لاهیجان بیتردید از زیباترین شهرهای شمال ایران است که احتمالاً برای بیشتر ایرانیها با کلوچههای درجه یک و چای خوش طعم شناخته میشود. بهارنارنج لاهیجان هم که جای خود دارد. با این همه لاهیجان تنها در خوراکی خلاصه نشده و در سالهای گذشته جزو ۲۰ مقصد اصلی گردشگری ایران محسوب شده و سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر بوده است.
شهر سرسبز لاهیجان در منطقه کوهپایهای قرار دارد که تمام تپههای آنجا از بوتههای چای و باغهایی پر از درخت نارنج پوشیده شدهاند. به همین دلیل است که لاهیجان به شهر چای معطر و بهارنارنج شهرت دارد. این شهر سرسبز از سمت شمال به دریای خزر، از جنوب به دیلمان، از شرق به لنگرود و از غرب به آستانهاشرفیه محدود میشود. لاهیجان آبوهوای گرم و مرطوبی دارد و چشماندازهای طبیعی، آن را به یکی از زیباترین شهرهای گیلان تبدیل کرده است.
معنای نام لاهیجان
برای نام لاهیجان دو تفسیر عمومی وجود دارد. عدهای معتقدند این نام ریشه در ویژگی اقتصادی این شهر دارد. یعنی واژه لاهیجان عربی شده لاهیگان است و لاهیگان مرکب است از لاهیگ +ان (لاهیگ = بافتنی و ان = پسوند مکانی) و به معنی مکان یا شهر بافندگان یا نساجان یا ابریشمبافان است.
اشپیگل محقق آلمانی در کتاب «حملات روسیان به سواحل کرانه خزر» نام لاهیجان را به معنی «شهر ابریشم» میداند. لاه به معنی ابریشم است و یج و ج پسوند نسبت است مانند یوشی و یوشیج یا لار و لاریج. در نتیجه لاهیج به معنی ابریشمی است و ان پسوند مکان. در نتیجه لاهیجان به معنی مکان ابریشمی است.
لاهیجان همچنین با القابی چون عروس گیلان، شهر سقفهای نارنجی، شهر چای ایران، شهر کلوچه ایران و شهر ابریشم ایران شناخته میشود؛ القابی که هر کدام نماینده بخشی از هویت این شهر کوچک اما پر ماجرا هستند.
نگاهی به تاریخ لاهیجان
لاهیجان از قدیمیترین شهرهای گیلان است بهطوریکه در زمان اشکانیان دژی در نزدیکی شهر به نام کهندژ وجود داشته است که تا زمان حمله مغولان در قرن هفتم پابرجا بوده و بعد آن رو به ویرانی نهاده است. با این همه یک چیز را به خاطر داشته باشید و آن این که تاریخ لاهیجان درهمتنیده با تاریخ گیلان است و در بسیاری از موارد شما برای یافتن ردپای لاهیجان تاریخ گیلان را میکاوید.
مثلاً جالب است بدانید که گیلها همچون دیلمیان یک سلسله شاهی در نظر میگرفتند که معمولاً متعلق به خاندان سلطنتی به نام شاهانشاهاوند بوده و ساکن منطقه داخل در شمال غرب لاهیجان بود. از جمله شاهانشان لیلی بن شاهدوست بود که در یک نبرد برای فتح توس کشته شد.
یکی از مهمترین دورههای لاهیجان را باید دوره آل کیا دانست. پس از ۱۳۶۷–۶۸ علی کیا بن امیرکیای ملطی، یک رهبر علوی کنترل شرق گیلان را با پشتیبانی سادات مرعشی حاکم در مازندران به دست گرفت. او و جانشینانش خود را در لاهیجان مستقر ساختند و در بین حکومتهای محلی گیلان پس از ورود اسلام طولانیترین حکومت را دارند.
لاهیجان پس از آل کیا دوران پر افت و خیزی داشت و چند باری با سرکوب صفویه رو به رو شد، سرکوبی که در نهایت ردپای حکومتهای محلی را کامل پاک کرد.
دوره درخشان بعدی لاهیجان در نیمه دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم سر رسید، وقتی برنامههای توسعه شدت گرفت. با راهبری این برنامهها توسعه نوغانداری و تجارت ابریشم و کشت چای شهر لاهیجان را از نو زنده کرد.
جغرافیا، اقلیم و آب هوا
لاهیجان بر سرزمینی هموار و جلگهای ساخته شده است. شهر لاهیجان از شمال به دریای خزر، از جنوب به دیلمان، از مشرق به لنگرود و از مغرب به آستانه اشرفیه محدود میشود. این منطقه در ارتفاع ۹۴ متری از سطح دریا قرار گرفته است. اقلیم لاهجیان در فصل تابستان گرم و مرطوب و در فصل زمستان ابتدا با وزش بادهای گرم همراه شده و درنهایت به ریزش برف متصل میگردد. رطوبت نسبی هوا در این منطقه نیز در حدود ۷۶ تا ۷۹ درصد است و در برخی نقاط به ۱۰۰ درصد نیز میرسد.
