نقد و بررسی فیلم «هم بازی» / فیلمی کودکانه در نکوهش تک فرزندی

سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | مرتضی کوه مسکن : «هم بازی» فیلم اجتماعی به نویسندگی و کارگردانی غلامرضا رمضانی و تهیه کنندگی مهدی کریمی و هنرنمایی بازیگران مطرحی نظیرحمید فرخ نژاد، نیکی کریمی، مهران رجبی، جواد عزتی و ... در سال 1388 تولید شده است.

فیلم «همبازی» در تاریخ 19 مهر 1391 بر روی پرده سینما ها رفت و علیرغم حضور بازیگران مطرح سینمای ایران و ژانر فیلم که کودک و نوجوان است، نتوانست به موفقیت دست یابد و خیلی زود و با فروش بسیار پایین در گیشه به اکران خود پایان داد، که به نوعی شکست برای عوامل سازنده فیلم محسوب می شود.

فیلم «همبازی» در جشنواره فیلم کودک و نوجوان در سال 1388 حضور یافت و توانست با استقبال مخاطبین مواجه شود، اما در اکران با اینکه در بهترین زمان اکران برای گروه کودک و نوجوان قرار گرفت، اما نتوانست به موفقیت آنچنانی دست یابد، زیرا اکران مهر و آبان به دلیل بازگشایی مدارس و شروع سال تحصیلی برای گروه کودک و نوجوان همانند اکران نوروزی برای تهیه کنندگان حائز اهمیت است.

بیشتر بخوانید :

نقد فیلم «بهت» / فیلمی با موضوع رحم اجاره ای

نقد فیلم «شیرین قناری بود» / آزادی قناری از قفس پس از نه سال

نقد فیلم «سقف مات» / فیلمی با قاب های معلق

نقد فیلم «تورنادو» / فیلمی فانتزی در ژانر کودک و نوجوان

نقد فیلم «خانه» / وصیتی که عملی نشد

کارگردانی فیلم «همبازی» بر عهده غلامرضا رمضانی نویسنده، بازیگر و کارگردان 60 ساله سینما و تلویزیون بوده است، وی که به عنوان نویسنده و کارگردان حوزه کودک و نوجوان شناخته می شود، فعالیت حرفه ای خود را به صورت تجربی و با دستیار کارگردانی امیر نادری در فیلم «دونده» آغاز کرد، رمضانی در سال 1364 کارگردانی اولین فیلم بلند سینمایی خود را با عنوان «دست من» تجربه کرد.

فیلم سینمایی «همبازی» هشتمین ساخته بلند سینمایی غلامرضا رمضانی محسوب می شود، وی پیش از این فیلم، فیلم های بلند سینمایی «دست من»، «عبور از تله»، «چرخ»، «حیات»، «بازی»، «قفل ساز»، «سبز کوچک» را بر عهده داشته است، لازم به ذکر است که غلامرضا رمضانی، کارگردانی سه فیلم «گنجشکک اشی مشی»، «فرار از اردو»، «ضربه فنی» را نیز پس از فیلم همبازی انجام داده است که در نوبت اکران قرار دارد.

غلامرضا رمضانی همچنین فیلم های تلویزیونی «شاهدان کوچک»، «بهاران در بهار»، «آن شب در قطار»، «فرزندم بزرگ شده»، «مدرسه مادربزرگ‌ها»، «گالری ۹»، «سایه‌ها»، «ماه و سحر»، «دیوانه در شهر»، «سیر و سرکه» و ... را برای پخش از تلویزیون کارگردانی کرده است.

فیلم «همبازی» همانند اکثر آثار قبلی و بعدی این کارگردان در ژانر کودک و نوجوان تولید شده است، ژانری که رمضانی نشان داده، قواعد آن را به خوبی می داند و به خوبی می تواند از بازیگران کودک خود در این فیلم ها بازی بگیرد، هرچند که شاید کارگردانی فیلم برای کودک و نوجوان در نگاه اول به ظاهر ساده به نظر بیاید، اما باید به این نکته توجه کرد که ژانر کودک قواعد خاص خودش را دارد و راضی نگه داشتن یک مخاطب کودک به مراتب سخت تر از بزرگسال است، آن هم در این هجمه از عصر ارتباطات که به راحتی کودکان ونوجوانان انیمیشن و فیلم ها را به تماشا می نشینند.

فیلم کودک و نوجوان، همیشه در کشور ما نادیده گرفته شده است و کمتر کارگردان و سرمایه گذاری ریسک به تولید اثر در این حوزه می کند و معمولاً هر سال تعداد فیلم هایی که در این حوزه تولید می شوند، کمتر از انگشت های دست است و این کمبود طبیعتاً موجب می شود که خانواده ها برای سرگرمی کودکان و نوجوانان خود به شبکه های ماهواره ای و یا فیلم و انیمیشن های تولیدی خارج از کشور رجوع کنند.

کارگردانی و شهامت غلامرضا رمضانی در ساخت هشتمین اثرش قابل ستایش و تمجید است، فیلمسازی که درعین دیده نشدن فیلمهایش و کم کاری و بعضاً بی مهری مسئولین و سینماداران، اما همچنان تلاش می کند در حوزه کودک و نوجوان به فعالیت بپردازد و به نوعی به زبان سینما به آموزش کودکان می پردازد، کودکانی که طبیعتاً آینده سازان این مرز و بوم هستند.

