امیدواری درمان کرونا با تزریق پلاسمای خونی

این اولین بار نیست که از این روش برای درمان بیماران استفاده می‌شود و در گذشته نیز برای درمان بیماری‌هایی نظیر سارس، مرس و همه گیری آنفلوانزا H۱N۱ از این روش استفاده شده است. براساس این روش درمانی، اگر فردی پس از ابتلا به بیماری کوید ۱۹ بهبود یابد، به احتمال زیاد مقادیر زیادی از آنتی‌بادی‌ها در پلاسمای خونش وجود دارد. ایده اصلی این است که بخشی از پلاسما فرد بهبود یافته را گرفته و آن را به بیماران با بیماری شدید تزریق کرد، به این امید که این آنتی‌بادی‌ها سیستم ایمنی بدن بیمار را تحریک کنند تا ویروس را پیدا کرده و شروع به از بین بردن آن کنند.

پس از اجرای پروژه تحقیقاتی پلاسما درمانی در چند شهر، استان اصفهان با آماده سازی بخشی از مرکز انتقال خون خواجو از اردیبهشت ماه آغاز به دریافت پلاسما از بهبودیافتگان کووید ۱۹ کرد.

به گزارش ایسنا، اگرچه هنوز دستورالعملی برای مصرف پلاسمای بهبودیافتگان کرونا صادر نشده، ولی پلاسماهای دریافتی قابلیت ذخیره سازی برای مدت طولانی را دارند تا در زمان مناسب در اختیار بیمارستان ها و مراکز درمانی قرار گیرد.

مجید زینلی، مدیرکل انتقال خون اصفهان در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: در فروردین ماه پروژه تحقیقاتی پلاسما درمانی در کشور آغاز شد و ۳ استان قم، تهران و اصفهان وارد این پروژه شدند، به این صورت که از بیماران بهبود یافته کووید ۱۹ پلاسما دریافت و به بیمارانی که در حال حاضر درگیری بیماری هستند تزریق شود.

وی با اشاره به اینکه براساس پژوهش های علمی گفته می شود این روش درمانی می تواند تا حدود ۴۰ درصد موثر باشد و به افراد برای رهایی از بیماری کمک کند، افزود: از ۲۰ فروردین با همکاری اداره کل تامین اجتماعی استان اصفهان حدود ۳۳ واحد پلاسما از بیماران بهبود یافته دریافت و به بیمارانی که در بیمارستان غرضی بستری بودند تزریق شد.

مدیرکل انتقال خون استان با بیان اینکه پلاسما درمانی پروژه ملی است که منتظر مشخص شدن اطلاعات و نتایج دقیق آن هستیم، خاطرنشان کرد: بلافاصله بعد از اتمام این طرح تحقیقاتی، سازمان انتقال خون مستقیما وارد این عرصه شد و از ۱۳ اردیبهشت ماه بخشی از مرکز انتقال خون خواجو در اصفهان مجزا و آماده دریافت پلاسما از بیماران بهبود یافته کووید ۱۹ شد.

وی با بیان اینکه دریافت پلاسما از بیماران بهبودیافته ادامه دارد، تصریح کرد: پلاسما از افرادی دریافت می شود که قبلا یا در آزمایش اختصاصی کرونا مثبت شده و یا سابقه بستری در بیمارستان به دلیل کرونا را دارند، اما از افرادی که به صورت سرپایی درگیر ویروس کرونا بوده و یا در خانه قرنطینه بوده اند پلاسما دریافت نمی کنیم.

زینلی به فراخوان دریافت پلاسما از افراد واجد شرایط اشاره و اظهار کرد: مهمترین شرط برای اهدای پلاسما این است که ۲۸ روز از بهبود کامل بیمار گذشته باشد، چون بعد از این مدت شخص حامل ویروس نیست و نمی تواند ناقل باشد، اما در بدن فرد آنتی بادی هایی بر علیه ویروس کرونا ساخته شده که این آنتی بادی ها می تواند در بهبود بیماران موثر باشد.

