سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | مرتضی کوه مسکن : فیلم «خروج» به نویسندگی و کارگردانی «ابراهیم حاتمی کیا» و تهیه کنندگی «حبیب والی نژاد»، دومین فیلمی بود که در هفتمین روز سی و هشتمین جشنواره ملی فیلم فجر برای اهالی رسانه و هنرمندان در پردیس سینما گالری ملت بر روی پرده رفت.
فیلم سینمایی «خروج» بیستمین فیلم ابراهیم حاتمی کیا در مقام کارگردان در سینمای ایران و سومین همکاری وی با موسسه‌ی فرهنگی و هنری اوج پس از فیلم‌های «بادیگارد» و «به وقت شام» است که ۱۳ شهریور ۹۸ در شهرستان گچساران کلید خورد و به نظر میرسد که این فیلم حاتمی‌کیا دارای مضمونی با عدالت اجتماعی باشد، کاری شبیه به آژانس شیشه‌ای که نگاهی منتقدانه نسبت به وضعیت موجود اجتماعی و سیاسی دارد، البته «خروج» از جهاتی نیز با آژانس شیشه‌ای متفاوت است و فیلم این زمانه است اما ریشه هر دوی آنها نقد از درون است، اعتراض به وضع موجود، وی پیش از این فیلم «به وقت شام» را جلوی دوربین برده بود و آن طور که انتظار می رفت نتوانست نظر مخاطبان را جلب کند.
بیشتر بخوانید :
بررسی فیلم «خروج» / فیلمی انتقادی درباره مشکلات اقتصادی و مدیریتی
خروج، جدیدترین ساخته ی ابراهیم حاتمی کیا کارگردان خوش نام و کهنه کار سینمای ایران است که در هفتمین روز از سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر اکران شد و با انتقادهای بسیاری از جانب اهالی رسانه و منتقدین مواجه گردید.
آخرین حضور ابراهیم حاتمی کیا در جشنواره فیلم فجر به دوره سی و ششم با فیلم به وقت شام بازمی گردد که توانست سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای او به ارمغان آورد.
اما خروج نه تنها هیچ موفقیتی را به دست نیاورد، بلکه برخلاف فیلم های قبلی این کارگردان حتی در بین فیلم های منتخب مردمی جشنواره فجر نیز قرار نگرفت که این مساله با تعجب شخص حاتمی کیا نیز مواجه شد.
خروج، با بازی درخشان فرامرز قریبیان در نقش اصلی فیلم روایتگر داستان زندگی چند کشاورز است که زمین هایشان زیر آب رفته است و حالا برای احقاق حق پایمال شده شان تصمیم دارند سراغ رئیس جمهور بروند.
لذا برای این کار تصمیم می گیرند با تراکتورهایشان عازم تهران شوند و درطول مسیر اتفاقاتی رخ می دهد که چکیده ی داستان خروج است.
آنچه در بوی پیراهن یوسف و آژانس شیشه ای از ابراهیم حاتمی کیا دیده ایم، زمین تا آسمان با به وقت شام و خروج این کارگردان تفاوت دارد.
این مساله نشان از افت مسیر فیلمسازی حاتمی کیا دارد. فیلمسازی که به شدت وسواس خاصی را برای ساخت فیلم هایش نشان می دهد و عجیب است که خروج هیچ نشانی از استانداردهای سینمای حاتمی کیا ندارد.
فیلم شروع خوبی دارد و نماهای هوایی از مزارع پنبه و همچنین صحنه فرود هلی کوپتر رئیس جمهور در همین مزارع انرژی و هیجان خاصی را به تماشاگر می دهد، بازی حرفه ای و دلنشین قریبیان هم در کنار این سکانس ها تماشاگر را امیدوار به تماشای خروج می نماید.
اما با جلو رفتن داستان و حضور شخصیت های جدید در فیلم که اکثرا به غیر از سام قریبیان و پانته ٱ پناهی ها از پیشکسوتان سینما و تلویزیون هستند، کم کم روند خوب خروج را به نزول می برد.
گرچه حضور پیشکسوتانی همچون جهانگیر الماسی، مهدی فقیه و محمد فیلی در فیلم حرکتی زیبا و قابل احترام است، اما نمی تواند جذابیت خاصی برای تماشاگر امروزی که بسیار باهوش و زیرک است در خروج ایجاد کند.
