تاثیرات شگفت انگیز موسیقی درمانی

به گزارش سلام نو به نقل از رکنا ،به اعتقاد بسیاری از متخصصان موسیقی درمانی، گوش سپردن به موسیقی نه‌تنها در کاهش استرس، اضطراب و تنش‌های وارد شده به انسان نقش دارد، بلکه خواص ماندگاری نیز بر سلامت جسم و افزایش توان سیستم ایمنی بدن دارد. 

براساس مطالعات انجام شده، شنیدن موسیقی به‌طور مستقیم بر بافت‌های هیجانی افراد مثل شادی، نقرت، عشق، ترس، غم، دلواپسی و ... تاثیر ویژه‌ای دارد و منجر به تحریک‌پذیری و حساسیت آن‌ها می‌شود.

خواص موسیقی درمانی بر روح و جسم افراد آنچنان عمیق است که متخصصان این حوزه بهره‌گیری از موسیقی را از دوران جنینی و کودکی برای افزایش کارکرد سیستم ایمنی کودکان، حفظ آرامش مادر و کودک، رشد بهتر جنین به خانواده‌ها توصیه می‌کنند. چراکه موسیقی از آغاز تولد انسان، از آن زمان که کودک قادر به شنیدن ضربان موزون قلب مادر است، با وی همراه بوده و پس از تولد نیز با گوش سپردن به نغمه‌های طبیعی چون آوای پرندگان، ریزش باران و غرش بادها با او همراه است.

موسیقی به مثابه دارو

متخصصان موسیقی درمانی با تجویز موسیقی، ناراحتی‌های روحی- ذهنی و جسمی بیماران را درمان و تسکین می‌بخشند. استفاده از این شیوه درمانی اولین بار در دهه 50 در آمریکا اتفاق افتاد. در همین سال مرکزی با نام انجمن موسیقی درمانی تاسیس شد و موسیقی درمانی به مثابه یک نوع درمان مورد استفاده عموم قرار گرفت. براساس تعاریفی که از سوی بنیانگذاران این مرکز ارائه شد، موسیقی درمانی به‌عنوان تکنیکی میان رشته‌ای که تحت‌تاثیر روان‌شناسی، موسیقی، پزشکی و فیزیک است، معرفی و موسیقی به‌عنوان یک دارو و شیوه‌های درمانی آن به‌عنوان تکنیک‌هایی ویژه برای درمان بیماری‌های مختلف روحی و جسمی مثل عقب‌ماندگی‌های ذهنی، بیماری‌های قلبی، اضطراب، استرس، پریشانی و... اعلام و معرفی شدند.

کنترل هورمون استرس زا با موسیقی

گوش سپردن به موسیقی‌های آرام و دلنشین و عملکرد آن در بخش‌هایی از قشر مغز تاثیر زیادی در کاهش استرس و اضطراب در بیماران و افراد با استرس دارد. وجود این خاصیت کمک زیادی به کاهش ترشح هورمون‌های استرس‌زا و کنترل آن در بدن می‌شود. از این روست که این شیوه یکی از رایج‌ترین شیوه‌های درمانی طب مکمل برای کاهش درد و استرس ناشی از بیمای‌هایی چون سرطان، بیماری‌های کلیه، عوارض شیمی‌درمانی و حتی ناراحتی‌های قلبی است.

با موسیقی تحمل درد آسان می‌شود

در تحقیقات متعددی به خاصیت تسکین‌دهندگی موسیقی به‌ویژه موسیقی‌های کلاسیک و آرام اشاره شده است. گوش سپردن به آوای آرام بخش موسیقی در کاهش درد ناشی از بیماری‌ها بسیار موثر است. حتی این شیوه را برای کاهش درد هنگام زایمان به مادران توصیه می‌کنند.

کاربرد موسیقی در جراحی‌ها

تحقیقات مختلفی درباره کاربرد موسیقی در عمل‌های جراحی در جهان انجام شده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از موسیقی قبل از شروع عمل جراحی تاثیر ویژه‌ای بر کاهش اضطراب و استرس بیمار دارد. گوش سپردن به موسیقی آرام‌بخش در این زمان کمک می‌کند تا هورمون‌های استرس‌زا کمتر ترشح شوند و بیمار آرامش و قوت بیشتری در خود احساس کند.

موسیقی درمانی و بیماران دیالیزی

کاربرد موسیقی درمانی پیش و هنگام انجام دیالیز برای بیماران کلیوی بسیار موثر معرفی شده است. این شیوه به کاهش درد و اضطراب این بیماران قبل و هنگام دیالیز کمک زیادی می‌کند و موجب می‌شود فضایی تحمل‌پذیرتر برای بیماری فراهم آید که مجبور است هفته‌ای دو تا سه بار برای دیالیز به بیمارستان مراجعه کند.

تاثیر موسیقی بر بیمارانی که در کما فرو رفتند

دانشمندان اثبات کردند که موسیقی تاثیر قابل‌توجهی در ایجاد علائم حیات و تحریک‌پذیری بیمار فرو رفته در کما دارد. به این ترتیب که پخش کردن موسیقی با هدفون برای بیمارانی که در کما فرو رفته‌اند، موجب می‌شود تا علائم حیاتی بعضی از این بیماران بیشتر شود و بیمار از فرو رفتن بیشتر در کما و عمیق‌تر شدن این وضعیت نجات یابد.

