سلام نو – سرویس بین الملل: "چهار دهه تنش و خصومت" عنوانی در خور برای مبادلات سیاسی بین ایران و آمریکا در تمام سال‌های گذشته است.
در تمام چهار دهه‌ای که از عمر انقلاب در ایران می‌گذرد مناسبات ایران و آمریکا، جز در دوره کوتاه حصول توافق هسته‌ای و چند همکاری موردی در افغانستان و عراق همیشه پرتنش و گاها بحرانی بوده است، این بحران تا جایی پیش رفت که چند باری آمریکا در آستانه حمله به ایران بوده.
دو کشور در این چهار دهه هیچ کانال مستقیمی برای ارتباط نداشتند و کانال ارتباطی هم که در دوره مذاکرات هسته‌ای بین وزرای خارجه ایران و آمریکا ایجاد شده بود، با روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ در آمریکا، به سرعت قطع شد.
تشن حداکثر؛ مذاکره زورکی!
در دو سال گذشته، تنش‌ها میان ایران و آمریکا به طور پیوسته در حال اوج‌گیری بوده است. ترامپ مستقل از اروپا و با تصمیم شخصی خود از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شد و به تعبیر خود «قوی‌ترین تحریم‌های تاریخ» را علیه ایران اعمال کرد. در حال حاضر تنش‌ها بین ایران و آمریکا، به طرز کم سابقه‌ای بالا گرفته است و آمریکا اقدامات کم سابقه‌ای را علیه ایران سامان داده است.
آمریکا در اقدام کم سابقه به صراحت از مخالفین ایران حمایت می‌کند و حتی وزیر خارجه این کشور در اقدامی قابل توجه، مخالفین نظام را دور رضا پهلوی، پسر شاه مخلوع ایران ساماندهی می‌کند.
از سوی دیگر آمریکا از هیچ اقدامی برای فشار اقتصادی به ایران خودداری نمی‌کند و برخلاف شعارهایی که می‌دهد فشارها را به گونه‌ای جهت می‌دهد که به طور مشخص به مردم فشار بیاورد تا مردم با شورش به حکومت فشار بیاورند.
در این میان نیز چندین و چند بار درخواست مذاکره می‌دهند تا به باور خود، ایرانی ضعیف شده را پای میز مذاکره داشته باشند. به عنوان نمونه چند ماه قبل دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اشاره به درخواست مذاکره آمریکا گفت:"امروز نیز آنها حرف از مذاکره می زنند، در افغانستان دو نماینده آمریکا به بنده مراجعه کردند و گفتند آمریکا می خواهد با شما مذاکره کند اما ایران با آنها مذاکره نخواهد کرد." شمخانی گفت که آمریکا عهدشکن و غیر قابل اعتماد است پس مذاکره با آنها معنایی ندارد.
مواضع شمخانی بی ارتباط با خط و نشان‌های رییس جمهور آمریکا نبود، ترامپ قبل‌تر در سخنانی گفت که اقتصاد ایران تحت تأثیر خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها به شدت ضربه خورده است و تاکید کرد: "شرایط‌شان خوب نیست. آنها خواستار مذاکره [با آمریکا] هستند."
سال 98؛ سال آشتی ایران و آمریکا است؟
برخی کارشناسان باوجود افزایش تنش بین ایران و آمریکا معتقدند امکان مذاکره ایران و آمریکا در سال آینده وجود دارد و ترامپ با یک چرخش ناگهانی به سمت مذاکره با تهران می‌آید، آن‌چنان که درست زمانی مذاکره با کره شمالی را آغاز کرد که رهبر این کشور را مرد موشکی توصیف کرد.
مسئله این‌جا است که ایران کره شمالی نیست. نه قدرت در آن مانند کره شمالی متمرکز است، نه شرایط فاجعه بار کره شمالی را دارد و نه رهبران آن حاضرند به مذاکراتی مثل مذاکرات اون با ترامپ تن دهند، مذاکراتی نمایشی که همین حالا هم در حال شکست است.
اما این تمام ماجرا نیست. هرچند بعید به نظر می‌رسد ایران و آمریکا در سال 98 آشتی کنند ولی بحران‌های بین المللی به ویژه بحران ونزوئلا و مشکلات اروپا و آمریکا با هم می‌تواند این شانس را ایجاد کند که آمریکا به طور موقت هم که شده از تنش با ایران بکاهد تا به مسائلی مثل مسائل ونزوئلا برسد، میدانی که اتفاقا ایران با نقش آفرینی در آن می‌تواند آمریکا را حسابی مشغول کند و از تحرک سیاست خارجی آن بکاهد.
