به گزارش سلام نو، «واردات بدون انتقال ارز»، روشی از واردات کالا به کشور است که در این شکل، واردکننده دیگر نیازی به تأمین ارز از شبکه بانکی نداشته بلکه آن را از طریق صادرکننده یا فردی تأمین می‌کند که منابع ارزی‌اش در خارج از کشور است.
اخیراً اجرای این روش شدت گرفته و برخی مصوبات همچون مصوبه هیأت وزیران در تاریخ ۲۵دی‌ماه در این راستا شکل گرفته است که بر اساس آن، ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید، تا سقف ۳۰۰میلیون دلار تا پایان سال۹۸ و بدون انتقال ارز مجاز اعلام شد.
همچنین براساس مصوبه ۱۶بهمن ماه امسال دولت نیز، مقرر شد تا سقف ۱۴۰ میلیون دلار واردات کالاهای گروه چهار که کالاهای مصرفی و لوکس را در بر می‌گیرد به صورت واردات بدون انتقال ارز به مناطق آزاد انجام شود.
موافقان این روش، علت خود را نیاز فوری تولیدکنندگان به مواد اولیه و ماشین‌آلات و تسهیل مشکلات نقل و انتقال ارزی در شرایط تحریم‌ها عنوان می‌کنند اما در مقابل مخالفانی نیز قرار دارند که «ایجاد فشار تقاضا در بازار»، «تحت تأثیر منفی قرار گرفتن مدیریت بانک مرکزی»، «پولشویی»، «قاچاق کالا»، «اتلاف منابع ارزی»، «از بین بردن فرصت‌های شغلی»، «بهم ریختگی صنایع تولیدی»، «واردات کالاهای غیرضروری»، «افزایش قیمت ارز» و «از بین بردن شفافیت» را علت مخالفت خود اعلام می‌کنند.
به عنوان مثال، فرشاد مومنی، کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه آمار گمرک نشان می‌دهد طی ۱۰ماهه اول امسال، حدود ۳۶.۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی از کشور صورت گرفته اما سامانه اطلاعات بانک مرکزی (سنا) نشان می‌دهد حدود ۹.۵ میلیارد دلار از این صادرات به ایران بازگشته است، گفت: جعل واژه واردات بدون انتقال ارز ابزاری است برای جایزه دادن به خطاکاران، آنهایی که منابع عمومی را بدون آنکه ارزش افزوده بالایی در آن ایجاد شده باشد به خارج منتقل می‌کنند و بخش‌هایی از ارز حاصل از آن، به کشور باز نمیگردد. همچنین عبدالمجید شیخی، دیگر کارشناس اقتصادی عنوان می‌کند که اجرای روش واردات بدون انتقال ارز می‌تواند بازگشت ارز حاصل از صادرات را تحت تأثیر قرار دهد چراکه صاحبان ارزهای حاصل از صادرات می‌توانند به بهانه‌های واهی، از فروش ارز خود به سامانه نیما خودداری کنند و به عنوان مثال بگویند که ارز خود را در روش اجرای واردات بدون انتقال ارز به واردکنندگان اختصاص داده‌اند و به این ترتیب پیمان‌سپاری ارزی هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
در جدول زیر اظهارنظرات مخالفان روش واردات بدون انتقال ارز آمده است:
ردیف | نام و سمت | اظهار نظر |
۱ | عبدالناصر همتی ، رئیس بانک مرکزی | روش بدون انتقال ارز یکی از روش‌های بد است که مدیریت بانک مرکزی را در بخش ارز بهم می‌زند؛ در واقع واردات بدون انتقال ارز یعنی اینکه در نهایت ارز از بازار تأمین می‌شود و این یعنی فشار تقاضا در بازار. |
۲ | حسین صمصامی ، سرپرست پیشین وزارت اقتصاد | واردات بدون انتقال ارز مخاطراتی همچون پولشویی، قاچاق کالا، اتلاف منابع ارزی، از بین رفتن فرصت‌های شغلی و بهم ریختگی صنایع تولیدی را به دنبال خواهد داشت. |
۳ | سیدناصر موسوی‌لارگانی ، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس | اجرای روش واردات بدون انتقال ارز، موجب واردات کالاهای غیرضروری به کشور می‌شود.
