این دعا دارای دو بخش می باشد:
قیامت
در ابتدای مناجات اشاره به سختی های قیامت شده است در صورتیکه نامی از قیامت برده نمی شود اما با توجه به اشاراتی که از قران به روز قیامت شده است می توان این برداشت را کرد.
برای مثال:
سودمند نبودن مال و اولاد
ندامت خطاکاران
رسوا شدن گنه کاران با چهره
عدل خداوند و مجازات نشدن کسی بخاطر فردی دیگر
بی فایده بودن عذرخواهی
فراموش کردن مال و اولاد ، همسر، پدر و مادر و گریزان بودن از آنها
آمال گنهکاران که ای کاش میتوانستند اولاد، همسر، برادر و قوم را فدای خود کنند و از عذاب قیامت رهایی یابند.
صفات خداوند
در بخش دوم مناجات امیرالمومنین(ع) 23 صفات خداوند بیان می شود که بعد از نام بردن هر صفت خداوند، ناتوانی بشر بیان می شود و امام علی (ع) طلب مغفرت از بارگاه خداوند می کنند.
متن مناجات امیر المومنین (ع) با ترجمه
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَی اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ،
خدایا از تو امان می خواهم، روزی که سودی ندهد مال و فرزندان مگر کسی که دلی به تمام معنی سالم نزد خدا آرد،
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ یَقُولُ یا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا
و از تو امان میخواهم روزی که ستمکار میگیرد هر دو دستش را، و میگوید ای کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب میکردم.
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیماهُمْ فَیُوْخَذُ بِالنَّواصِی وَ الْأَقْدامِ،
و از تو امان میخواهم روزی که شناخته شوند گناهکاران به نشانه هایشان، و به پیشانی ها و قدمها بگیرندشان
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جازٍ عَنْ والِدِهِ شَیْئاً،
تو امان میخواهم روزی که کفایت نمیکند پدری از فرزندش، و نه فرزندی کفایت کننده است از پدرش به هیچ وجه،
إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ،
البته وعده خدا حق است. و از تو امان میخواهم روزی که عذرخواهی ستمکاران سود نمیدهد،و بر ایشان است لعنت، و عذاب و شکنجه سرای آخرت
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئاً وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّه
و از تو امان میخواهم روزی که کسی برای کسی اختیار چیزی را ندارد، و اختیار همه چیز در آن روز برای خداست،
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ، وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ،
و از تو امان میخواهم روزی که انسان فرار می کند از برادر و مادر و پدر
وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ، لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ،
و همسر و فرزندانش. و برای هرکدام از آنها در آن روز کاری است، که آن کار او را بس است،
وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ،
و از تو امان میخواهم روزی که گناهکار دوست دارد، اگر بتواند از عذاب آن روز،
وَ صاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ، وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُوْوِیهِ،
پسرانش و همسرش و برادرش و خویشانش که او را در بر میگیرند
وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً ثُمَّ یُنْجِیهِ، کَلَّا إِنَّها لَظی، نَزَّاعَهً لِلشَّوی
و هرکه در روی زمین است بها بدهد سپس این بها دادن او را نجات دهد هرگز! همانا عذاب الهی آتشی شعلهور است، برکننده پوست اعضا برای سوزاندن است!
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلَّا الْمَوْلَی،
مولایم ای مولای من، تو مولایی و من بندهام، آیا رحم میکند به بنده جز مولا؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ إِلَّا الْمَالِکُ،
مولایم ای مولای من، تو مالکی و من مملوکم، آیا رحم میکند به بنده جز مولا؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ إِلَّا الْعَزِیزُ
مولایم ای مولای من، تو عزیزی و من خوار، آیا رحم میکند به خوار جز عزیز؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلَّا الْخَالِقُ،
مولایم ای مولای من، تو خالقی، من مخلوق، آیا رحم میکند به مخلوق جز خالق؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ إِلَّا الْعَظِیمُ،
مولایم ای مولای من تو باعظمتی و من ناچیز، آیا رحم میکند به ناچیز جز باعظمت؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ إِلَّا الْقَوِیُّ.
مولایم ای مولای من، تو نیرومندی و من ناتوان آیا رحم میکند به ناتوان جز نیرومند؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلَّا الْغَنِیُّ،
مولایم ای مولای من تو بی نیازی و من نیازمند، آیا رحم میکند به نیازمند جز بینیاز؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ إِلَّا الْمُعْطِی
مولایم ای مولای من، تو عطا بخشی و من سائل، آیا رحم میکند به سائل جز عطابخش؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ إِلَّا الْحَیُّ،
مولایم ای مولای من، تو زنده ای و من مرده آیا رحم میکند به مرده جز زنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ إِلَّا الْبَاقِی،
مولایم مولای من تو باقی هستی و من فانی، آیا رحم میکند به فانی جز باقی؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلَّا الدَّائِمُ
مولایم ای مولای من تو پاینده ای و من از بین رونده، آیا رحم میکند به از بین رونده جز پاینده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلَّا الرَّازِقُ،
مولایم ای مولای من، تو روزی دهنده ای و من روزی داده شده، آیا رحم می کند به روزی داده شده جز روزی دهنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ إِلَّا الْجَوَادُ،
مولایم ای مولای من، تو جودمندی و من بخیل، آیا رحم می کند به بخیل جز جودمند؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَی، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَی إِلَّا الْمُعَافِی
مولایم ای مولای من، تو عافیت بخشی و من گرفتار، آیا رحم می کند به گرفتار جز عافیت بخش؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ إِلَّا الْکَبِیرُ،
مولایم ای مولای من تو بزرگی و من کوچکم، آیا رحم می کند به کوچک جز بزرگ؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ إِلَّا الْهَادِی،
مولایم ای مولای من، تو راهنمایی و من گمراه، آیا رحم می کند به گمراه جز راهنما؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلَّا الرَّحْمَنُ،
مولایم ای مولای من تو رحم کننده ای و من رحم شده، آیا رحم می کند به رحم شده جز رحم کننده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلَّا السُّلْطَانُ.
مولایم ای مولایم من، تو سلطانی و من آزمایش شده به بلاها، آیا رحم میکند به آزمایششده به بلاها جز سلطان؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ إِلَّا الدَّلِیلُ،
مولایم ای مولای من تو دلیلی و رهنما و من سرگردان، آیا رحم میکند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلَّا الْغَفُورُ،
مولایم ای مولای من تو آمرزنده ای و من گناهکار، آیا رحم میکند به گناهکار جز آمرزنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلَّا الْغَالِبُ،
مولایم ای مولای من، تو غالبی و من مغلوب، آیا رحم میکند به مغلوب جز غالب؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلَّا الرَّبُّ.
مولایم ای مولای من تو پرورنده ای و من پروریده، آیا رحم میکند به پروریده جز پرورنده؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ، وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلَّا الْمُتَکَبِّرُ،
مولایم ای مولای من، تو بزرگمنشی و من فروتن، آیا رحم میکند به فروتن جز بزرگمنش؟
مَوْلَایَ یَا مَوْلَایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ، وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ، یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ، وَ الطَّوْلِ وَ الِامْتِنَانِ،
مولایم ای مولای من به من رحم کن به رحمتت و به جود و کرم، و فضلت از من راضی شو، ای دارای جود و احسان و عطا و بخشندگی،
بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین
به مهربانیات ای مهربانترین مهربانان.
التماس دعای فرج