موسیقی مخرب؛ ممنوع

موسیقی درحقیقت نیرویی است که به‌طور مستقیم تاثیر ویژه‌ای بر سیستم عصبی، مغز و حالات انسان دارد. از این رو توجه به موسیقی دریافتی از سوی بیمار بسیار حایز اهمیت است. از آن‌جا که موسیقی قدرت هماهنگی و یکپارچه‌سازی دارد باید دقت کرد تا از گوش سپردن به موسیقی‌های مخرب که موجب تحریک سیستم عصبی، فرافکنی و درون‌فکنی در افراد می‌شود، پرهیز کرد.

این نکته نه‌تنها از سوی بیماران بلکه از سوی افراد سالم نیز باید مورد توجه قرار گیرد. همان‌طور که پزشکان در تجویز دارو، میزان و مناسب بودن آن برای درمان دقت دارند، متخصصان موسیقی درمانی نیز به تجویز موسیقی‌های مفید با انرژی مثبت و متناسب با حال بیمار اهمیت زیادی قائل‌اند. از این روست که متخصصان موسیقی درمانی همواره به بیماران‌شان توصیه می‌کنند تا از گوش سپردن به موسیقی‌های مخرب که هیجان منفی و اضطراب به آن‌ها منتقل می‌کند، اکیدا خودداری کنند.

بی‌وقفه به موسیقی گوش نسپارید

بی‌وقفه گوش سپردن به موسیقی نیز یکی دیگر از نکاتی است که درمانگران و متخصصان موسیقی درمانی بارها به آن اشاره می‌کنند. از دیدگاه این افراد، گوش سپردن بی‌محابا و بی‌اندازه به موسیقی و با صداهای بلند موجب بروز نوسانات خُلقی و روحی می‌شود. به حدی که این افراد نمی‌توانند میزان خشم، اضطراب و عصبانیت خود را در جوامع کنترل کنند.

چراکه به اعتقاد متخصصان و کارشناسان بسیاری از خلق و خوی هیجانی مردم که در ترافیک خیابان‌ها، شلوغی مراکز خرید به چشم می‌آید، به دلیل بی محابا گوش سپردن به موسیقی‌هایی است که تنها جنبه هیجانی دارند.

موسیقی درمانی و عقب ماندگی ذهنی

در سال‌های اخیر کاربردهای دیگری از سوی متخصصان موسیقی درمانی برای موسیقی به ثبت رسید که از میان آن‌ها می‌توان به کاربرد این شیوه در هماهنگ‌سازی و افزایش مهارت حرکتی _ رفتاری عقب‌ماندگان ذهنی اشاره کرد. در این شیوه درمانگران به کمک موسیقی‌های خاص و ریتمیک به بیمار کمک می‌کنند تا مهارت‌هایی چون لباس پوشیدن، مسواک زدن و دیگر امور شخصی خود را بدون وابستگی به‌شخص دیگر، به خوبی انجام دهد.

درمان لکنت زبان با موسیقی درمانی

یکی دیگر از کاربردهای موسیقی درمانی، تقویت جریان تکلم و برطرف‌کردن اختلالات گفتاری و لکنت زبان است. استفاده از موسیقی‌های ریتمیک و کلام‌دار و مشارکت بیمار و همراهی او با آوازها و سرودهایی که متخصص به او پیشنهاد می‌کند، تاثیر بسیار زیادی در از بین رفتن اختلالات گفتاری به‌ویژه لکنت زبان دارد.

افزایش نشاط در سالمندان با موسیقی

افراد سالمند به مرور با درجاتی از کندی و زوال سیستم جسمی و ذهنی روبه‌رو می‌شوند. این امر ممکن است موجب کندشدن و کاهش فعالیت‌های فیزیکی و ذهنی آن‌ها شده و به مرور منجر به بروز اختلالات جسمی و فکری در آن‌ها شود. از این رو با استفاده ازموسیقی درمانی می‌توان این گروه را برای انجام فعالیت‌های بیشتر، حرکات فیزیکی و ورزش تشویق و ترغیب کرد.

گوش سپردن به موسیقی‌های نشاط آور می‌تواند کمک زیادی به افزایش روحیه و نشاط این گروه به‌ویژه در زمان‌هایی باشد که دچار افسردگی و کمبودهای عاطفی هستند. به اعتقاد کارشناسان هماهنگی ورزش‌ها و تمرین‌های روزانه سالمندان با موسیقی کمک می‌کند تا آن‌ها با تمرکز بیشتری به ورزش بپردازند و از طرفی با تمرکز به موسیقی درد کمتری را هنگام انجام فعالیت‌های حرکتی احساس کنند.

تاثیر ملودی‌های آرام بر رشد روانی جنین

دانشمندان کانادایی سال‌ها تاثیر موسیقی بر رشد جنین در رحم مادررا مورد بررسی قرار دادند و سرانجام به این نتیجه رسیدند که پخش موسیقی کلاسیک و ملودی‌های آرامش‌بخش برای جنین در رحم مادر تاثیر قابل توجهی در رشد روانی و تقویت هوش وی خواهد داشت. همچنین گوش سپردن نوزدان زودرس به موسیقی‌های آرامش‌بخش موجب کاهش درد آن‌ها و همین‌طور ترغیب آن‌ها به خوردن غذا می‌شود. لالایی خواندن مادر برای جنین و متعاقب آن لالایی گفتن برای نوزاد و کودک نیز عملکردی شبیه به گوش سپردن به موسیقی‌های کلاسیک برای جنین و نوزاد دارد.