متن دعاهای صحیفه سجادیه با ترجمه فارسی استاد حسین انصاریان/دعا در ستایش خدای عزوجل

سپاس خدای را که ما را به توبه و بازگشت راهنمایی کرد که این حقیقت را جز از عطای او نیافتیم،

فَلَوْلَمْ نَعْتَدِدْ مِنْ فَضْلِهِ اِلاّ بِها لَقَدْ حَسُنَ بَلآوُهُ عِنْدَنا، وَ جَلَّ

اگر همین یک عنایت را از فضل او به حساب آوریم هر آینه اِنعام او درباره ما نیکو، و احسانش

اِحْسانُهُ اِلَیْنا، وَ جَسُمَ فَضْلُهُ عَلَیْنا، فَماهکَذا کانَتْ سُنَّتُهُ فِی

در حق ما بزرگ، و بخشش او بر ما عظیم است، زیرا روش او در پذیرش

التَّوْبَهِ لِمَنْ کانَ قَبْلَنا، لَقَدْ وَضَعَ عَنَّا مالا طاقَهَ لَنا بِهِ، وَ

توبه در رابطه با گذشتگان چنین نبوده، بدون شک آنچه را در توانایی ما نبوده از ما برداشته، و

لَمْ‏یُکَلِّفْنا اِلاّ وُسْعاً، وَ لَمْ‏یُجَشِّمْنا اِلاّ یُسْراً، وَ لَمْ یَدَعْ لِأَحَدٍ مِنّا

جز در خور امکان ما به ما تکلیف نفرموده، و ما را به غیر از کار آسان وانداشته، و در این زمینه برای هیچ کدام از ما

حُجَّهً وَ لا عُذْراً، فَالْهالِکُ مِنّا مَنْ هَلَکَ عَلَیْهِ، وَالسَّعید

حجت و بهانه ‏ای باقی نگذاشته، پس در میان ما بدبخت کسی است که برخلاف رضای او ترک طاعت کند، و خوشبخت

مِنّا مَنْ رَغِبَ اِلَیْهِ. وَالْحَمْدُ لِلَّهِ بِکُلِّ ما حَمِدَهُ بِهِ اَدْنی‏ مَلآئِکَتِه

از ما کسی است که به سوی او توجه نماید. و سپاس خدای را به کلّ آن سپاسی که نزدیکترین ملائکه

اِلَیْهِ، وَاَکْرَمُ خَلیقَتِهِ عَلَیْهِ، وَاَرْضی‏ حامِدِیهِ لَدَیْهِ، حَمْداً

به او، و گرامی ‏ترین آفریدگان نزد او، و پسندیده ‏ترین ستایشگران آستان او. وی را ستوده‏ اند، سپاسی

یَفْضُلُ سآئِرَ الْحَمْدِ کَفَضْلِ رَبِّنا عَلی‏ جَمیعِ خَلْقِهِ،

بالاتر از سپاس دیگر سپاسگزاران مانند برتری پروردگارمان بر تمام مخلوقات، و او را

الْحَمْدُ مَکانَ کُلِّ نِعْمَهٍ لَهُ عَلَیْنا وَ عَلی‏ جَمیعِ عِبادِهِ الْماضینَ

سپاس و حمد دربرابر تمام نعمت‏های او که به ما و به بندگانش که در گذشته بوده اند و باقی بندگانش

