اروپا به هر شکلی دنبال حفظ برجام است / مکرون به دنبال احیای جایگاه فرانسه است / میانجی باید پیشنهادات حداکثری بدهد

سلام نو – سرویس سیاسی: این روزها فرانسه از پلیس بد برجام تبدیل به ناجی احتمالی آن شده و امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه به شدت دنبال این است تا ایران و آمریکا را به میز مشترکی برای مذاکره برگرداند، ماموریتی که به نظر غیرممکن می‌رسد و مقام‌های ارشد عمان و ژاپن را ناکام گذاشته است.

مدتی پیش فرستاده ویژه رییس جمهور فرانسه به تهران آمد و با رییس جمهور حسن روحانی دیدار کرد. به گفته منابع خبری فرانسه پیشنهاد داده بوده که پاریس با واشنگتن بر سر معافیت ایران در صادرات مقدار مشخصی نفت در مدتی محدود به توافق برسد در مقابل تهران گام های خود در کاهش تعهدات هسته ای در برجام را متوقف کند. ایران اگرچه تاکید کرد که پنجره دیپلماسی باز است ولی پیشنهاد اولیه فرانسه را رد کرد.

اما چرا مکرون نقش فرانسه در صحنه سیاست خاورمیانه به خصوص ایران را این چنین دست‌خوش تغییر کرده است؟ اردشیر سنایی، کارشناس روابط بین الملل در گفت‌وگو با سلام نو مهم‌ترین دلیل اقدامات فرانسه را این می‌داند که اروپا مایل است به هر شکل ممکن برجام حفظ کند.

سنایی با اشاره به نقش جدید فرانسه به عنوان میانجی بین ایران و آمریکا گفت: به نظر می‌رسد نقش جدیدی که فرانسه به عهده گرفته چند هدف را دنبال می‌کند، از جمله این‌که کلیت اروپا به هر شکل ممکن به دنبال حفظ برجام است و در این میان هر کشوری که توانایی اقدامی را داشته باشد برای حفظ برجام پیش قدم می‌شود.

وی با اشاره به دیگر اهداف مکرون گفت: نکته دیگر این است که مکرون به دنبال احیای جایگاه فرانسه در اتحادیه اروپا و جهان است و با این هدف به ریاست جمهوری رسید که نفوذ پیشین این کشور در نقاط مختلف دنیا را احیا کند، بنابراین فرصت‌های این چنینی را غنیمت می‌شمارد تا نقش فرامنطقه‌ای و جهانی فرانسه را ایفا کند و آن را به جایگاهی که مدنظرش است نزدیک‌تر کند.

این کارشناس روابط بین الملل با اشاره به تغییرات در سطح قاره اروپا گفت: اکنون در کشورهای اروپایی شرایط خاصی حاکم است، از یک سو انگلیس در حال خروج از اتحادیه اروپا است و با نخست وزیری شخصی مثل جانسون به آمریکا بیش از پیش نزدیک می‌شود و از سوی دیگر آلمان هم منافع آن‌چنان خاصی برای خود در خاورمیانه قائل نیست. در این میان تنها فرانسه باقی می‌ماند که می‌تواند و می‌خواهد که در جایی مثل خاورمیانه نقش آفرینی کند و بارِ دیگر کشورهای اروپایی را به دوش بکشد.

وی در ادامه گفت: از سوی دیگر به نظر می‌رسد با وجود اختلاف نظرهای بین ترامپ و مکرون، رییس جمهور فرانسه از جمله کسانی است که می‌تواند با ترامپ و دیدگاه‌های خاص او تعامل کند و نقاط مشترک را پیدا کند و چه بسا مکرون بتواند راه میانه‌ای را پیدا کند که مورد قبول ترامپ هم قرار بگیرد.

سنایی در پاسخ به این پرسش که چقدر به تلاش‌های مکرون امیدوار است گفت: به نتیجه رسیدن تلاش‌های مکرون اما به چند عامل بستگی دارد از جمله دیدگاه مسئولان ایران و آمریکا، فرانسه و پیشنهاداتش و میزانی که مکرون و فرانسه می‌خواهند به این مسئله ورود کنند. به نظر می‌رسد اگر فرانسه دنبال به نتیجه رسیدن این ماجرا است باید حداکثر پیشنهادات را به عنوان میانجی مطرح کند تا حداقلی از منافع دو طرف تامین شود تا هر دو کشور میل پیدا کنند که در مسیر حل اختلافات گام بردارند.

وی با اشاره به این که وضعیت بازار ارز و طلا در روزهای اخیر دارای یک پیام سیاسی است یا نه گفت: بازار ارز و طلای ایران موضوعی پیچیده و تخصصی است که به سادگی نمی‌توان درباره آن حرف زد ولی به نظر می‌آید فضای حاکم بر رسانه‌ها در اروپا، آمریکا و ایران در حال منتقل کردن دورنمایی مثبت از طرح مکرون، مواضع آمریکا و حتی مواضع ایران هستند که باعث به وجود آمدن فضای مثبتی در اذهان عمومی شده که شاید وضعیت بازار ارز نیز از پیامدهایش باشد.