اما آیا هدف از این برخورد آن طور که برخی رسانه‌ها می‌گویند تامین مالی نظام یا صاف کردن حساب مالی با روس‌ها است؟ اگر چنین بود بشار حتما می‌توانست با رامی به توافق برسد. ظاهرا بشار اسد می‌خواهد نظام سیاسی سوریه را تا حدی اصلاح کند، اصلاحی که تا قبل از سال 2011 به آن تن نداد.
اما آیا با توجه به شرایط فعلی چنین کاری ممکن است؟ جنگ سوریه تا حد زیادی به نفع دولت تمام شده، اما درآمد دولت سوریه از ۱۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ به ۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ رسیده، خبری از گردشگری، صادرات، واردات، حضور صنعت آی تی یا حمایت‌های غربی نیست و دولت به هیچ شکل توان مالی بازسازی و آبادانی را ندارد.
بشار اسد هر چقدر اصلاح کند، هرچقدر حمایت داشته باشد و هرچقدر محبوب باشد باز هم نمی‌تواند بدون حل کردن مشکلات اقتصادی به بقای خود ادامه دهد و باید هر چه زودتر فکری اساسی برای روشن کردن موتور اقتصادی سوریه بکند وگرنه این بار بعید است که ایران و سوریه نیز بتوانند کمکی به او بکنند.
سلام نو – سرویس بین الملل: این روزها سوریه نیز مانند دیگر نقاط جهان عرب روزهای سرنوشت سازی را از سر می‌گذراند، روزهایی که به کرونا و البته بیش از همه به اقتصاد گره خورده است.
برخی گزارش‌ها از افزایش میزان نارضایتی مردم در مناطق تحت کنترل حکومت بشار اسد و تظاهرات پراکنده اعتراضی خبر می‌دهند، اعتراضی که بیش از همه به وضعیت اقتصادی سوریه است.
پیشتر در آغاز سال جدید هر یک دلار آمریکا معادل حدود 900 لیر سوریه بود ولی حالا این عدد با افزایشی عجیب و غریب در مناطقی از این کشور به 2500 لیر رسیده است. سقوط ارزش لیر سوری از آغاز بحران سوریه در سال 2011 تاکنون به بیش از 5900 برابر رسیده است و در مدت اخیر دوباره اوج گرفته.
فشار اقتصادی در این روزها به قدری بالاست که برخی نمایندگان پارلمان سوریه به دلیل ناتوانی کابینه این کشور در مقابله با بحران و وخامت اقتصادی و معیشتی، خواستار کنار گذاشتن کابینه شده‌اند، هرچند نخست وزیر این کشور دلیل اصلی مشکلات را تحریم‌های آمریکا می‌داند و معتقد است دولتش دست آوردهایی داشته که رسانه‌های سوری آن را پوشش نمی‌دهند.
به نوشته رای الیوم نمایندگان معترض در نطق خود تاکید کردند که اگر دولت ناتوان از مقابله با این وضعیت است باید جایگاه خود را رها کرده و آن را به طرفی بسپارد که شایسته‌تر و توانمند‌تر است. این اعتراضات به دلیل سقوط شدید ارزش پول و افزایش بهای کالاهای اساسی رخ داده. افزایش قیمت‌ها به گونه‌ای بوده که شهروندان با انتشار تصاویر کالاهای خود از عدم تناسب قیمت کالاها با دستمزد خود سخن گفتند.
عماد خمیس، نخست وزیر سوریه در واکنش به انتقادها و وضعیت اقتصادی دو نکته اساسی دارد. نخست این که دست آوردهای دولتش در رسانه‌ها مطرح نمی‌شود. دیگر آن که سوریه درگیر موج جدیدی از جنگ، به ویژه از سوی آمریکا است.
قیصر آمریکایی در برابر نظام سوریه
اشاره نخست وزیر سوریه به قانون قیصر یا سزار است که سال گذشته میلادی توسط مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شده است. مجلس نمایندگان آمریکا در ژانویه 2019 قانون قیصر را با هدف وضع تحریم علیه دولت سوریه و حامیان آن با اکثریت مطلق آرا تصویب کرد. مجلس سنای آمریکا نیز در بررسی قانون بودجه دفاعی سال 2020 این کشور، قانون قیصر را با 68 رأی موافق در برابر 8 رأی مخالف به تصویب رساند و در نهایت این قانون توسط ترامپ امضا شد.
این قانون، بانک مرکزی سوریه و بخش نفت و انرژی و بخش ساخت‌وساز این کشور و تمام کشورهای حامی سوریه از جمله ایران، روسیه و حتی اردن و لبنان را هدف قرار می‌دهد، به طور خلاصه هدف این قانون جلوگیری از روند بازسازی سوریه و دامن زدن به مشکلات اقتصادی زیر نظر حکومت سوریه و در نتیجه شعله‌ور کردن دوباره آتش اعتراضات است.
این قانون چهار هدف را دنبال می‌کند؛ از جمله هدف قرار دادن تمام منابع مالی حامی دولت سوریه و بستن راه دور زدن تحریم، مجازات کردن دور زنندگان تحریم، حمایت از غیر نظامیان و تغییر رفتار نظام سوریه که هدف اصلی تمام این قانون است. به عبارت دیگر رئیس جمهور آمریکا در صورت تغییر رفتار سوریه می‌تواند قانون را تعلیق یا لغو کند.
آمریکا به دنبال چیست؟
به طور خلاصه آمریکا خواهان کاهش رابطه جدی سوریه با ایران و بعد روسیه است و می‌خواهد سهم خود و متحدانش را در آینده این کشور تضمین کند و ظاهرا دیگر با ابقای اسد مشکل خاصی ندارد.
در همین راستا جیمس جفری، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه یکشنبه شب گفت: بدنبال یک روند سیاسی در سوریه هستیم که این مسأله شاید موجب تغییر حکومت نشود، درحالی که ما زیر نظر سازمان ملل متحد فعالیت خواهیم کرد.
جفری به طور صریح گفته که قانون قیصر به شکل خودکار همه فعالیت‌های اقتصادی سوریه و همچنین هرگونه داد و ستد با ایران را هدف قرار خواهد داد و این یعنی اولویت آمریکا خروج ایران از سوریه و حفاظت از اسرائیل است.
اصلاحات بشار اسد
سوریه برای وضعیت فعلی چه راهکاری دارد؟ به جز مذاکره و دیپلماسی، دولت سوریه و در راس آن بشار اسد ظاهرا به دنبال جنسی از تسویه حکومت از برخی شبکه‌های قدرت و ثروت است که به فساد مشهور بودند، از جمله رامی مخلوف پسر دایی خود که جانشین پدرش و پدر خوانده اقتصاد سوریه بود.
بسیاری از مردم سوریه خانواده مخلوف را نماد فساد اقتصادی مطلق می‌دانند و ظاهرا در همین راستا نظام سوریه در حال برخورد با شبکه مخلوف است، شبکه‌ای که هم در سیاست و هم در ارتش به شدت تضعیف شده است. آن طور که خود مخلوف نیز اشاره کرد هدایت این رویکرد توسط اطرافیان بشار اسد رخ می‌دهد، اطرافیانی که احتمالا اسما و ماهر اسد، زن و برادر بشار اسد هستند.
