سلام نو - سرویس بین‌الملل: چهارشنبه ۲۸ آذر و احتمالا درست در زمانی که برخی فرماندهان آمریکایی در سوریه داشتند دلایل ادامه حضور آمریکا در سوریه را برای سربازهای خود توضیح می‌دادند ترامپ با یک توییت خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را داد و ناظران سیاسی را متعجب کرد.
این که ترامپ معتقد است آمریکا در حال هدر دادن پول خود در خاورمیانه است مسئله تازه‌ای نیست و او از زمان آغاز حضور در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا، رییس جمهورهای پیشین آمریکا را به هدر دادن پول این کشور در عراق و سوریه متهم کرده بود.
او همچنین به کشورهایی هم‌چون عربستان گفته بود که دیگر آمریکا از آن‌ها حمایت مجانی نمی‌کند و اگر عربستان مایل به ادامه حمایت آمریکا است باید هزینه آن را بدهد، کاری که در نهایت عربستان با هزینه چند صد میلیارد دلاری انجام داد.
با این همه انتظار این که ترامپ در این زمان از سوریه خارج شود، چه برای متحدانش و چه برای رقبایش، بسیار دور از ذهن بود، آن‌چنان که نُه ماه پیش از این هم ترامپ حرف خروج از سوریه را زد ولی جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، توانست او را نسبت به ادامه حضور در سوریه قانع کند.
ترامپ نه ماه پیش از این درباره وضعیت آمریکا در خاورمیانه گفته بود:«هفت هزار میلیارد دلار در خاورمیانه خرج کردیم اما هیچ نتیجه‌ای نگرفتیم... وضعیت امروز آمریکا به گونه‌ای است که از بسیاری جهات شبیه به یک کشور جهان سومی هستیم و این مایه خجالت است.»
همان زمان همه انتظار خروج ترامپ از سوریه را داشتند اما فشار متیس و جمهوری خواهان توانست وی را به ادامه حضور در سوریه قانع کند. پرسش این جاست که در این نُه ماه چه چیزی تغییر کرده که ترامپ حاضر شده به قیمت استعفای وزیر دفاع آمریکا از سوریه خارج شود؟
پای عربستان در میان است؟
شاید گمان کنید خروج آمریکا بیش از همه به سود ایران و سوریه است ولی واقعیت این است بیشترین تاثیر از خروج آمریکا احتمالا متوجه کردهای سوریه می‌شود و آن‌ها بیشترین ضرر ممکن را از این خروج محتمل می‌شوند.
نکته قابل توجه این است که بیشتر نظامیان آمریکا در مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوریه مستقر هستند و ترکیه این هفته اعلام کرده بود که قصد دارد علیه مواضع شبه نظامیان کرد در شمال سوریه دست به عملیات بزند.
این دو نکته را در کنار این بگذارید که منابع خبری تصمیم دونالد ترامپ به خروج از سوریه را به تماس تلفنی اخیر او با رجب طیب اردوغان ارتباط داده‌اند.
به نظر می‌رسد دونالد ترامپ در نهایت با خروج از سوریه هم بخشی از پازل سیاست خارجی مورد نظرش را عمل کرده، هم تلاش کرده با دادن سهم بیشتری از سوریه به ترکیه عملا سکوت اردوغان را در ماجرای قتل خاشقچی و نقش بن سلمان طلب کند.
جمهوری خواهان علیه ترامپ
هر چند تصمیم ترامپ استقبال روسیه و ترکیه را در پی داشت ولی در درون آمریکا مخالفت‌های جدی جمهوری خواهان را برانگیخت و حتی به کناره گیری وزیر دفاع این کشور منجر شد.
لیندزی گراهام، از سناتورهای جمهوری خواه از این تصمیم انتقاد کرده و نسبت به گسترش نفوذ ایران هشدار داده است. وی در توییتر نوشت که داعش در سوریه، عراق و افغانستان شکست نخورده و همچنین ابراز نگرانی کرد که عقب نشینی از سوریه به ضرر متحدان کرد آمریکا تمام شود.
سناتور باب کورکر، رییس جمهوری خواه کمیته سیاست خارجی مجلس سنا هم با انتقاد از این اقدام آن را تصمیمی سیاسی نامید. و گفت:«در این دوازده سالی که در کنگره بوده ام، چنین تصمیم گیری ندیده‌ام. تصورش سخت است که رییس جمهوری صبح از خواب بیدار می شود و چنین تصمیمی می گیرد بدون این که درباره‌اش صحبتی کرده باشد یا آمادگی وجود داشته باشد.»
رسانه‌های آمریکا با انتقاد از تصمیم ترامپ می‌گویند در حالی ترامپ از شکست داعش در سوریه سخن میگوید که بنا بر تازه‌ترین گزارش‌های امنیتی آژانس‌های امنیتی این کشور بیش از 14 هزار نیروی داعش هنوز در سوریه حضور دارند.
در مجموع سیاستمداران آمریکایی معتقد هستند خروج آمریکا از سوریه نه تنها این کشور را تقدیم روسیه و ایران می‌کند بلکه وجهه آمریکا به عنوان متحدی غیرقابل اعتماد را به شدت تضعیف می‌کند.
آینده سوریه‌ی بدون آمریکا چگونه خواهد بود؟
در حالی که روسیه از تصمیم آمریکا استقال کرده و آن را گامی در راه دست یابی به راه حل سیاسی دانسته است، بریتانیا اعلام کرده است که تصمیم تازه آمریکا به معنی پایان ماموریت ائتلاف بین المللی علیه داعش نیست و بریتانیا خود را متعهد به ادامه مبارزات علیه این گروه می‌داند.
اسرائیل هم که انتظار داشت آمریکا تا زمان خروج کامل ایران از سوریه در این کشور حضور داشت باشد بر تداوم اقدامات خود در راستای محدودسازی حضور ایران در این کشور تأکید کرده است، تأکیدی که می‌تواند محل حملات و مناقشات جدیدی باشد.
خروج آمریکا در سوریه دست روسیه، ایران و ترکیه را در معادلات آتی باز می‌گذارد و البته به رقابت‌های داخلی این سه کشور برای سهم بیشتر از آینده سوریه دامن می‌زند.
در این میان ترکیه امید دارد با سرکوب کردهای سوریه هم مسائل امنیتی خود را حل کند هم دست بالاتری را در رقابت با ایران و روسیه پیدا کند و در مذاکرات آینده گزینه‌های بیشتری برای مذاکره داشته باشد، اتفاقی که باید صبر کرد و دید روسیه و ایران چگونه نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند.
