شهر بوشهر با دریا، ساحل گرم، بندر بوشهر، لباس خاص زنان، خارک، نفت و البته در این سال‌ها آلودگی ناشی از گرد و غبار شناخته می‌شود. شهری که زندگی در آن جریان دارد و متوقف نمی‌شود، شهری بندری و دلپذیر.
بوشهر از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده و آب و هوایی گرم و خشک دارد که در نزدیکی ساحل با رطوبت یا همان فضای شرجی همراه می‌شود. کاخ‌ها و معابد کهن بوشهر نشان از قدمت این منطقه در دل تاریخ دارند، قدمتی که نشان از تمدن‌های کهن بین‌النهرین دارد.
معنای نام بوشهر
در گذشته نام‌های گوناگونی برای تمدن و شهر بوشهر فعلی وجود داشته است که قدیمی‌ترین نام اعلام شده «لیان» است. برخی از محققان بوشهری، کلمه‌ی لیان را یک واژه‌ی بابلی و به‌معنای «آفتاب درخشان» می‌دانند.
در دیگر دوران‌ها نام‌هایی همچون «ریشهر»، «ریواردشیر»، «بوخت اردشیر»، «رام اردشیر»، و «رامش اردشیر» را به بوشهر نسبت داده‌اند. برخی معتقدند بوشهر اساسا ترکیبی اوستایی و به معنای نجات دهنده است.
نگاهی مختصر به تاریخ بوشهر
بوشهر شهری با قدمت هزاران ساله است. این شهر در دوران حکومت هخامنشیان، جزو یکی از ساتراپ نشین های پارس بود. در زمان حکومت سلوکیان و ساسانیان ریو اردشیر به عنوان بندر مهم تجاری و فرهنگی مورد توجه بود. ساسانیان در «ریو اردشیر» که بعدها «ریشهر» نام گرفت، قلعه مستحکمی با دیوار های بلند و برج بنا کردند که اطراف این دیوار از یک طرف به سمت دریا بود و از سه طرف دیگر مشرف به خندق های عظیمی بود که هنگام حمله احتمالی دشمن و یا هرگونه خطری، از آب دریا پر می شد.
بوشهر امروزین نیز شهری است که به دستور نادر شاه افشار ساخته شده، شهری که قرار بود سکوی توسعه نیروی دریایی ایران باشد. نادر نام شهر را به بندر نادریه تغییر داد. نادر شاه با به کار گماردن یک تاجر انگلیسی به نام جان التون بوشهر را به صورت یک مرکز مهم کشتی سازی و پادگان نظامی در آورد.
بوشهر در دوره قاجار معتبرترین بندر تجاری ایران بود و اکثر دولت‌های مهم خارجی در این شهر بندری دفتر مستقیم داشتند و به تجارت مشغول بودند.
بوشهر، گرم و صمیمی
بر اساس آخرین آمار موجود نزدیک به ۹۲ درصد از مردم بوشهر، فارس به حساب می‌آیند و ۸ درصد مابقی عرب، لر و ترک هستند. نکته مهم این جا است که به علت وجود صنایع نفتی و هسته‌ای تعداد زیادی ساکن غیر بومی در بوشهر وجود دارد که خود در ترکیب قومیتی آن موثر است.
زبان اکثر مردم بوشهر فارسی است، اما در بخش‌های مختلف از گویش لری و بلوچی تاثیر پذیرفته است. همچنین بخش کمی از مردم به زبان عربی سخن می‌گویند.
مردم بوشهر مثل دیگر مردمان جنوبی ایران به مهمان نوازی و خلق و خوی گرم و صمیمی مشهورند و به حق نیز لایق چنین شهرتی هستند.
از سنج و دمام تا نی‌انبان؛ غم و شادی در بوشهر
یکی از مشهورترین سنت‌های بوشهری که علاقه‌مندان بسیاری در سر تا سر ایران دارد سینه زنی بوشهری است. در این مدل سینه زنی یک نفر به عنوان «پیشخوان» در میان حلقه‌هایی از مردم که به آنها «بر» می‌گویند، قرار می‌گیرد. در ابتدا، افراد در برها با دست چپ کمر فرد کناری را گرفته و با هر ضرب سینه، پای خود را حرکت داده و می‌چرخند.
سنج و دمام بوشهر هم از آن چیزی‌هایی است که در سرتاسر ایران دست به دست شده و این سال‌ها در عزاداری‌های تهران هم به چشم می‌خورد. شروه‌خوانی نیز یکی از موسیقی‌های محلی بوشهر است که بسیار شناخته شده است.
اما تمام موسیقی بوشهر در غم خلاصه نمی‌شود و بوشهری‌ها در شادی با نی‌انبان در میانه میدان حاضرند. این ساز کهن که به باور برخی ریشه در دوران ساسانی دارد ثبت ملی و جهانی هم شده است.
