سلام نو – سرویس سیاسی: 23 تیر 1394 مذاکرات ایران با 5+1 بعد از ماهها کار فشرده و مذاکرات چالش برانگیز در نهایت به نتیجه رسید تا "برنامه جامع اقدام مشترک" یا همان برجام که از سوی اروپاییها "توافق ایران" خوانده میشود امضا شد. این توافقنامه شامل برخی محدودیتهای زماندار بر فعالیتهای هستهای ایران بود تا در برابرش ایران از موضوعیت بند 7 منشور سازمان ملل خارج و تحریمهای هستهای نیز لغو شود.
با تمام کم و کاستیها و کم کاریهای اروپا و آمریکا در برجام این توافقنامه تا پیش از خروج ترامپ از آن کارکردهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی قابل توجهی برای ایران داشت. با خروج ترامپ از برجام عید مخالفان آن فرا رسید و آنان فریاد برآوردند که "این برجام که از ابتدا برای ایران هیچ نداشت در نهایت تمام شد!"
از همان فردای خروج ترامپ از برجام مخالفان شروع کردند به ظریف تاختن و این که او بی دلیل ایران را به چاه برجام انداخت و اکنون نه چرخ سانتریفیوژ میچرخد و نه چرخ اقتصاد ایران و او همه چیز را به پای هیچ داده است. اما کارشناسان سیاست خارج و مقامات ارشد وزارت خارجه با وجود تضعیف برجام و از کار افتادن بسیاری از قسمتهای آن همچنان تاکید دارند که کارکرد و اولویت اصلی برجام برای ایران بخش امنیتی آن بوده.
سید جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلستان و کارشناس سیاست خارجی در گفتوگو با سلام نو با تایید کارکردهای امنیتی برجام تاکید میکند که مهمترین دست آورد برجام برای ایران خروج از ذیل بند 7 منشور سازمان ملل و خنثی کردن قابلیت اجماع سازی آمریکا علیه ایران دانست.
ساداتیان با اشاره به خطرات بند هفت منشور سازمان ملل گفت: باید توجه کنیم که پیش از برجام ایران زیر مجموعه بند هفت منشور سازمان ملل متحد بود که بر اساس آن کشورهایی که مخل مبانی صلح بینالملل باشند ابتدا ذیل ماده یک تحت تحریمهای اقتصادی قرار میگیرند و اگر این تحریمهای موثر نبود به ماده چهل و دو همین بند میروند و مباحث نظامی را پیش میکشند که همه دنیا را موظف میکند در این تصمیمها مشارکت کنند.
وی با اشاره به فواید برجام برای ایران گفت: آنچنان که شاهد بودیم قبل از برجام هم مجبور بودند علیه ایران وارد اقدام نظامی شوند که این اقدام ایران را در مقابل تمام دنیا قرار میداد. برجام در حداقلیترین شکل خود توانست ما را از این شرایط خارج کند و وضعیت ایران را به وضعیتی نرمال و معمولی تبدیل کند که دیگر از نظر اقتصادی و نظامی تحت فشار شورای امنیت سازمان ملل نباشد.
این دیپلمات پیشین ایران تاکید کرد که فواید برجام حتی پس از خروج آمریکا از آن هم ادامه دارد و افزود: ما شاهد هستیم که اکنون ترامپ هم حتی بعد از خروج از برجام هم با وضعیتی مواجه شده که مشروعیت اجماع سازی بین المللی علیه ایران را ندارد و حتی اروپاییها که همپیمان آمریکا هستند بارها ترامپ را برای خروج از برجام سرزنش کردند. امروز همه دنیا میدانند که ترامپ با قدرت نامشروع اقتصادی و سیاسی خود در حال تهدید دنیاست، در حالی که اگر وضعیت پیشا برجام حاکم بود امروز ترامپ به راحتی دنیا را علیه ایران بسیج میکرد.
ساداتیان دلیل دفاع ظریف از برجام را نیز همین دانست و گفت: با همین پیش فرض است که ظریف از اقداماتی که منتج به برجام شد دفاع میکند، اقداماتی که باید بدانیم اقدامات نظام و در راستای منافع ملی و درست بود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا کسی بهتر از ظریف برای مذاکرات برجام وجود داشت گفت: ظریف از ابتدای مذاکرات 598 درگیر مذاکره بود و از نزدیک دو دهه پیش درگیر مذاکرات هستهای بود و سابقه نمایندگی ایران در سازمان ملل را داشت و دنیا را خوب میشناخت و برای تحقق برجام هم از تمام ظرفیتهای خود استفاده کرد ولی مسئله اینجا است که میشد بقیه ظرفیتهای کشور هم به کمک او بیایند ولی از این کار دریغ شد.
این فعال سیاسی افزود: باید توجه کنیم ظریف تنها ماند یا به تعبیری تنهایش گذاشتند و مخالفتهایی که در کشور با او صورت گرفت کارآیی اقدامات او را پایین آورد.