سلام نو – سرویس بین الملل: با تسلط نسبی بشار اسد به اوضاع سوریه و تحکیم قدرت او، کم کم بخشی از انسجامی که در حلقههای داخلی طرفدار او وجود داشت در حال سست شدن است.
از جمله جدیدترین اختلافاتی که به سطح رسانهها هم کشید شده اختلاف دولت سوریه با رامی مخلوف پسر دایی بشار اسد و البته مشهوترین تاجر سوریه است که از ارکان قدرت اقتصادی سوریه شناخته میشد.
رامی مخلوف پسر محمد مخلوف تاجر سرشناس و دایی بشار اسد است. محمد مخلوف کسی بود که با سرمایه شخصی خود از روسیه برای سوریه سلاح میخرید و روابط خوبی با روسیه و ایران داشت. دو پسر محمد مخلوف یعنی رامی و حافظ هر دو در حلقه نزدیکان اسد حضور داشتند. حافظ از سران اطلاعاتی-امنیتی نظام سوریه بود و رامی تاجری که به شدت حامی اسد بود.
رامی که به بانکدار سوریه مشهور است و در دو دهه گذشته همیشه از حامیان نزدیک بشار اسد بوده و حتی تا جایی پیش رفت که به دلیل مشارکت در سرکوب مردم سوریه در سال 2008 در فهرست تحریمهای آمریکا و اروپا قرار گرفت. جمله مشهوری نیز به او منسوب است که گفته بود " یا اسد یا کشور را میسوزانیم." در سالهای گذشته از بشار اسد، ماهر اسد و رامی مخلوف به عنوان مثلث قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی سوریه نام برده میشد.
با این همه ظاهرا مدتی میشود که مخلوف دیگر آن جایگاه سابق را در حلقه نزدیکان اسد ندارد. روزنامه تایمز انگلیس سال گذشته میلادی در گزارشی مدعی شده بود، در داخل خاندان حاکم در سوریه اختلافاتی وجود دارد و دلیل آن را اختلافات رامی و اسد عنوان کرده بود. این روزنامه مدعی شد که مخلوف در حصر به سر میبرد، ادعایی که با آخرین تصاویر مخابره شده از او همخوانی دارد.
مخلوف به تازگی با حضور در لایو شخصی خود از اسد خواست که اقدامات دولت درباره شرکت مخابراتی او را به طور دقیق بررسی کند و شخصاً برای نجات شرکتش از ورشکستگی به دلیل اعمال مالیاتهای سنگین مداخله کند.
اشاره مخلوف به شرکت مخابراتی سیرتیل است که او بزرگترین سهامدار آن است و دولت هم بیست درصد در آن شریک است. دولت سوریه خواستار پرداخت ۱۳۰ میلیارد لیر سوریه حدود ۱۳۰ میلیون دلار توسط شرکت سیرتیل است؛ مبلغی که مخلوف آن را بسیار زیاد میداند.
او با تاکید بر اینکه سیرتیل بدهی ندارد و مالیاتش را نیز داده میگوید:ما چندین سال است که ماهیانه ۱.۵ میلیارد لیر سوریه پرداخت میکنیم و تمامی این مبلغ صرف امور خیریه برای حمایت از ملتمان، خدمت به مجروحان و حمایت از خانوادههای شهدا میشود.
اما آن طور که برخی تحلیلگران سوری معتقدند سیرتیل بهانه و ظاهر دعواست و دلیل اصلی این کشمکش سیاسی است و نقش روسها نیز در آن به شدت پررنگ است.
اسعد حنا، روزنامهنگار سوری مدعی است، تصمیماتی که علیه مخلوف گرفته شد از سوی نظام سوریه نبود بلکه از سوی روسیه و به دلیل کسری بودجه گرفته و تحمیل شده است.
برخی گزارشها مدعی است که روسها درخواست پرداخت سه میلیارد دلار بابت حضور نظامی در سوریه را دارند و نظام سوریه از مخلوف توقع دارد این پول را پرداخت کند، اما او به سادگی تن به چنین کاری نداده و در بهترین حالت هم خواهان قسط بندی آن شده.
برخی منابع دیگر اما مسئله اصلی را افشای گزارشهایی از مکالمات پدر و بردار رامی میدانند. محمد و حافظ مخلوف که این روزها ساکن روسیه هستند ظاهرا در گفتوگوهای محمد و حافظ مخلوف با طرف روس، آنها طرحهایی برای دوران بعد از اسد داشتند که چندان مطبوع بشار اسد نبوده.
با تمام اینها هیچ کدام از این گزارشها قطعیت ندارند و نمیتوان عمق بحران درون حلقه بشار اسد را تخمین زد. آیا اختلاف اسد و مخلوف تا این حد سیاسی است یا بشار اسد پسر داییاش را صرفا به خاطر انضباط مالی و ترمیم وجه دولت سوریه به چنین مخمصهای انداخته؟ آیا مخلوفها دنبال سرگونی اسد یا بر جای او نشستن بودند؟
پاسخ این پرسشها چندان روشن نیست و با توجه به ساختار نظام سوریه بعید است به این سادگی هم روشن شود. تنها زمان و البته واکنشهای رامی مخلوف میتواند عمق و جدی بودن اختلاف در حلقه اطرافیان اسد را بر ملا کند و نشان دهد که باز هم باید منتظر چنین رخدادهایی بود یا نه.