بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به دستور اخیر رئیس جمهور برای آغاز گام سوم ضمن تشریح فعالیت های هستهای کشور اظهار کرد: دشمنان انقلاب که پیشرفتهای ایران را نمیدیدند در حوزه هستهای شروع کردند به کارشکنی. اوج فعالیت های ما غنی سازی بوده است و در حوزه صنعتی در ابعاد مختلف بر اساس اسناد بالادستی توسعه نیروگاههای هسته ای و برنامه غنی سازی برای یک میلیون سو طی 15 سال در دستور کار قرار گرفت.
به گزارش وی ادامه داد: سازمان تلاش کرد و بر اساس برجام زمان بندی توسعه نیروگاههای هستهای و تولید سوخت تعیین شد. بعد از برجام علنا با بدعهدی مواجه شدیم و مشکلاتی به وجود آمد که اوج آن به خروج آمریکا از برجام برمی گردد و مقداری فشار بر ایران و دیگر کشورها آوردند و به دنبال آن نظام تصمیم گرفت توازنی برقرار کند یا طرف مقابل برگردد به تعهدات یا ایران با کاهش تعهدات خود موازنه ایجاد کند.
کمالوندی با اشاره به هشت موضوع مورد مذاکره که شامل محدودیتهایی در برجام شده است (راکتور آب سنگین، کارخانه تولید آب سنگین، بازفرآوری سوخت مصرف شده، غنی سازی در ظرفیت و سطح، تحقیق و توسعه، فردو، میزان ذخایر و نظارت و دسترسی آژانس) اظهار کرد: از بین این هشت موضوع در حوزه نظارت و دسترسی آژانس و شفاف سازی فعلا بنا نداریم به این حوزه دست بزنیم.
وی ادامه داد: آژانس امروز مراجعه می کند و می بیند که چهار اقدام در چارچوب گام سوم انجام شده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: کرونل فروتا مدیرکل موقت آژانس در برنامه و دعوت از پیش انجام شده در زمان حیات آقای آمانو، فردا صبح به ایران میآید و تا ظهر با برخی مقامات از جمله آقایان صالحی و ظریف دیدار میکند. همچنین آقای کرونل یکشنبه عصر تهران را ترک خواهد کرد.
سخنگوی سازمان گفت: کرونل فروتا مدیرکل موقت آژانس در برنامه و دعوت از پیش انجام شده در زمان حیات آقای آمانو فردا صبح به ایران میآید و تا ظهر با برخی مقامات از جمله آقایان صالحی و طریف دیدار میکند
وی تصریح کرد: اولین اقدام ما این بود که از روز جمعه تولید مواد غنی شده از زنجیرههای تحقیقاتی و عدم اخلاط را شروع کردیم و امروز این روند به آژانس اعلام شده است.
کمالوندی افزود: دومین اقدام ایران این است که اکنون گازدهی ماشین IR۶s که قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام گازدهی شود را شروع کردیم.
مورد سوم، راه اندازی زنجیره ۲۰ تایی ماشین IR۴ است که آن هم قرار بود از ابتدای سال یازدهم انجام شود که الان آن را انجام میدهیم و چهارمین اقدام در گام سوم این است که قرار بود گازدهی به زنجیره ۲۰ تایی ماشین IR۶ را دو ماه دیگر آغاز کنیم که آن را نیز از حالا شروع کردیم.
وی تاکید کرد ما ایجاد زنجیره ۳۰ تایی را در برنامه بعدی خود داریم.
مهمترین اظهارات کمالوندی به شرح زیر است:
فعلا بنا نداریم تغییری در نظارتهای آژانس بدهیم
اگر کاهش تعهداتی باشد باید متمرکز شویم بر ضمیمه یک.
راکتور اراک، تولیدات آب سنگین، بازفرآوری سوخت مصرف شده، غنیسازی که در گام اول از ۳۰۰ تن عبور کردیم و در گام دوم از خلوص ۳.۶۷ درصد عبور کردیم.
سه موضوع باقیمانده یکی فردو است و یکی نظارتهای آژانس است که فعلا بنا نداریم تغییری در نظارتهای آژانس داشته باشیم و تعهدات شفافسازی کما فیالسابق انجام میشود.
به زودی بحث بتنریزی نیروگاه دوم بوشهر را آغاز خواهیم کرد.
بنای ما این است که اگر طرف مقابل تعهدات خود را عملیاتی کند، ما هم به تعهد خود باز میگردیم.
غیر از فردو و افزایش غنیسازی موضوع دیگری باقی نمانده و ایران توانایی افزایش ظرفیت و سطح بیش از ۲۰ درصد غنیسازی را داخل کشور دارد.
ذرهای از آرمانهای خود کوتاه نمیآییم.
لیستی از گامهای مختلف به شورای امنیت داده ایم؛ ما تا خروج از NPT را در نظر گرفته بودیم، ولی انجام ندادیم.
در حوزه نظارتها و پادمان وارد نمیشویم. تا وقتی خلاف نمیکنیم دلیل ندارد شفاف سازی نکنیم.
راه اندازی فردو هم میتواند در برنامه باشد.
نیاز ما فعلا غنی سازی ۲۰ درصد نیست اگر هم زمانی بخواهیم، اول ذخایر ۴ونیم درصد را افزایش میدهیم بعد اقدام میکنیم.
وقتی تصمیم گرفتیم غنی سازی ۳.۶۷ را رعایت نکنیم، یعنی میتوانیم تا ۲۰ درصد هم پیش برویم.
فعلا نمیتوانم درمورد زمانبر بودن بازگشت نظر بدهم، برای همین باید طرفها زود تصمیم بگیرند، چون بازگشت هر گام سختتر از قبلی خواهد بود.
ایران با کاهش تعهدات خود از برجام فاصله میگیرد.
به پایان اجرای تعهدات کشور در حوزه فنی وارد میشویم.
این پیام واضحی است که تا زمانی که تعهداتشان را انجام ندهند نباید انتظار داشته باشند که ایران تعهداتش را انجام دهد.
کار پیشران هستهای نیز به خوبی پیش میرود و کارهای تحقیقاتی آن در حال انجام است اما این اقدام زمانبر است.