سلام نو – سرویس اقتصادی: یکی از مناقشه برانگیزترین شاخص های اقتصادی در کشور بحث خط فقر و سنجیدن آن است. توافقی برای سنجش خط فقر وجود ندارد با این حال آنچه مسلم است در سال های اخیر فقر در طبقه متوسط به شکل فزاینده ای بالا رفته است.
به گزارش سلام نو، واقعیت این است که در دو سه سال گذشته چنان بلایی بر سر اقتصاد کشور آمده که باعث شده بسیاری از خانواده هایی که در اصطلاح به آنها واژه طبقه متوسط نسبت داده می شود دخل و خرجشان با هم نمی خواند و حالا آن قدر قدرت خریدشان کم شده که نمی توانند از پس زندگی خود برآیند.
احمد میدری، معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است امروزه ۱۸ تا ۳۵ درصد مردم زیر خط فقر هستند. البته اینکه این محاسبات دقیقا بر چه مبنایی انجام شده مشخص نیست. حسین راغفر، پژوهشگر حوزه فقر با گمانی زنی رسیدن خط فقر در تهران به بالای 6 میلیون تومان می گوید: آنچه نهادهای رسمی درباره تورم اعلام می کنند با واقعیت های روزمره زندگی مردم تفاوت فاحشی دارد. گروههای مختلف سبدهای مختلف کالایی مصرف می کنند؛ بنابراین احساس تورم در بین خانوارهای مختلف با هم متفاوت است. در یکی از ماههای گذشته تورم نقطه به نقطه نسبت به سال گذشته ۲۸ درصد اعلام شد، اما من معتقدم در واقعیت های زندگی مردم این عدد حتی می تواند بالاتر باشد. به این ترتیب می توان انتظار داشت که بالغ بر ۵۰ درصد جمعیت کشور امروز زیر خط فقر رفته باشند.
اخیراً مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در تعریف فقر مطلق آورده است ناتوانی در کسب حداقل استاندارد زندگی و یا به تعبیری عدم دسترسی به حداقلهای معیشتی معادل با فقر مطلق است. طبق آخرین گزارش در تابستان 97 فقر مطلق برای خانوار چهارنفره در تهران معادل دو میلیون و 728 هزار تومان است و نسبت به سال گذشته 20 درصد رشد کرده است. انتظار می رود که با افزایش درآمد شاهد این باشیم که این رشد فقر تا حدی جبران شود. هرچند با توجه به واقعیات موجود نمی توان این انتظار را داشت.
مرکز پژوهشهای مجلس ایران اعلام کرده که حدود ۲۳ تا ۴۰ درصد از جمعیت ایران در سال ۹۷ زیر خطر فقر قرار گرفتهاند. اگرچه درباره نحوه محاسبه خط فقر در ایران اختلاف نظر زیادی در بین نهادهای مسئول وجود دارد اما این گزارش تنها گزارش قابل استناد ملی است.
گسترش فقر در سال های اخیر معضل جدی کشور بوده است. بحرانی که در یکی دو سال گذشته شدت بیشتری گرفته است به صورتی که گذران زندگی برای اقشار ضعیف جامعه که متعلق به دهک های کم درآمد هستند را آن قدر سخت کرده که زندگی آنها بدون یارانه و بسته های حمایتی شاید ناممکن باشد. به گفته اکبر ترکان، مشاور رییس جمهور ۲دهک از ۶دهک میانی جامعه یا همان طبقه متوسط، تحت تاثیر شرایط اخیر اقتصادی به دهکهای کم درآمد و نیازمند حمایت پیوسته اند.
ارتقای 5 برابری معیشت حدود ده میلیون نفر از افراد کم درآمد کشور تا سال 1399 از وعده های بحث برانگیز روحانی بوده است. با توجه به مسائل پیش آمده در کشور به ویژه پس از خروج آمریکا از برجام وعده ریشه کن کردن فقر مطلق تا پایان این دولت نه تنها عملی نیست بلکه این روزها بیم آن می رود که با ادامه این روند شاهد جولان دادن سریع تر فقر در کشور باشیم.