از شیخ زاهد تا مسجد پادشاهان؛ لاهیجان شهری پر از راز
در لاهیجان بیش از ۲۰ اثر تاریخی ثبت شده وجود دارد. چهار پادشاهان، بقعه شیخ زاهد گیلانی و مسجد اکبریه و چندین و چند بقعه متبرک از جمله آثار تاریخی لاهیجان هستند.
بقعه شیخ زاهد
بقعه شیخ زاهد گیلانی بنایی در محله شیخاه بر در ۳ کیلومتری شهر لاهیجان در استان گیلان است که برخی آن را مدفن شیخ تاجالدین ابراهیم ملقب به شیخ زاهد گیلانی میدانند. ظاهراً شیخ زاهد استاد شیخ صفی اردبیلی، جد بزرگ سلسله صفویه، بوده است.
مسجد پادشاهان
احتمالاً مسجد پادشاهان اسم عجیبی برای یک مسجد باشد، اما مسجدی در لاهیجان این نام را یدک میکشد. مسجد چهار پادشاهان یا چهار پادشاه آرامگاه چهار تن از شاهان کیایی بیه پیش است.
مسجد اکبریه
این مسجد در زمان فتحعلی شاه قاجار ایجاد شده است و امروز یکی از مهمترین مساجد تاریخی گیلان است. سنگ نوشته مرمری به خط نستعلیق که بر دیوار ضلع شرقی مسجد جای دارد، بانی مسجد را حاج علیاکبر لاهیجانی نامیده است.
پل خشتی لاهیجان
پل خشتی یادگار دوره طلایی کیاییان در لاهیجان و مربوط به سدهٔ ۹ ه.ق است و در لاهیجان، محله پردسر قرار دارد. ین پل بر روی رودخانه سیمرود یا سیمجو قرار گرفته است.
گشتوگذار در طبیعت بکر عروس گیلان
مگر میشود لقب عروس گیلان را یدک بکشی و طبیعت دلربا و جذابت یکی از نقاط قوتت نباشد؟ لاهیجان یکی از زیباترین نقاط شمال ایران است که میتوان از آن دیدن کرد.
شیطان کوه
شیطان کوه شهرتی هم پای لاهیجان دارد درست مثل نسبت زاینده رود و اصفهان. کوهی سرسبز و زیبا پوشیده از درختان بلند که تپهماهورهای آن پوشیده از بوتههای چای است. نمیتوانید بیخیال شیطان کوه شوید چون از هر جای شهر در چشم شما خودنمایی میکند.
تالاب سوستان
تالاب سوستان نه تنها یکی از زیباییهای لاهیجان بلکه یکی از جاذبههای تمام شمال ایران است. این منطقه زیستگاه گلهای نیلوفر آبی یا لاله تالابی است که در نوع خود بسیار جذاب هستند.
سوغات لاهیجان
سوغات لاهیجان چیست؟ شاید پاسخ به این سؤال به شدت ساده باشد؛ چای و کلوچه. اما حواستان باشد تا بهترین چای و کلوچه ممکن را انتخاب کنید.
چای
تا همین صد و بیست-سی سال قبل ایرانیان قهوهنوش و اهل قهوه خانه بودند. با ورود چای به لاهیجان و ایران بود که عادت ایرانیان تغییر کرد. نمیشود به لاهیجان رفت و چای نخرید.
برنج
رشت، انزلی، رودسر یا لاهیجان فرقی ندارد، به هر نقطهای از شمال ایران سفر کنید برنج میتواند یک سوغات عالی و خاص باشد؛ آن هم با قیمتهای سرسام آور سالهای اخیر!
کلوچه
از چای بگوییم و از کلوچه نه؟ محمدعلی بگلری اولین بار در دهه ۳۰ کلوچه به شکل امروز را در لاهیجان خلق کرد. امروز نیز تولید کنندگان بهترین کلوچههای ایران یعنی نوشین، نادی، نادری و پیمان در لاهیجان قرار دارند.
ماهی، کوکی، زیتون، انواع مربا و ترشی، حصیربافی و بامبوبافی، سفالگری و در نهایت سرامیکسازی از دیگر هنرها و سوغات رایج لاهیجان هستند.
چطور به لاهیجان برویم؟
مسیر سفر زمینی از تهران به لاهیجان از اتوبان تهران - کرج آغاز میشود. پس از گذشتن از قزوین، منجیل و رودبار به لاهیجان میرسید.
اگر بخواهید هوایی سفر کنید، تنها راه سفر از فرودگاه مهرآباد به فرودگاه سردار جنگل رشت، و سفر زمینی از رشت به لاهیجان است.
برای سفر با اتوبوس هم از ترمینالهای زیادی اتوبوسها به مقصد لاهیجان حرکت میکنند.
نظر شما