وَالْباقینَ، عَدَدَ ما اَحاطَ بِهِ عِلْمُهُ مِنْ جَمیعِ الْاَشْیآءِ، وَمَکانَ

که هستند و می ‏آیند دارد، سپاسی به عدد تمام اشیاء که دانش او بر آن احاطه دارد،

کُلِّ واحِدَهٍ مِنْها عَدَدُها اَضْعافاً مُضاعَفَهً اَبَداً سَرْمَداً اِلی‏

و چندین مقابل هر یک از آنها به طور جاوید و همیشگی

یَوْمِ الْقِیمَهِ، حَمْداً لامُنْتَهی‏ لِحَدِّهِ، وَ لاحِسابَ لِعَدَدِهِ، وَلا

تا روز قیامت، سپاسی که حدّش را پایانی، و شماره آن را حسابی، و پایان

مَبْلَغَ لِغایَتِهِ، وَ لاَانْقِطاعَ لِأِمَدِهِ، حَمْداً یَکُونُ وُصْلَهً اِلی‏

آن را نهایتی، و مدت آن را انقطاعی نباشد، سپاسی که باعث رسیدن به

طاعَتِهِ وَ عَفْوِهِ، وَ سَبَبَاً اِلی‏ رِضْوانِهِ، وَ ذَریعَهً اِلی‏ مَغْفِرَتِهِ،

طاعت و بخشش او، و سبب رضا و خشنودی او، و وسیله آمرزش او،

وَ طَرِیقاً اِلی‏ جَنَّتِهِ، وَ خَفیراً مِنْ نَقِمَتِهِ، وَ اَمْناً مِنْ غَضَبِهِ،

و راه به سوی بهشت او، و پناه از انتقام او، و ایمنی از غضب او،

وَ ظَهیراً عَلی‏ طاعَتِهِ، وَ حاجِزاً عَنْ مَعْصِیَتِهِ، وَ عَوْناً

و یار و مددکار بر طاعت او، و مانع از معصیت او، و کمک بر

عَلی‏ تَاْدِیَهِ حَقِّهِ وَ وَظآئِفِهِ،حَمْداً نَسْعَدُ بِهِ فِی السُّعَدآءِ

اداء حق و وظائف حضرت او باشد، سپاسی که به سبب آن در گروه نیکبختان

مِنْ اَوْلِیآئِهِ، وَ نَصیرُ بِهِ فی نَظْمِ الشُّهَدآءِ بِسُیُوفِ اَعْدآئِهِ،

از دوستانش درآئیم، و در سلک شهیدان به شمشیر دشمنانش قرار گیریم،

اِنَّهُ وَلِیٌّ حَمیدٌ.

که همانا حضرت او یاری دهنده و ستوده است.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

پناه می برم به خداوند مهربان از شر شیطان رانده شده

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام خداوند بخشنده مهربان

وَ کان مِن دعائِه علیه‏السلام اذا ابتَدأ بِالدّعاءِ بدأ

دعای آن حضرت است چون به نماز بر می خاست بدین صورت به سپاس و حمد

بالتحمید لِلَّه عزَّوجل و الثَّنَاءِ عَلَیه فقال:

خداوند عزوجل ابتدا می کرد و می گفت:

اَلْحَمْدُ لِلَّه الْاَوَّلِ بِلا اَوَّلٍ کانَ قَبْلَهُ، وَالْاخِرِ بِلا اخِرٍ یَکُونُ

حمد خدائی را که اوّل همه آثار هستی اوست و قبل از او اوّلی نبوده، و آخر است بی آنکه پس از او آخری

بَعْدَهُ، الَّذی قَصُرَتْ عَنْ رُوْیَتِهِ اَبْصارُ النّاظِرینَ، وَعَجَزَتْ

باشد، خدایی که دیده بینندگان از دیدنش قاصر، و اندیشه

عَنْ نَعْتِهِ اَوْهامُ الْواصِفینَ. اِبْتَدَعَ بِقُدْرَتِهِ الْخَلْقَ ابْتِداعاً،

و فهم وصف کنندگان از وصفش عاجز است. به دست قدرتش آفریدگان را ایجاد کرد،

وَاخْتَرَعَهُمْ عَلی‏ مَشِیَّتِهِ اخْتِراعاً، ثُمَّ سَلَکَ بِهِمْ طَریقَ اِرادَتِهِ،

و آنان را براساس اراده خود صورت بخشید، آنگاه همه را در راه اراده خود راهی نمود،

وَ بَعَثَهُمْ فی سَبیلِ مَحَبَّتِهِ، لایَمْلِکُونَ تَأْخیراً عَمَّا قَدَّمَهُمْ

و در مسیر محبت و عشق به خود برانگیخت، موجودات هستی از حدودی که

اِلَیْهِ، وَ لایَسْتَطیعُونَ تَقَدُّماً اِلی‏ ما اَخَّرَهُمْ عَنْهُ، وَجَعَلَ لِکُلِّ