داستان فیلم از آنجایی آغاز می گردد که پسر یکدانه کوچک خانواده فرخ نژاد و نیکی کریمی از تنهایی رنج می برد و اصرار او نیز بر داشتن برادر و یا خواهری که با وجودش از تنهایی خلاصی یابد بدلیل کمبود وقت شدید پدر و مادر در فرزند داری مورد توجه قرار نمی گیرد و او در آخرین وعده ی مادرش که به او می گوید به جز خواهر یا برادر هرچه که دلش بخواهد میتواند داشته باشد و علیرغم زندگی آپارتمان نشینی تقاضای داشتن یک کره الاغ را مطرح میکند و ...

غلامرضا رمضانی نگارش فیلمنامه فیلم «همبازی» را همانند اکثر آثار قبلی، خود انجام داده است و با در دست داشتن داستان یک خطی حول یک درد بزرگ اجتماعی که طبیعتاً در آینده این معضل بیشتر خودنمایی خواهد کرد، دست به نگارش فیلمنامه «همبازی» زده است، وی پیش از این، نگارش فیلنامه های «راز چشمه سرخ»، «عبور از تله»، «چرخ»، «رستوران خانوادگی»، «نوعروس»، «بازی»، «قفل ساز»، «سبز کوچک»، «سفر مرگ» و ... را بر عهده داشته است.

فیلم سینمایی «همبازی» با بازی نیکی کریمی و حمید فرخ‌نژاد داستان پسربچه‌ای است که احساس تنهایی می‌کند و می‌خواهد یک همبازی داشته باشد تا از تنهایی بیرون بیاید و پدر و مادرش به طرحی متفاوت فکر و آن را اجرا می‌کنند و ...

تهیه کنندگی فیلم «همبازی» بر عهده مهدی کریمی تهیه کننده 53 ساله سینما و تلویزیون بوده است، وی که مجری طرحی بیشتر آثار ابراهیم حاتمی کیا را برعهده داشته است، پیش از این فیلم تهیه کنندگی فیلم های شاخص و پرفروشی نظیر: «آژانس شیشه ای»، «رنگ خدا»، «مهر مادری»، «مربای شیرین»، «از رئیس جمهور پاداش نگیرید!»، «اشکان، انگشتر متبرک و چند داستان دیگر» و ... را در کارنامه تهیه کنندگی خود دارد.

در خلاصه داستان فیلم سینمایی «همبازی» آمده است: امین پسر ۴ ساله تنها فرزند خانواده برای داشتن همبازی در خانه از پدر و مادرش می‌خواهد که با آوردن نوزاد به جمع خانواده او را از تنهایی بیرون بیاورد اما پدر و مادر به علت مشکلات مالی نمی‌پذیرند، امین با اصرارهای فراوان آنها را بر سر دوراهی قرار می‌دهد که بین آوردن نوزاد یا داشتن یک کره الاغ، یکی را انتخاب کند تا او در خانه همبازی داشته باشد!

در فیلم سینمایی «همبازی» بازیگران شاخصی همچون حمید فرخ نژاد، نیکی کریمی، مهران رجبی، جواد عزتی، خاطره حاتمی، خسرو احمدی، پارسا پورقبادی و ... به ایفای نقش پرداخته اند.

بازی بازیگران فیلم و حضور نیکی کریمی و حمید فرخ نژاد در این فیلم، به نوع خود جالب توجه است، علی الخصوص بازی بازیگر خردسال فیلم پارسا پور قبادی و به عبارت دیگر غلامرضا رمضانی به خوبی توانسته است از بازیگران فیلم خود به خوبی بازی بگیرد.

نکته ای که در فیلم های کودک و نوجوان این چنینی مطرح می شود، حضور بازیگران چهره است که طبیعتاً مبالغ زیادی از بودجه فیلم نیز صرف همین حضور خواهد شد، طبیعتاً نگاه تهیه کنندگان برای حضور بازیگران چهره صرفاً موفقیت در گیشه و جلب توجه والدین کودک است، وگرنه طبیعتاً برای بازیگر کودک فقط بحث سرگرمی و پند آموزی قصه فیلم حائز اهمیت است نه بازیگر چهره و ...

باید روزی فرا برسد که فیلمسازان ژانر کودک و نوجوان نگاه خود را از ساخت تولیدات در این ژانر را محدود به حضور بازیگران چهره نکنندو صرفاً قصه و جذابیت فیلم رمز موفقیت آنها باشد تا بازیگران چهره، چون فیلمی که طبیعتاً برای کودک و نوجوان ساخته شود به این مسائل توجهه ای نخواهد کرد، البته لازم به ذکر است که فیلم «همبازی» با اینکه در ژانر کودک و نوجوان تولید شده، اما پند و نصیحت های آموزنده ای را برای بزرگسالان و والدین کودک نیز شامل می شود.

دیگر عوامل فیلم سینمایی «همبازی» عبارتند از: نویسنده و کارگردان: غلامرضا رمضانی، تهیه کننده: مهدی کریمی، فیلمبردار: ساعد نیک ذات، تدوین: کاوه ایمانی، طراح صحنه و لباس: عباس بلوندی، طراح گریم: مهرداد میرکیانی، صدابردار: یدالله نجفی، مدیر تولید: مهدی مهابادی، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: صالح غربی‌جوان، منشی صحنه: فهیمه کرمی، دستیار فیلمبردار: سعید خادمی، مدیر صحنه: بهزاد جعفری، دستیار کارگردان: منصورمیرشکاری، مجریان گریم: امیرحسین سعیدی و ساناز سرمدی، مدیر تدارکات: مجتبی زندیه، عکاس: جلال حمیدی، آهنگساز: علی صمدپور، پخش: بنیاد سینمایی فارابی