سلام نو – سرویس اجتماعی: سم آفلاتوکسین باز هم برای دومین بار در سال 98 ترند شد. چندی پیش یک نماینده مجلس اخیرا از وجود سم آفلاتوکسین در ذرت های وارد شده به کشور خبر داده بود و حالا یک کارشناس در برنامه زنده تلویزیونی از سم آفلاتوکسین در شیر خبر داده است.
به گزارش سلام نو، کودکان بیش از افراد بزرگسال در معرض خطرهای این دسته از سموم قرار دارند. سموم آفلاتوکسین در واقع سموم قارچی طبیعی هستند که معمولاً ذرت، بادام زمینی و پسته را به راحتی آلوده میکنند.
دکتر سید امیرمحمد مرتضویان در این باره به ایسنا گفته است: رخی از قارچها توانایی ساخت سموم را در انواع فرآوردههای غذایی مانند آبمیوهها، رب گوجه فرنگی، لبنیات و... را دارند که یکی از آنها آفلاتوکسین است که قابلیت ورود به شیر و لبنیات را نیز دارد. یکی از راههای ورود سم آفلاتوکسین به شیر و لبنیات از راه غذای دام است؛ در صورتی که غذای دام آلوده باشد، وارد شیر شده و امکان سرایت از شیر به بدن انسان را افزایش میدهد.
عضو هیئت علمی انستیتو تغذیه و صنایع غذایی کشور همچنین ضمن ارائه تعریفی از "آفلاتوکسین"و وجود آن در مواد غذایی، در عین حال از عملکرد صداوسیما در تولید برخی برنامههای تخصصی با دعوت از اشخاص حقیقی و بدون حضور مراجع ذیصلاح قانونی انتقاد کرد.
آفلاتوکسینها انسان را از طریق مواد غذایی آلوده مانند تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی آلوده میکنند و میتوانند سرطان زا باشند. به ویژه سرطان خون از جمله مهم ترین سرطان هایی است که در کمین کسانی است که در معرض این سم هستند. سرطان کبد و سرطان معده نیز از دیگر سرطان هایی هستند که ورود این سم به بدن می تواند افراد را بدان مبتلا کند. سندرم ریس و کواشیورکور که یک بیماری مرتبط با سوء تغذیه کودکان است نیز از جمله بیماری های دیگر در همین راستا است.
آفلاتوکسین بعد از ورود به بدن، ممکن است توسط کبد متابولیزه شده و دگرگون شود. به این ترتیب به یک واکنشدهنده اپوکسی متوسط تبدیل میشود که خطر کمتری برای بدن دارد. آفلاتوکسین ها انواع مختلفی داشته و اغلب از طریق بلع غذا وارد بدن میشوند. به عنوان نمونهای از انواع آنها میتوان به آفلاتوکسین G1، آفلاتوکسین G2 و B1 اشاره کرد. البته B1 سمیترین نوع بوده و حتی میتواند از طریق پوست جذب بدن شود!
کپک نان بیشترین میزان آفلاتوکسین را در خود دارد. ضمن اینکه در هوای گرم استعداد آلودگی مواد غذایی به سم آفلاتوکسین وجود دارد. غلات، دانه های روغنی،ادویه جات، ذرت ،بادام زمینی،پسته ، فلفل قرمز، فلفل سیاه، میوه های خشک و انجیرو جو از دیگر مواردی هستند که بیشترین احتمال برای برخورداری از آفلاتوکسین را دارند.
کبد یکی از اعضای اصلی بدن است که مورد حمله این سم قرار دارد و این سموم به DNA هسته سلولهای کبدی متصل و ایجاد جهش کرده و موجب اخلال در عملکرد این عضو از بدن میشود.
سال ۱۹۸۵، سازمان غذا و دارو آمریکا میزان مایکوتوکسینهای مجاز در مواد غذایی را مشخص کرد. در سال ۱۹۷۴، یک بروز عمده بیماری هپاتیت به علت آفلاتوکسید در ایالت گجرات و راجستان هند گزارش شد که منجر به مرگ ۱۰۶ نفر شد. کشورهایی در اروپا شامل رومانی، صربستان و کرواسی مواردی از آلودگی شیر با آفلاتوکسین را در سطح کشور خود گزارش کردند.