برای آنان معین فرموده قدمی پیش و پس نتوانند نهاد، و برای هر یک از آنان

رُوحٍ مِنْهُمْ قُوتاً مَعْلوماً مَقْسُوماً مِنْ رِزْقِهِ، لایَنْقُصُ مَنْ

روزی معلوم و قسمت شده‏ای از باب لطف قرار داد، هر آن کس را که روزی فراوان

زادَهُ ناقِصٌ، وَ لایَزیدُ مَنْ نَقَصَ مِنْهُمْ زائِدٌ، ثُمَّ ضَرَبَ

داده احدی نمی‏تواند بکاهد، و هر آن کس را که روزی کاسته هیچ کس نتواند بیفزاید، آنگاه

لَهُ فِی الْحَیوهِ اَجَلاً مَوْقوُتاً، وَ نَصَبَ لَهُ اَمَداً مَحْدُوداً،

زندگی او را زمانی معین مقدّر فرمود، و پایانی محدود قرار داد،

یَتَخَطَّأُ اِلَیْهِ بِاَیّامِ عُمُرِهِ،وَ یَرْهَقُهُ بِاَعْوامِ دَهْرِهِ، حَتّی‏ اِذا بَلَغَ

که با ایام عمر به‏سوی آن پایان قدم برمی‏دارد، و با سالهای زندگیش به آن نزد‏یک میگردد، تا چون

َقْصی‏ اَثَرِهِ، وَ اسْتَوْعَبَ حِسابَ عُمُرِهِ، قَبَضَهُ اِلی‏ ما نَدَبَهُ

به‏ آخر آن رسید، و پیمانه زمانش لبریز شد، جانش را می گیرد و او را به سوی آنچه بدان خدایش خوانده

اِلَیْهِ مِنْ مَوْفُورِ ثَوابِهِ، اَوْ مَحْذُورِ عِقابِهِ، لِیَجْزِیَ الَّذینَ

از ثواب بسیار یا عذاب دردناک راهی می‏کند، تا از پی عدالت خود

اَسآوُا بِما عَمِلُوا، وَ یَجْزِیَ الَّذینَ اَحْسَنُوا بِالْحُسْنی‏، عَدْلاً

بدکاران را به کردار بدشان و نیکوکاران را به عمل صالحشان جزا دهد،

مِنْهُ، تَقَدَّسَتْ اَسْمآوُهُ، وَ تَظاهَرَتْ الآوُهُ، لایُسْئَلُ عَمَّا

منزّه است نام‏های او، و پی‏درپی است نعمت‏های وی، کسی را نرسد که او را

یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ. وَالْحَمْدُلِلَّهِ الَّذی لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبادِهِ

را از کرده‏اش باز پرسد، ولی همه در معرض پرسش او باشند. و سپاس خدای را که اگر عبادش

مَعْرِفَهَ حَمْدِهِ عَلی‏ ما اَبْلاهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتابِعَهِ، وَاَسْبَغَ

را از معرفت سپاسگزاری بر عطایای پیاپی که به آنان داده، و نعمت‏های پیوسته

عَلَیْهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظاهِرَهِ، لَتَصَرَّفُوا فی مِنَنِهِ فَلَمْ یَحْمَدُوهُ،

که بر ایشان کامل ساخته محروم می نمود نعمت‏هایش را صرف نموده و سپاس نمی ‏گزاردند،

وَ تَوَسَّعُوا فی رِزْقِهِ فَلَمْ یَشْکُرُوهُ، وَ لَوْ کانُوا کَذلِکَ لَخَرَجُوا

و در روزی او فراخی می ‏یافتند و شکر نمی کردند، و اگر چنین می بودند از حدود

مِنْ حُدُودِ الْاِنْسانِیَّهِ اِلی‏ حَدِّ الْبَهیمِیَّهِ،فَکانُوا کَما وَصَفَ فی

انسانیت بیرون شده به مرز حیوانیت می رسیدند، و چنان می ‏بودند که در

مُحْکَمِ کِتابِهِ: «اِنْ هُمْ اِلاّ کَالْاَنْعامِ بَلْ هُمْ اَضَلُّ سَبیلاً».

