نظر من شرایط ما از شرایط موجود بدتر نمی‌شود، هرچند آن‌جا همه موظف هستند که ایران را تحریم کنند و در صورت اقدام نظامی علیه ایران در آن مشارکت کنند. با این همه ایران امیدوار است بازی‌ای که ترامپ شروع کرد با استیضاح یا مسائل دیگر متوقف شود.
ساداتیان درباره احتمال مذاکره مستقیم ایران و آمریکا با توجه به بی اثری اروپا می‌گوید: آمریکا از ما کاهش برد موشکی و خروج از منطقه را می‌خواهد. آیا ایران این را می‌پذیرد؟
او می‌افزاید: باید بدانیم اصل ماجرا با ایران اسرائیل است و اکنون هم اسرائیل است که به نوعی به ترامپ دیکته می‌کند که درباره ایران چه کند. عمده مسئله آمریکا هم تهدید اسرائیل است. اگر خواسته‌های آمریکا کاملا روشن شود شاید بتوان تصوری از مذاکره داشت ولی در شرایط فعلی ایران چه می‌تواند بدهد و چه بگیرد؟ شما فکر می‌کنید امکان دارد که ایران قبول کند که نفوذ خود در منطقه را کنار بگذارد و اجازه دهد آمریکا هر کاری می‌خواهد بکند؟ با این همه اگر شرایطی رخ بدهد که شفافیت در مطالبات دو طرف رخ دهد و بتوانند از سقف مطالبات خود کوتاه بیایند شاید بتواند دور نمایی از مذاکرات دو طرف را متصور بود.