حرکت کارناوال تراکتورها در جاده و مثلا تک چرخ زدن با تراکتور و شوخی هایی که شخصیت های فیلم در طول مسیر با یکدیگر می کنند، نه تنها به مزاج مخاطب خوش نمی آید. بلکه باعث تمسخر حاتمی کیا و تعجب مخاطب از فیلمش می شود.
چراکه مخاطب عادت کرده است فیلم های قوی و پرمحتوا همچون چ و بادیگارد را از حاتمی کیا ببیند و به نظر خروج، مسیر خروج حاتمی کیا از سینمای حرفه ای اش را مشخص کرده است، چراکه ضعف در فیلمنامه و صحنه های تکراری در فیلم حوصله مخاطب را حین تماشای خروج سر می برد.
پانته آ پناهی ها بازیگر نفش اول زن فیلم نیز بازی خوب و روانی را از خود ارائه داده است، مخصوصا صحنه های ابتدایی فیلم که ناچار است برای همراهی با عده ای کشاورز مرد مقابلشان بایستد و آن ها را برای سفری سخت راضی و آماده سازد.
اما با جلو رفتن داستان نقش او نیز همچون فیلمنامه ضعیف و کمرنگ می شود و همچنان قریبیان است که جور تمامی ضعف های فیلم را تا پایان به دوش می کشد.
از دیگر ضعف های فیلم، صحنه ی مربوط به حضور محمدرضا شریفی نیا در نقش مشاور رئیس جمهور است که تلاش می کند با صحبت های شعاری و تکراری کشاورزان خمشگین را آرام کند، مساله ای که سال هاست از جانب مسئولین در جامعه با آن مواجه هستیم و در خروج نیز این مساله تکراری دیده می شود.
متاسفانه پایان بندی فیلم نیز ضعیف است و شخصیت اصلی داستان که رنج و مشقت های فراوانی را برای دیدار با رئیس جمهور کشیده است و به هر زحمتی شده خودش را به میدان پاستور تهران رسانده است، در حالیکه در انتظار ملاقات با آقای رئیس جمهور است از مامور امنیتی فیلم با بازی کامبیز دیرباز درخواست سیگار می کند و تیتراژ پایانی بر روی پرده سینما نقش می بندد.
پایانی که آب سردی می شود بر پیکره ی تماشاگری که آمده است اثری فاخر از کارگردان آژانس شیشه ای و بوی پیراهن یوسف ببینید و حالا با تماشای خروج، به خروج حاتمی کیا از مسیر حرفه ای پی می برد و می تواند امیدوار باشد که شاید او دوباره بتواند فیلم های مردمی و مخاطب پسند بسازد.
لذا باید منتظر ماند و دید خروج پس از حواشی به وجود آمده در جشنواره سی و هشتم فیلم فجر و نیز نظر منفی اهالی رسانه و منتقدین می تواند در اکران موفق عمل کند یا به ضعیف ترین فیلم در کارنامه ی هنری حاتمی کیا تبدیل خواهد شد.
فهرست عوامل فیلم «خروج»
نویسنده و کارگردان : ابراهیم حاتمی کیا
تهیه کننده : حبیب والی نژاد
بازیگران : فرامرز قریبیان، پانته آ پناهی ها، جهانگیر الماسی، گیتی قاسمی، محمدرضا شریفی نیا، مهدی فقیه، سام قریبیان، محمد فیلی، آتش تقی پور، اکبر رحمتی، فرزاد حسنی، رامین پورایمان، محسن صادقی نسب و ...
مجری طرح و مدیر تولید : عبدالله شهباززاده
دستیار کارگردان و برنامه ریز : علیرضا صالحی
مدیر فیلمبرداری : آئین ایرانی
صداگذار : علیرضا علویان
چهره پرداز : مهرداد میرکیانی
تدوین : عماد خدابخش
جلوه های ویژه میدانی : رضا ترکمان
جلوه های ویژه بصری : محمد برادران
طراح لباس : مارال جیرانی
طراح صحنه : مجید علی اسلام
منشی صحنه : آرزو قربانی
مدیر تدارکات : حیدرضا سرپیران
تیزر فیلم سینمایی «خروج»