کتاب محکمش فرموده: «ایشان جز به چارپایان نمانند بلکه از آنان گمراه‏ترند.»

وَالْحَمْدُ لِلَّهِ عَلی‏ ما عَرَّفَنا مِنْ نَفْسِهِ، وَ اَلْهَمَنا مِنْ شُکْرِهِ، وَ فَتَحَ

سپاس خدای را بر آنچه از وجود مبارکش به ما شناسانده، و بر آنچه از شکرش به ما الهام فرموده، و بر

لَنا مِنْ اَبْوابِ الْعِلْمِ بِرُبُوبِیَّتِهِ، وَ دَلَّنا عَلَیْهِ مِنَ الْاِخْلاصِ لَهُ

آن درهای دانش که به پروردگاریش بر ما گشوده، و براخلاص‏ ورزی در

فی تَوْحیدِهِ، وَ جَنَّبَنا مِنَ الْاِلْحادِ وَالشَّکِّ فی اَمْرِهِ، حَمْداً

توحید و یگانگیش ما را رهنمون شده، و قلب ما را از الحاد و شک در کار خودش دور داشته، چنان سپاسی

نُعَمَّرُ بِهِ فیمَنْ حَمِدَهُ مِنْ خَلْقِهِ، وَ نَسْبِقُ بِهِ مَنْ سَبَقَ اِلی‏

که با آن در حلقه سپاسگزاران از بندگانش زندگی بگذرانیم، و با آن بر هر که به خشنودی و بخشایش

رِضاهُ وَعَفْوِهِ، حَمْداً یُضی‏ءُ لَنا بِهِ ظُلُماتِ الْبَرْزَخِ، وَیُسَهِّلُ

او پیشی جسته سبقت گیریم، سپاسی که تیرگیهای برزخ را به سبب آن بر ما روشن کند، و راه رستاخیز را

عَلَیْنا بِهِ سَبیلَ الْمَبْعَثِ، وَ یُشَرِّفُ بِهِ مَنازِلَنا عِنْدَ مَواقِفِ

به سبب آن بر ما آسان نماید، و موقعیت و جایگاه ما را نزد گواهان آن روز بلند

الْاَشْهادِ، یَوْمَ تُجْزی‏ کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ وَ هُمْ

گرداند، در روزی که همه سزای عمل خود بینند بدون آنکه بر کسی

لایُظْلَمُونَ، یَوْمَ لایُغْنی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیْئاً وَ لاهُمْ

ستمی رود، روزی که هیچ دوستی چیزی از عذاب و کیفر را از دوست خود دفع نکند و ستمکاران

یُنْصَرُونَ،حَمْداً یَرْتَفِعُ مِنّا اِلی‏ اَعْلی‏ عِلِّیّینَ فی کِتابٍ مَرْقُومٍ

یاری نشوند، سپاسی که از جانب ما در پرونده‏ای که وضع نیکبختان در آن رقم خورده و مقربان حضرت او

یَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ، حَمْداً تَقَرُّ بِهِ عُیُونُنا اِذا بَرِقَتِ الْاَبْصارُ،

گواهان آنند به اعلی علیّین بالا رود، سپاسی که چون چشم‏ها در آن روز خیره شود سبب

و تَبْیَضُّ بِهِ وُجُوهُنا اِذَا اسْوَدَّتِ الْاَبْشارُ، حَمْداً نُعْتَقُ بِهِ

روشنی دیده ما گردد، و هنگامی که چهره ‏ها سیاه شود صورت ما به نورانیت آن سپید گردد، سپاسی که ما را

مِنْ اَلیمِ ناراللَّهِ اِلی‏ کَریمِ جِوارِاللَّهِ، حَمْداً - نُزاحِمُ بِهِ مَلآئِکَتَهُ