|
۴ | سیدکمال سیدعلی ، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی | آزادسازی واردات بدون انتقال ارز، روی نرخ ارز ملموس خواهد بود به طوری که این رویه تقاضا را برای ارز بالا می‌برد و به دنبال آن قطعاً قیمت ارز را تکان خواهد داد. |
۵ | فرشاد مومنی ، کارشناس اقتصادی | بر اساس آمار گمرک ایران طی ۱۰ ماهه اول امسال حدود ۳۶.۴ میلیارد دلار کشورصادرات غیر نفتی داشته است اما سامانه اطلاعات بانک مرکزی (سنا) نشان می‌دهد حدود ۹.۵ میلیارد دلار از این صادرات به ایران بازگشته است. در واقع جعل واژه واردات بدون انتقال ارز ابزاری است برای جایزه دادن به خطاکاران، آنهایی که منابع عمومی را بدون اینکه ارزش افزوده بالایی در آن ایجاد شده باشد به خارج منتقل می کنند و بخش هایی از ارز حاصل از آن را به کشور باز نمی گردند. |
۶ | جعفر قادری ، کارشناس اقتصادی و نماینده ادورا گذشته مجلس | اگر واردات بدون انتقال ارز صورت گیرد، فشار تقاضا در بازار به وجود خواهد آمد و مدیریت بانک مرکزی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
|
۷ | مجیدرضا حریری ، نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین | در روش واردات بدون انتقال ارز، منشأ تامین ارز شفاف نیست و در این نوع واردات، بانک‌مرکزی به عنوان سیاست‌گذار عملاً در چرخه نقل و انتقال ارز به داخل یا خارج از کشور قرار ندارد؛ این موضوع احتمال وقوع «پولشویی» و «قاچاق کالا» را تقویت می‌کند. |
۸ | عبدالمجید شیخی ، کارشناس اقتصادی | قطعاً اجرای روش واردات بدون انتقال ارز، می‌تواند بازگشت ارز حاصل از صادرات را تحت تأثیر خود قرار دهد چراکه صاحبان ارزهای حاصل از صادرات می‌توانند به بهانه‌های واهی، از فروش ارز خود به سامانه نیما خودداری کنند و به عنوان مثال بگویند که ارز خود را در روش اجرای واردات بدون انتقال ارز به واردکنندگان اختصاص داده‌اند و به این ترتیب پیمان‌سپاری ارزی هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد. |
۹ | مسعود شاه‌بختی ، عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک | وی با ابراز تعجب از مصوبه دولت برای آزادسازی واردات در مناطق آزاد گفت: به نظر می‌رسد دولت با قاچاق، مماشات می‌کند. |
۱۰ | مجید فخار ، عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک | وی با محکوم کردن مصوبه دولت در مورد آزادسازی واردات بدون انتقال ارز در مناطق آزاد گفت: تولیدکنندگان پوشاک ۱۰۰درصد با آزادسازی مجدد واردات از مناطق آزاد مخالف هستند و نمی‌دانند که چرا افراد تصمیم‌گیر، تعمداً یا سهواً تصمیماتی را اتخاذ می‌کنند که زمینه‌ساز تشدید قاچاق است و موجب می‌شود قاچاقچیان برندهای خارجی گرفته تا سایر خرده‌فروشان بتوانند از این قوانین و دستورالعمل‌ها برای ضربه زدن به تولید داخل استفاده کنند. |
با وجود تمام مشکلاتی که با اجرای روش واردات بدون انتقال ارز، گریبان کشور را می‌گیرد، انتظار می‌رود تا دست‌اندرکاران، اجرای این روش را منسوخ اعلام کنند اما در مقابل، بانک مرکزی نیز باید سیاستی را در پیش گیرد تا مشکلات موجود برای تولیدکنندگان تسهیل شود چراکه به اذعان کارشناسان، به علت بروکراسی پیچیده اداری، بخش قابل توجهی از واحدهای تولیدی، قادر به تأمین مواد اولیه خود نیستند و با ادامه وضع موجود، قادر به ادامه فرآیند تولید خود نخواهند بود./خبرانلاین