به گفته وی، میزان و اندازه آنتی بادی ها در بدن اهداکننده پلاسما بسیار مهم است و تست هایی که انجام می دهیم به ما نشان می دهد که آیا میزان آنتی بادی ها کم یا زیاد است و ترجیحا از پلاسمایی استفاده می کنیم که میزان آنتی بادی زیادی دارد. این افراد به انتقال خون دعوت می شوند و عملیات پلاسما فرز انجام می شود، به این معنا که این افراد به دستگاه وصل می شوند و پلاسمای خون آنها جدا شده و خون مجدد وارد بدن فرد می شود، در واقع فقط پلاسما اهدا می کنند.

مدیرکل انتقال خون استان اصفهان با بیان اینکه درحال جمع آوری پلاسما از بهبودیافتگان کووید ۱۹ هستیم، ولی هنوز دستورالعملی برای مصرف این پلاسماها نرسیده، گفت: به محض رسیدن دستورالعمل، پلاسمای دریافتی را در اختیار بیمارستان ها قرار می دهیم، در عین حال که تا ۲ سال می توان از پلاسما نگهداری کرد.

اهدای پلاسما نباید به تاخیر بیفتد

وی با اشاره با اینکه میزان آنتی بادی در بدن اشخاص مهم است و به خاطر همین سعی می کنیم زمان اهدای پلاسما را به تاخیر نیندازیم، گفت: تاکنون حدود ۵۰ نفر پلاسما اهدا کرده اند که همه واجد شرایط لازم بودند، کسانی که قبلا درگیر این بیماری بودند و شرایط بیماری را خیلی خوب درک کردند و به خاطر همین می خواهند به هر شکلی شده به بیماران کمک کنند تا از این درد و رنج نجات پیدا کنند.

زینلی اظهار امیدواری کرد که هرچه زودتر نحوه مصرف پلاسما اعلام و از آن استفاده شود، گفت: اهداکنندگان ناقل ویروس نیستند و کاملا سالم اند، اما با این وجود یک بخش کامل با ایمنی و تجهیزات لازم آماده کرده ایم که به راحتی بتوانند اقدام به اهدای پلاسما کنند، همچنین  از پیشرفته ترین تجهیزات برای پلاسما فرز استفاده و همه دستورالعمل های بهداشتی را رعایت کرده ایم تا مکان امنی برای مراجعه کنندگان فراهم شود.

اهمیت گذشت ۲۸ روز از پایان درمان

دکتر علی فتوحی، متخصص عفونی در این مرکز نیز در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه حدود ۴۰ روز است دریافت پلاسما را در قالب طرحی که از بیمارستان غرضی آغاز شد، شروع کردیم، گفت: افرادی که به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده و بهبود پیدا کرده اند، بعد از ۲۸ روز تا یک ماه از اتمام درمان می توانند برای اهدای پلاسما به مرکز انتقال خون خواجو مراجعه کنند، در این مرکز معاینه، مصاحبه و مشاوره ای انجام می دهیم تا اگر شرایط اهدای پلاسما را داشته باشند از آنها پلاسما دریافت کنیم.

وی با اشاره به اینکه اهداکنندگان پلاسما باید شرایط اهدای خون و سلامت نسبی بعد از بهبودی از بیماری را داشته باشند، تصریح کرد: این افراد باید از دوره حاد بیماری گذشته و در دوره نقاهت باشند، به همین خاطر گذشت ۲۸ روز بعد از پایان درمان اهمیت دارد.

فتوحی ادامه داد: اهداکنندگان به صورت غیرحضوری نوبت دهی می شوند و هر روز تعدادی برای اهدای پلاسما مراجعه می کنند، به این صورت که تست راپید از آنها می گیریم و پادتن یا آنتی بادی هایی که عنصرهای موثر در بهبود بیماری است را چک می کنیم و اگر مثبت باشد پلاسما می گیریم، ولی اگر آنتی بادی در پلاسما نباشد، پلاسمای معمولی از آنها دریافت می کنیم.

بیماری نوظهوری که درمان قاطعی ندارد

وی درخصوص اهمیت پلاسما درمانی اظهار کرد: بیماری کووید ۱۹ تقریبا بیماری نوظهور است، به این معنا که قبلا کرونا ویروس را داشته ایم، ولی این ویروس تقریبا ناشناخته است، علائم متنوع دارد و درمان قاطعی برای آن وجود ندارد، در عین حال که هنوز داروی مشخص و تایید شده ای برای آن وجود ندارد، به خاطر همین در دنیا این روش نیز انجام و اعلام شده تقریبا موثر بوده است.