از آتش دردناک حق آزاد و در جوار کرم نامتناهیش جای دهد،

الْمُقَرَّبینَ، وَنُضآمُّ بِهِ اَنْبِیاءَهُ الْمُرْسَلینَ فی دارِالْمُقامَهِ الَّتی

شویم و درپیشگاه عنایتش جای را بر ایشان تنگ کنیم، و به وسیله آن در سرای ماندگاری جاوید

لاتَزُولُ، وَ مَحَلِّ کَرامَتِهِ الَّتی لاتَحُولُ.والْحَمْدُ لِلَّهِ

و جایگاه سرمدی او که دگرگونی نپذیرد به صف پیامبران مرسل او متصل گردیم. و سپاس خدای را

الَّذِی اخْتارَ لَنا مَحاسِنَ الْخَلْقِ، وَ اَجْری‏ عَلَیْنا طَیِّباتِ الرِّزْقِ،

وَ جَعَلَ لَنَا الْفَضیلَهَ بِالْمَلَکَهِ عَلی‏ جَمیعِ الْخَلْقِ، فَکُلُّ خَلیقَتِهِ

مُنْقادَهٌ لَنا بِقُدْرَتِهِ، وَصآئِرَهٌ اِلی‏ طاعَتِنا بِعِزَّتِهِ. وَالْحَمْدُ لِلَّهِ

الَّذی اَغْلَقَ عَنّا بابَ الْحاجَهِ اِلاّ اِلَیْهِ، فَکَیْفَ نُطیقُ حَمْدَهُ؟

اَمْ مَتی‏ نُوَدّی شُکْرَهُ؟! لا، مَتی‏! وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی رَکَّبَ

یا چه زمانی می ‏توانیم شُکرش را بجای آوریم؟ هیچگاه! و سپاس خدای را که در پیکر ما ابزار گشودن

فینا الاتِ الْبَسْطِ، وَ جَعَلَ لَنا اَدَواتِ الْقَبْضِ، وَ مَتَّعَنا بِاَرْواحِ

اندام را سوار کرد، و آلات بستن آنها را مقرر فرمود، و ما را از نسیمهای حیاتبخش

الْحَیوهِ، وَاَثْبَتَ فینا جَوارِحَ الْاَعْمالِ، وَ غَذّانا بِطَیِّباتِ الرِّزْقِ،

بهره‏ مند کرد، و اعضای انجام دادن کار به ما مرحمت فرمود، و ما را با روزیهای پاکیزه خوراک داد،

وَ اَغْنانا بِفَضْلِهِ، وَ اَقْنانا بِمَنِّهِ، ثُمَّ اَمَرَنا لِیَخْتَبِرَ طاعَتَنا،

و به فضلش ما را بی نیاز کرد، و به عطای خود سرمایه بخشید، آنگاه به ما دستور داد تا فرمانبرداریمان را بسنجد،

وَنَهانا لِیَبْتَلِیَ شُکْرَنا، فَخالَفْنا عَنْ‏طَریقِ اَمْرِهِ،وَ رَکِبْنا مُتُونَ

و از انجام محرمات نهی فرمود تا شُکر ما را بیازماید، بعد از این همه لطف از فرمانش سر پیچیدیم، و بر مرکب محرماتش

زَجْرِهِ، فَلَمْ یَبْتَدِرْنا بِعُقُوبَتِهِ، وَ لَمْ یُعاجِلْنا بِنِقْمَتِهِ، بَلْ

سوار شدیم، با این همه به عقوبت ما شتاب ننمود، و بر انتقام ما عجله نکرد، بلکه

تَاَنّانا بِرَحْمَتِهِ تَکَرُّماً، وَانْتَظَرَ مُراجَعَتَنا بِرَاْفَتِهِ حِلْماً.

از سرِ رحمت و از باب کرم با ما مدارا فرمود، و از سرِ مهربانی و از باب حلم بازگشت ما را از راه خطا انتظار کشید.

وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی دَلَّنا عَلَی التَّوْبَهِ الَّتی لَمْ‏نُفِدْها اِلاّ مِنْ فَضْلِهِ،