بوشهر تاریخ و طبیعت زیر سایه اقتصاد
هر چند این سال‌ها بوشهر به لطف ساحل جذابش گردشگران خوبی داشته اما واقعیت این است که تاریخ و جاذبه‌های بوشهر آن طور که باید شناخته نشده‌اند. با هم چند مورد برجسته از جاذبه‌های گردشگری بوشهر را مرور می‌کنیم.
خانه موزه رئیس علی دلواری
نمی‌شود از بوشهر گفت از رئیسعلی نگفت و نمی‌شود به بوشهر رفت و به خانه موزه رئیسعلی نرفت؛ رئیسعلی دلواری که در برابر متجاوزین ایستاد و جان خود را پای این مقاومت داد. این خانه از طرف خانواده رئیسعلی به میراث فرهنگی اهدا و در سال ۱۳۷۶ ثبت ملی شده است. در قسمت ورودی این موزه یک رستوران مسقف قرار دارد و بعد از آن می‌توانید وارد ساختمان اصلی موزه شوید، ساختمان این موزه که متعلق به دوره قاجار است، بنایی ساده به رنگ سفید دارد که با گچبری های اندکی تزئین شده است.
آب انبار قوام؛ یک تیر دو نشان
اگر می‌خواهید هم رستوران بروید و هم یک بنای تاریخی ۱۵۰ ساله تاریخی را ببینید آب انبار قوام گزینه بسیار خوبی است. اسکلت اصلی و طاق آب انبار از سنگ های رسوبی ساخته شده که مقاومت بسیار زیادی دارند. نشستن در محیط این انبار و خوردن غذای جنوبی بسیار لذت بخش است.
مسجد بردستان؛ مسجدی ۱۰۰۰ ساله
مسجد جامع بردستان از قدیمی‌ترین مساجد بوشهر است. با توجه به اسناد موجود در آن قدمتش به هزار سال پیش و ابتدای ورود اسلام به ایران باز می‌گردد. برای خنک نگه داشتن فضای داخلی شبستان این مسجد از بادگیری به سبک ساختمان های جنوب ایران استفاده کرده‌اند.
بازار ماهی فروشان
اگر دنبال یک جاذبه گردشگری متفاوت هستید که بوی فرهنگ و زندگی جنوبی را بدهد بازار ماهی فروش‌ها را از دست ندهید. بازار ماهی فروشان بوشهر در سال ۱۳۴۵ تاسیس شده است و ضمن ارزش تاریخی و فرهنگی جای خوبی برای خرید ماهی است.
قلعه نصوری
قلعه نصوری متعلق به دوره قاجار است و در فاصله ۲۵۰ کیلومتری شرق استان بوشهر در شهر بندر طاهری از توابع کنگان واقع شده است. این قلعه که به «قلعه شیخ» نیز شهرت دارد به دستور شیخ جبار نصوری در حدود ۱۸۰ سال پیش ساخته شده است. ویژگی این قلعه نمای خاص آن است.
سوغات بوشهر، از خرمای داغ تا حصیر
بحث سوغات و جنوب که باشد اول از همه نوبت خرما است. به جز انواع خرما بوشهر سوغات‌های خوراکی دیگری از جمله ارده، پنیر نخل، خارک، خارک پخته، ماهی، میگو و مسقطی دارد. تنوع ماهی‌های جنوب همیشه آنها را به جذاب‌ترین خوراکی جنوبی بدل می‌کند.
گبه بوشهر، گلیم، نمد، سوزن دوزی، زنبیل و سبد، جارو، سفال، مشک، تور، تونیره‌بافی و دولچه از جمله سوغات‌های مرسوم بوشهر است. نکته جالب توجه این جا است که آب‌پخش به عنوان شهر ملی حصیر بافی اعلام شده است.
چطور به بوشهر برویم؟
به دلیل اهمیت اقتصادی استان بوشهر راه برای رسیدن به این بندر جذاب زیاد است و هواپیما، اتوبوس و خودروی شخصی می‌تواند شما را به این شهر برساند.
برای راه زمینی نیز سه محور اصلی وجود دارد. محور اول بوشهر ـ چغادک ـ برازجان ـ کازرون - شیراز – تهران است. محور دوم بوشهر ـ چغادک ـ خورموج ـ کنگان ـ بندر لنگه ـ بندرعباس است و محور سوم بوشهر ـ گناوه ـ بندر دیلم ـ اهواز است. در مجموع سفر زمینی به بوشهر طولانی و انرژی بر است.
برای سفر با قطار هرچند هنوز قطار مستقیم به بوشهر وجود ندارد، اما شما می‌توانید از قطارهای مقصد شیراز یا بندرعباس استفاده کنید و ادامه مسیر را با اتوبوس یا تاکسی طی کنید.
نظر شما