سلام نو – سرویس اقتصادی: این روزها انگشت اشاره وضعیت نابسمان اقتصادی به سمت دولت چرخیده است و بسیاری از این سخن می‌گویند که سهم سوء مدیریت دولت در اقتصاد بسیار بیش از تحریم‌های آمریکا است و با نسبت‌های ۷۰ به ۳۰ یا ۶۰ به ۴۰ سهم دولت در وضعیت اقتصادی را مشخص می‌کنند.
آلبرت بغزیان، اقتصاددان در گفت‌وگو با سلام نو چنین درصد بندی‌هایی را قابل اتکا نمی‌داند و می‌گوید: این که سهم دولت را درصد بندی می‌کنند بیشتر برداشت حسی است و نمی‌شود به این عددها تکیه کرد و مطرح کنندگان این اعداد می‌خواهند نشان دهد سهم دولت کمتر یا بیشتر از تحریم‌ها است.
این استاد دانشگاه تهران با بیان این که تحریم‌ها منابع ما را محدود می‌کند ولی تخصیص منابع بر عهده دولت است افزود: در حوزه تخصیص منابع است که ما دولت را مقصر می‌دانیم، چون اینجا دشمن تصمیم‌گیر نیست و دولت است که باید تصمیم بگیرد.
وی ادامه داد: اگر سازمان برنامه منابع تخصیص می‌دهد این تخصیص باید نتیجه بخش باشد، این یعنی اگر از خودروساز حمایت می‌شود، بهینه بودن تخصیص این منابع و نظارت بر آن با دولت است.
این اقتصاددان در توضیح ضعف اصلی دولت گفت: وقتی می‌گوییم دولت مقصر است این به آن معنا است که تصمیمات دولت نابه‌جا یا بدون آینده نگری است.
وی با بیان این که دلار سی هزار تومانی یعنی فاجعه برای سفره فقرا، گفت: قیمت دلار روی ۱۱ تا ۱۳ هزار تومان بود چطور ناگهان با شیب تند رشد کرد و به مرز ۳۰ هزار تومان رسید؟ آیا تحریم افزایش یافت یا بازار هیجان زده شد؟ نه! سیاست غلط ارزی به این وضع منجر شد و بانک مرکزی تصمیمی گرفته که عواقبش بر تولید و اشتغال را نسنجیده.
بغزیان گفت با تایید نقش تحریم‌ها افزود: نقش تحریم‌ها غیرقابل انکار است اما نقش تصمیم‌های غیرآینده نگرانه هم قابل توجه است و ما از دولت طلب داریم که در این حوزه بهتر تصمیم بگیرد.
وی در واکنش به این مسئله که دولت مدعی است ابزار کافی برای بسیاری از تصمیمات درست را در شرایط فعلی ندارد گفت: ما درباره تحریم‌ها و فشار آن دو نوع روایت و جمله از دولت می‌شنویم؛ یک بار دولت می‌گوید تحریم‌ها اثر نداشت و بار دیگر می‌گوید لعن و نفرین برای آمریکا است.
این اقتصاددان ادامه داد: این جا باید از دولت پرسید اگر تحریم‌ها موثر است چرا می‌گوییم موثر نیست و اگر موثر نیست چرا می‌گوییم آمریکا را لعن کنیم؟ بارها دیده‌ایم که گفته می‌شود تحریم‌های آمریکا به ما لطمه نزده پس آسیب یا کمبودی که دولت از آن صحبت می‌کند چیست و از کجا آمده؟
بغزیان با تاکید بر این که دولت باید طوری صحبت کند که بی‌اعتمادی تشدید نشود افزود: این به آن معنا است که دولت امروز یک حرفی نزند که فردا همین حرف را تکذیب کند.
وی با اشاره مجدد به قیمت دلار گفت: به طور مشخص درباره بازار ارز مگر بانک مرکزی نگفته بود در شرایط سخت توان کنترل نرخ ارز را دارد؟ دلار سی هزار تومانی یعنی شرایط سخت، پس بانک مرکزی کجاست؟ این نشان می‌دهد دولت باید در سخن گفتن احتیاط کند تا اعتماد از بین نرود.
وی ادامه داد: جَوی که امروز وجود دارد جوِ بی‌اعتمادی به دولت است و هر کسی دنبال این است که با حرف زدن خود را تبرئه کند و نجات دهد و تصمیمات دولت به طور کلی بدون آینده‌نگری و اعتمادزداست که این مسئله باعث شده مردم بگویند تا دولت می‌گوید چیزی خوب است یعنی بد است و به حرف دولت اعتماد نکنند.
بغزیان در تحلیل وضعیت بازار خودرو گفت: از خودروساز انتظار می‌رود که بگویند صرف نمی‌کند ولی این صرف نکردن به خاطر افزایش قیمت فولاد و لاستیک و ... است، اما آیا نتیجه به هم خوردن برجام و تحریم آمریکا است؟ اگر بله، با این وجود چطور ما مدعی خودروی ملی هستیم ولی در طول دو سال نتوانستیم برخی قطعات را حتی بی کیفیت در داخل تولید کنیم تا تولید خودرو کاهش نیابد؟
وی ادامه داد: اگر فردا قیمت خودرو مثلا به صد میلیون برسد خودرو بیش از چیزی که امروز تولید می‌شود تولید خواهد شد؟ فاصله بین قیمت مصوب و آزاد کم خواهد شد؟ این مسائل با هم هم‌خوانی ندارد و امروز خودروساز بیهوده حمایت می‌شود و کسی از آنان نمی‌پرسد که در برابر این حمایت‌ها تولید خودروساز به کجا رسیده و کجا رفته؟
این اقتصاددان با تاکید بر ضعف دولت در نظارت گفت: عدم نظارت بر خودرو سازان و مسائل دیگر را از چشم دولت می‌بینیم که چشمانش را بسته که هر کس هر طوری می‌خواهد قیمت گذاری کند و بفروشند. درباره تخم مرغ شما نگاه کنید، وقتی قیمت ۳۰ هزار تومان بود تولید کننده می‌گفت به صرفه نیست، وقتی قیمت به ۴۰ هزار تومان رسید گفت مردم نمی‌خرند و در هر دو حالت هم حمایت می‌خواهد در حالی که نباید وضع چنین باشد.
این استاد دانشگاه تهران درباره عملکرد مجلس در حوزه اقتصاد در ماه‌های ابتدایی خود گفت: ماهیت مجلس بیشتر قانون‌گذاری و بعد نظارت است و به نظر می‌رسد مجلس در برابر مسئله‌ای مثل افزایش قیمت‌ها یا ریزش بورس که غیرطبیعی است از دولت و سازمان بورس مطالبه کند.
وی افزود: با این همه به نظر می‌رسد فعلا زمان کم بوده و نمی‌شود چندان قضاوت کرد ولی تا این لحظه مجلس بیشتر بحث‌های شعارگونه داشته و نظارت خاصی بر بازار نداشته است.
نظرات