سلام نو – سرویس بین الملل: خروج از افغانستان یکی از برنامه‌های جدی دولت ترامپ در روزهای آخر است. میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا چنین خروجی را یک پیروزی مهم برای اسلام گرایانی مثل طالبان و ضربه‌ای به متحدان آمریکا می‌داند. آسیب‌های ترک کردن ناگهانی افغانستان توسط آمریکا چنان قابل توجه است، که حتی ایران از ضرورت "خروج مسئولانه آمریکا" از افغانستان سخن می‌گوید.
نگرانی اصلی مخالفان خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان به طور خلاصه یک چیز است؛ طالبان. این روزها طالبان رخت سیاست به تن کرده و با آمریکا و ایران و دولت افغانستان مذکره می‌کند، اما سابقه این گروه باعث شده تا نگرانی از قدرت گرفتن ناگهانی آن افزایش یابد. بسیاری نگران هستند، در صورتی که آمریکا افغانستان را ترک کند، طالبان به قول و قرارهای خود با دولت افغانستان و آمریکا پایبند نباشد. چنین مسئله‌ای جامعه افغانستان را به قبل از جنگ افغانستان باز می‌گرداند، دورانی که طالبان قدرت مطلق افغانستان بود و افغانستان از دنیا به دور بود.
مونیکا تافت، استاد روابط بین الملل مدرسه فلچر در مقاله خود در نشنال اینترست، طرفدار جدی خروج تمام و کمال آمریکا از افغانستان است. او تاکید می‌کند که فارغ از هر اتفاقی که در افغانستان روی دهد، آمریکا باید مداخله نظامی در این کشور را متوقف کند.
به باور تافت چه گفت‌وگوهای بین دولت افغانستان و طالبان پیشرفت کند، چه به هر دلیلی متوقف شود، آمریکا نباید روند خروج خود از این کشور را متوقف کند.
این استاد روابط بین الملل در ادامه نوشت: هر بار آمریکا در آستانه خروج از افغانستان قرار گرفت، گروهی موثر باعث توقف این روند شدند. اولین و مهم‌ترین مشکل آن‌ها و تمام آمریکا برای خروج از افغانستان طالبان است. نگرانی‌هایی جدی بابت عدم وفاداری طالبان به توافقنامه‌های احتمالی وجود دارد، چون طالبان ثابت کرده از بین پاسخگویی به جامعه بین الملل و خدا قطعا خدا را انتخاب خواهد کرد. با این وجود این مسئله نباید تغییری در روند خروج آمریکا ایجاد کند.
تافت درباره مشکلات توافق با طالبان می‌نویسد: هر توافق با طالبان در نهایت یک نتیجه خواهد داشت؛ بازگشت به دوران قبل از جنگ. این بازگشت چهار مشکل جدی در پی دارد که عبارتند از: ۱- توسعه کشت و تجارت تریاک ۲- به دست آمدن فضای بیشتر برای تربیت نیروهای جهادی داخلی و خارجی برای طالبان ۳- در خطر قرار گرفتن دست آوردهای حقوق زنان و حقوق بشر در بیست سال گذشته ۴- مهاجرت افغان‌هایی که تحمل فضای بسته جدید را نخواهند داشت.
تافت با اشاره به تجربه آمریکا در ویتنام تاکید می‌کند که آن زمان هم هیچ دولتی، نمی‌خواست دولتی باشد که ویتنام را از دست داده. به به باور او ماجرا در افغانستان این چنین است، در صورتی که آمریکا و متحدانش باید بپذیرند بعد از ۲۰ سال در افغانستان شکست خوردند.
اما چرا آمریکا در افغانستان شکست خورد؟ ظاهرا این شکست محصول نگاه جورج بوش به مداخلات نظامی آمریکا است. به باور تافت تا پیش از بوش مداخله نظامی آمریکا مانند چاقوی سوئیسی، چندکاره و موثر بود، اما پس از بوش این مداخله تبدیل به شمشیری بُرّان علیه جنگجویانی شد که دربین مردم پنهان می‌شوند. هر چند این استراتژی در زمان خود محبوب و مقبول بود و به خاطر احساسات برآمده از ۱۱ سپتامبر گریز ناپذیر به نظر می‌رسید، اما امروز ضرورت بازنگری در آن بیش از همیشه حس می‌شود.
تافت معتقد است اگر امروز آمریکا با طالبان به توافق برسد، آن چه در دو سال بعد رخ می‌دهد به این کشور مربوط نمی‌شود. اگر طالبان دو سال بعد تمام قول قرارها زیر پا گذاشت، این گناه آمریکا نخواهد بود. به باور تافت در آن زمان آمریکا به جای اقدام نظامی می‌تواند از دیپلماسی و تحریم برای تحت فشار گذاشتن دولتی به رهبری طالبان بهره ببرد.
تافت در انتها با تاکید بر این که ترک افغانستان آسیب‌هایی در پی دارد می‌نویسد: شکی نیست که ترک افغانستان توسط آمریکا آسیب‌هایی در پی دارد. با این وجود ادامه حضور آمریکا در افغانستان برای ایالات متحده و مردم افغانستان آسیب‌های بیشتری در پی دارد.
هرچند شاید همه مانند تافت نگاهی چنین رادیکال به خروج از افغانستان نداشته باشند، اما عموم تحلیلگران سیاست خارجی آمریکا معتقدند باید روند افزایش نیرو در افغانستان متوقف شود.
صابرا عزیزی، دیگر تحلیلگر نشنال اینترست، شکست نظامی طالبان، بدون توافق دیپلماتیک، را عملا غیر ممکن می‌داند. او پناهگاه‌های امن خارجی، پشتیبانی مالی و اردوگاه‌های آموزشی را سه عامل مهم در تداوم حرکت گروهی مثل طالبان دانست و پاکستان را مهم‌ترین تامین کننده این سه مورد برای این گروه ارزیابی کرد.
به باور عزیزی، پاکستان از دهه ۹۰ حامی اصلی طالبان است و از این گروه برای پیشبرد اهداف خود در افغانستان استفاده می‌کند. در نتیجه تا زمانی که پاکستان حمایت خود از طالبان را قطع نکند، حتی با افزایش نیروی نظامی، نمی‌توان به شکست آن امیدوار بود.
نظر شما