سلام نو- سرویس اقتصادی: یک اقتصاددان معتقد است با ادامه روند فعلی که در اقتصاد کشور وجود دارد، سال آینده قیمت دلار بین 10 تا 12 هزارتومان نوسان خواهد داشت.
هادی حق شناس در گفت و گو با سلام نو در این باره گفت: به نظر می رسد اگر همین سیاست بانک مرکزی ادامه پیدا کند و با توجه به اینکه نرخ تورم در سال جاری در خوش بینانه ترین حالت حدود 30 درصد خواهد بود، احتمال اینکه سال آینده قیمت دلار بین 10 الی 12 هزار تومان نوسان داشته باشد، زیاد است.
او با تشریح علل سقوط قیمت دولت به کانال 9 هزار تومانی در روز گذشته اظهار کرد که قیمت دلار به قیمت واقعی خود نزدیک می شود. او بیان کرد: قیمت ارز بر اساس متغیرهای واقعی اقتصاد از ابتدا هم تحلیل می شد که زیر ده هزار تومان است و نمی تواند براساس متغیرهای اقتصادی که مهمترینش مابه التفاوت میانگین تورم داخلی به تورم کشورهایی که با آن مبادله داریم، است بیش از ده هزار تومان باشد.
این اقتصاددان با اشاره به تاثیر سیاست های بین المللی روی نوسانات بازار ارز تصریح کرد: به دلیل شوک سیاسی و هم شروع تحریم های یک جانبه و هم نوع تبلیغی که خارجی ها به راه انداختند نوساناتی در بازار ایجاد شد. از منظر خارجی ها به نظر می رسید مشکل در سمت عرضه شدیدا ایجاد خواهد شد اما عملا می بینیم که ما از ابتدای اعمال تحریم ها تاکنون مشکل زیادی در بحث عرضه نداریم و اگر کانال مالی بین ایران و اروپا یا به طور مشخص تر بین ایران و فرانسه و آلمان که قرار است به گفته خانم موگرینی تا پایان سال راه بیفتد، راه اندازی شود، قیمت دلار ممکن است بیش از این هم کاهش پیدا کند.
او ادامه داد: کانال مالی بین ایران و اروپا چند مزیت برای ما دارد. اول اینکه نیاز ما را به دلار کمتر می کند. چون یورو معامله می شود. دوم اینکه خرید نفت ایران توسط اروپایی ها را تضمین می کند و اینکه باعث می شود سمت عرضه دلار تقویت شود. طبیعی است در این شرایط که شوک سیاسی اثرش از بین رفته و با کاهش قیمت دلار رو به رو باشیم. نکته دیگر اینکه هرچقدر شوک سیاسی و متغیرهای سیاسی از قیمت گذاری حذف شود، قیمت براساس مولفه های اقتصادی واقعی تر خواهد بود و این بدان معناست که قیمت نباید از ده هزار تومان بیشتر شود.
حق شناس با اشاره به نقش دولت در نوسانات بازار ارز گفت: دولت اگر به جا ورود می کرد یا به جا خروج می کرد، ما به قیمت بالای دلار که تا نزدیکی 20 هزار تومان رفت، نمی رسیدیم. در آن مقطع بانک مرکزی بازار ارز را رها کرد و نوسانات حداکثری شد. در شرایط فعلی دولت طبیعی است که تدبیر کند تا قیمت دلار واقعی شود. البته این تدبیر به معنای این نیست که فقط ارز عرضه کند یا تلاش کند جلوی عرضه گرفته شود، بلکه ساماندهی تراکنش های پولی که هر تراکنش بالای 3 میلیون تومان انجام نگیرد یا این بحث که اخیرا مطرح می شود که کارت ملی جای کارت بانکی را بگیرد که بیشتر در راستای انضباط مالی در نظام مالی است، طبیعتا اثرگذار خواهد بود. نکته دیگر هجوم نبردن دلالان به یک بازار است. امروز در اقتصاد ایران هرکسی می تواند هر تعداد که می خواهد ارز بگیرد یا هر تعداد سکه خریداری کند. هر میزان که اراده کند خودرو بخرد و مسکن معامله کند. این نامحدود بودن معاملات در بازار ایران شبیه به هیچ کجای دنیا نیست. امروز شما بخواهید در بانک سرمایه گذاری کلانی انجام دهید از شما نمی پرسند که این میزان پول را از کجا آورده اید. هرچقدر نظام پولی مالی ما انضباط داشته باشد اثرش در بازار ارز این است که نوسانات شدید نداشته باشد.
او با تایید این مساله که نفوذ بانک مرکزی در چند ماه اخیر بیشتر شده تاکید کرد که برای رسیدن به شرایط ایده آل راه زیادی باقی مانده است. نماینده پیشین مجلس یادآور شد: بانک های مرکزی در دنیا اثرگذار در بازار مالی، بازار کار و بازار کالا هستند. اما در ایران این بازار مالی است که تبلورش در بودجه سنواتی است که اثر گذار در بازار پول است.
وی ادامه داد: مثلا در مجلس مصوب می شود که دولت خرید تضمینی گندم را انجام دهد که شاید عددی معادل 15 هزار میلیارد بشود. این هزینه از محل سپرده های مردم تامین می شود و وقتی این پول برگشت داده نمی شود تبدیل به مطالبات بانک ها از بانک مرکزی یا دولت می شود. در نتیجه این میزان اضافه می شود به متغیرهای نقدینگی که افزایش نقدینگی و به تبع آن تورم بالا را به همراه دارد. در حالی که در دنیا اینگونه نیست که سیاست های مالی بر سیاست های پولی اثرگذار باشد. در دنیا این بانک مرکزی است که با ابزار نرخ بهره یا ابزار اوراق مشارکت یا اسناد خزانه، شاخص های پولی را تنظیم کند که بقیه شاخص ها با آن تنظیم شود. اگر ما به این نقطه به عنوان اوج استقلال بانک مرکزی برسیم می توانیم بگوییم که بانک مرکزی در سیاستگذاری ها نفوذ دارد.
حق شناس خاطرنشان کرد: نه در شرایط امروز بلکه در چهار دهه گذشته ما شاهد شوک قیمت در مسکن،ارز، طلا و خودرو بودیم. در سال 91 با رشد سه و نیم برابری قیمت ارز رو به رو بودیم و در سال 97 این رشد به چهار و نیم برابر قیمت قبلی رسید. اما نکته ای که مهم است این است که زمانی چنین نوسانانی در بازار است، فعالین واقعی بازار وارد نمی شوند. بلکه افراد غیرحرفه ای هستند که در نقطه اوج به بازار ورود و در نقطه پایین خروج می کنند و در نتیجه بیشترین زیان را از التهابات بازار می بینند.
