سلام نو - سرویس بین‌الملل: مدتی است که اوضاع داخلی عربستان نسبت به تحولات بین الملل در حوزه قتل خاشقچی بدون تنش خاصی پیش می‌رود. همه چیز در سکوت محض است. نه خبری از تغییرات جدید بن سلمان است نه خبری از تحرک آخرین فرزند بنیانگذار عربستان سعودی برای کسب قدرت، انگار بن سلمان رادیکال تصمیم گرفته محافظه کار شود.
یه گزارش سلام نو، شاید بتوان راز رویکرد جدید ولیعهد عربستان را توصیه یک دوست آمریکایی دانست. نیویورک تایمز از قول یک مقام آگاه عربستانی که مایل نبود نامش در گزارش بیاید گزارش داده که کوشنر، داماد و مشاور ترامپ، به محمد بن سلمان «درباره این که چگونه بر طوفان رخ داده فایق بیاید » مشاوره داده و توصیه کرده که در روزهای پس از قتل خاشقچی درگیری هایش را با منتقدینش تمام کرده و از هر گونه درگیری جدیدی اجتناب کند.
اتفاقی که کم و بیش پس از قتل خاشقچی افتاد و بن سلمان به جای دعوا با رقبای داخلی روی کنش‌های بین المللی تمرکز کرده و تلاش دارد تا خود را از چشم طوفان در بیاورد.
حلقه نزدیکان بن سلمان تغییر می‌کند
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در گزارشی ادعا کرده که در قلب کانون قدرت ولیعهد سعودی افرادی مورد اعتماد و نزدیک به وی حضور دارند که برخلاف عناوین و سمت‌های کلی آن‌ها دارای نفوذ استثنایی هستند؛ اما این گروه اکنون در مقابل هر لرزه‌ای که بر پیکره قدرت عربستان بیفتد، بیش از بیش ضعیف است.
این گزارش می‌افزاید: عربستان سعودی شخصیت محوری در حلقه نزدیکان به محمدبن سلمان یعنی سعود القحطانی مشاور سابق رسانه‌ای دیوان پادشاهی عربستان را از این سمت برکنار کرد؛ اما همچنان به وی به عنوان سوژه‌ای برای تبرئه محمدبن سلمان در دست داشتن در قتل جمال خاشقچی نگریسته می‌شود.
یک منبع آگاه به فایننشال تایمز گفته است: ملک سلمان به شدت نسبت به اتفاقی که برای خاشقچی افتاده خشمگین است و می‌خواهد در حلقه نزدیکان ولیعهدش تغییراتی ایجاد کند.
یک منبع سعودی نیز به این روزنامه گفته است که تغییرات احتمالی ممکن است شامل رسانه‌ها و اداراتی بشود که مسئولیت آن‌ها پیش‌تر به عهده سعود القحطانی بود و اکنون برخی دیگر از مقام‌ها مسئولیت اداره آن را به عهده دارند.
نکته قابل توجه این است که حلقه فعلی نزدیکان بن سلمان نگران هستند که تغییرات در این حلقه منجر به حذف خشن آن‌ها از قدرت توسط بن سلمان شود و آن‌ها به جای ولیعهد عربستان هزینه خون ریخته شده خاشقچی را بدهند.
سنا و بن سلمان؛ اوضاع خوب نیست
هر چقدر بن سلمان، ترامپ و کوشنر را در سمت خود دارد، به همان میزان سنا و نمایندگان آمریکا را در برابر خود می‌بیند. مجلس سنای این کشور که بیشتر کرسی های آن در اختیار جمهوری خواهان قرار دارد، بامداد امروز (جمعه) لایحه ای را با اکثریت آرا به تصویب رساند که در آن از دولت «دونالد ترامپ» خواسته شده پشتیبانی از ائتلاف متجاوز تحت رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن را متوقف سازد.
در این لایحه که با رای مثبت ۵۶ عضو مجلس سنا به عنوان مجلس اعلای کنگره آمریکا در مقابل رای منفی ۴۱ سناتور دیگر به تصویب رسید، از تمامی طرف های درگیر در یمن نیز درخواست شده که به یک توافق آتش بس فوری دست یابند.
در همین حال، لایحه دیگری در محکومیت «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان در پرونده قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار سرشناس منتقد سیاست های رژیم سعودی در کنسولگری کشورش در شهر استانبول ترکیه نیز به اتفاق آرای اعضای مجلس سنای آمریکا تصویب شد.
در این لایجه نیز که بن سلمان را مسئول قتل خاشقجی معرفی کرده، از دولت عربستان خواسته شده که تمامی مسئولان این حادثه را مورد بازخواست قرار دهد و «رائف بدوی» و دیگر فعالان حقوق بشر بازداشت شده در این کشور را نیز آزاد کند.
اگر این لایحه در مجلس نمایندگان هم به تصویب برسد آن وقت برای اجرا به دستور ترامپ نیاز دارد که بعید به نظر می‌رسد چنین دستوری صادر شود و در نهایت رویارویی ترامپ و مجلس نمایندگان به سطح جدیدی می‌رسد، سطح جدیدی که بازنده اصلی آن بن سلمان خواهد بود.
کارشناسان سیاسی این اجماع و رای نهایی مجلس سنا را بیشتر از تاثیرگذاری، دارای ارزش سمبولیک می دانند. به نظر می‌رسد سناتورهای دموکرات و جمهوری خواه از قتل خاشقچی و البته مواضع بعدی دونالد ترامپ به شدت خشمگین هستند. به خصوص گفته های صریح ترامپ که از عربستان به دلیل خرید صدها میلیارد دلاری اسلحه و البته پایین نگه داشتن قیمت نفت تشکر کرده و از محمد بن سلمان به رغم گزارش های سیا حمایت کرده بود.
ناراحتی سناتورها از ترامپ بیشتر به دلیل نادیده گرفتن تحقیقات سیا است که عنوان کرده بود صفر درصد احتمال وجود دارد که ولیعهد عربستان نقشی در قتل خاشقچی نداشته باشد. این رویکرد باعث شده که سناتورها آبرو و پرستیژ کاخ سفید و آمریکا را در خطر ببینند و با این رای تلاش کنند تا از آمریکا اعاده حیثیت کنند.
به هر شکل مسیری که اکنون در حال طی شدن است برای بن سلمان اصلا مطلوب نیست و به نظر نمی‌رسد با تغییر حلقه مشاوران هم مشکل حل شود. اگر اتفاق خاصی در مسیر پیش رو نیافتد دیر یا زود باید منتظر جدال جدید ولیعهد عربستان برای بیرون آمدن از باتلاق خونین قتل خاشقچی باشیم.