این متخصص بیماری های عفونی با بیان اینکه اهدای پلاسما هیچ عارضه ای برای سلامت فرد ندارد، تصریح کرد: کسی که برای اهدای پلاسما مراجعه می کند بعد از شرایط سخت بیماری که پشت سر گذاشته در واقع فداکاری انجام می دهد.

وی یادآور شد: تقریبا همه شرایطی که اهدای خون دارد، اهدای پلاسما هم دارد، با این وجود بیماری کووید ۱۹ در گروه های سنی بالاتر، باعث عوارض بیشتری می شود و به خاطر همین سعی می کنیم اهداکنندگان تا سنین میانسالی باشند، همچنین معمولا از خانم ها پلاسما نمی گیریم، به خصوص خانم هایی که زایمان داشته اند موارد اندکی از خانم ها پلاسما گرفته ایم.

از اهدای پلاسما و کمک به بیماران دریغ نکنید

آقای صبوری ۳۱ ساله که برای اهدای پلاسما به این مرکز مراجعه کرده نیز با اشاره به اینکه اصلا نمی داند چطور به کرونا مبتلا شده، می گوید: ۴ روز در بیمارستان بستری بودم و دو تا سه هفته هم در خانه قرنطینه بوده ام، اما خوشبختانه نوع حاد بیماری را نداشته و فقط سرگیجه و بدن درد داشته است.

او درباره انگیزه اش برای اهدای پلاسما می گوید: بعد از ابتلا به ویروس کرونا، چون خودم درد این بیماری را کشیدم، گفتم حداقل کاری که از دستم بر می آید را برای بقیه بیماران انجام دهم. در بیمارستان به من گفته بودند می توانم پلاسما اهدا کنم، به خاطر همین بعد از قرنطینه برای اهدای پلاسما مراجعه کردم که گفتند فعلا زود است و با شما تماس می گیریم.

این جوان اصفهانی می گوید که قبلا هم اهدای خون داشته و به کسانی که به این بیماری مبتلا شده اند پیشنهاد می کند اگر برایشان امکان پذیر است از اهدای پلاسما و کمک به بیماران دریغ نکنند.

امیرحسین شفیعی ۲۵ ساله هم با بیان اینکه در یک سفر کاری به تهران به ویروس کرونا مبتلا شد، می گوید: علائم بیماری در من بدن درد شدید و تب بود که بعد از مراجعه به بیمارستان خورشید و گرفتن عکس ریه و سی تی اسکن تشخیص دادند مبتلا به کرونا شده ام، ۶ روز در بیمارستان بستری و بعد در خانه قرنطینه بودم، اما خوشبختانه بیماری ام حاد نبود و علائم شدیدی نداشتم.

وی با اشاره به اینکه قبلا هم به مرکز انتقال خون خواجو می آمده و مرتب خون اهدا می کرده است، ادامه داد: از مرکز انتقال خون خواجو با من تماس گرفتند و با توجه به مشغله کاری، زمانی که برایم امکان پذیر بود را هماهنگ کردند. امیدوارم بتوانم به کسانی که به این بیماری مبتلا شده و شرایط حادی دارند کمک کنم.

کمک به هم نوع ارزشمند است

ایمان بهنائی ۳۸ ساله هم می گوید: در فروردین ماه به ویروس کرونا مبتلا شدم و با تب و لرز و بدن درد شدید در بیمارستان گلدیس شاهین شهر بستری شدم.

وی با بیان اینکه به گفته پزشکان نوع حاد بیماری را داشته و حدود ۸ روز در بیمارستان بستری و بعد در خانه قرنطینه شده، خاطرنشان می کند: از ابتدا که شنیدم می توان پلاسما اهدا کرد به فکر آن بودم چون معتقدم کمک به هم نوع ارزشمند است، به خصوص در این شرایط که شاید بتوان درد و رنج بیمار دیگری را کم کرد.