سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | افروز محرابی : چهاردهم تیر ماه مصادف با سالروز درگذشت کارگردان، عکاس و نویسنده بی بدیل سینما ایران، عباس کیارستمی است و به همین مناسبت خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی سلام نو به بررسی زندگی این هنرمند فقید، در یادداشتی با عنوان «از طلوع تا غروب» پرداخته است که در ادامه خواهید خواند.
طلوع :
عباس کیارستمی نویسنده و کارگردان فقید ایرانی در ۱ تیر ۱۳۱۹ در شهر تهران چشم به جهان گشود، پدر وی احمد کیارستمی و مادرش زهرا کیارستمی نام داشت، وی دوران ابتدایی را در مدرسه جم قلهک گذراند و در آنجا با آیدین آغداشلو نقاش و گرافیست مطرح ایرانی همکلاس بود و علاقه هر دو به نقاشی و گرافیک به همان دوران مدرسه باز می گردد.
وی در ادامه مسیر زندگی خود با توجه به علاقه شخصی اش به دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و در آنجا به همراه دوست و یار کودکی خود آیدین آغداشلو به فراگیری نقاشی و طراحی گرافیک پرداختند، کیارستمی برای کسب هزینه تحصیل خود همزمان با کسب علم در دانشگاه به عنوان پلیس در مرکز راهنمایی رانندگی مشغول به کار شد.
بیشتر بخوانید:
از طلوع تا غروب با حمید سمندریان / از تدریس در دانشگاه تا تاسیس رستوران
از طلوع تا غروب با ایرج قادری / از داروسازی تا بازیگری
از طلوع تا غروب با سیامک شایقی / سیاه، سفید، خاکستری
از طلوع تا غروب با سهراب شهید ثالث / کارگردان ساده و تاثیرگذار سینمای ایران
عباس کیارستمی از ابتدای دهه چهل به عنوان نقاش تبلیغاتی مشغول به کار شد و طراحی جلد کتاب، پوستر و آگهی‌های بازرگانی مختلف را انجام داد، وی در ادامه با توجه به علاقه اش به تصویر به سمت طراحی و ساختن تیتراژ فیلم رفت و در سال ۱۳۴۶ نخستین تیتراژ فیلم خود را برای اولین فیلم محمد زرین دست با عنوان «وسوسهٔ شیطان» طراحی کرد.
وی در ادامه طراحی پوستر و ساخت تیتراژ فیلم‌های مسعود کیمیایی همچون «قیصر» و «رضا موتوری» را بر عهده گرفت و توانست نام او را به عنوان یکی از طراحان مطرح سینمایی بر روی زبان ها بیاندازد، عباس کیارستمی پس از ساخت ۱۵۰ فیلم کوتاه تبلیغاتی، به دعوت رییس وقت «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» فیروز شیروانلو، نخستین فیلم کوتاه خود را با عنوان «نان و کوچه» در سال ۱۳۴۹ جلوی دوربین برد که در زمان خودش با استقبال فراوان مخاطبان رو به رو شد و جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ۱۳۴۹ را کسب کرد.
نخستین فیلم عباس کیارستمی که توسط برادرش تقی کیارستمی نگارش شده، شاهد اتفاقات جالبی بود، وی این فیلم کوتاه ده دقیقه ای را در چهل روز جلوی دوربین برد، که طبیعتاً برای یک فیلم کوتاه زمان زیادی است، زیرا وی حاضر به استفاده از کات در فیلم خود نمی شد و همین اتفاق موجب شد تا فیلمبردار فیلم از فیلم کناره گیری کند.
این کارگردان سرشناس و فقید ایرانی در ادامه در طی ۵ سال از سال ۱۳۵۰ الی ۱۳۵۵ چند فیلم کوتاه و نیمه بلند همچون «زنگ تفریح»، «تجربه»، «مسافر»، «من هم می‌توانم»، «دو راه حل برای یک مسئله»، «رنگ‌ها»، «لباسی برای عروسی»، «از اوقات فراغت خود چگونه استفاده کنیم: نقاشی» را جلوی دوربین برد و به موفقیت هایی نیز دست یافت.
عباس کیارستمی در سال ۱۳۵۶ نخستین فیلم بلند سینمایی خود را با عنوان «گزارش» به تهیه کنندگی بهمن فرمان آرا و با نقش آفرینی کوروش افشارپناه، شهره آغداشلو جلوی دوربین علیرضا زرین دست برد که در زمان خود بر روی پرده نرفت و پس از گذشت چهل سال در تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۹۵ و پس از درگذشت کیارستمی و در مراسم یادبودش که در خانه هنرمندان ایران برگزار شد بر روی پرده سینما رفت.
وی در ادامه مجدد سراغ تولید فیلم کوتاه رفت و فیلم هایی کوتاه و مستندی همچون «بزرگداشت معلم‌ها»، «راه حل»، «قضیه شکل اول، شکل دوم»، «دندان‌درد»، «بهداشت دندان»، «به ترتیب یا بدون ترتیب»، «همسرایان»، «همشهری»، «اولی»، «مشق شب» و ... را جلوی دوربین برد.
کیارستمی در سال ۱۳۶۵ دومین فیلم بلند سینمایی خود را با عنوان «خانه دوست کجاست؟» جلوی دوربین برد و توانست موفقیت های فراوان بین المللی را با آن فیلم کسب کند، وی در ادامه فیلم های «کلوزآپ»، «زندگی و دیگر هیچ» و «زیر درختان زیتون» را کارگردانی کرد و موفق به کسب جوایز متعدد از جشنواره های معتبر خارجی شد، کیارستمی با ساخت فیلم «زیر درختان زیتون» نخستین نامزدی خود برای کسب نخل طلای جشنواره کن را رقم زد، فیلم «درختان زیتون» آخرین قسمت تریلوژی عباس کیارستمی با عنوان «کوکر» است و دو فیلم دیگر «خانه دوست کجاست؟» و «زندگی و دیگر هیچ» دیگر قسمت های این سه گانه را تشکیل می دهند.
وی در سال ۱۳۷۶ با ساخت فیلم مینیمالیستی «طعم گیلاس» موفق به دریافت نخل طلایی جشنواره کن ۱۹۹۷ شد، کیارستمی همچنین در ادامه فیلم های «باد ما را خواهد برد»، «ده»، «پنج»، «ده دقیقه پیرتر»، «۱۰ روی ده»، «جاده‌های کیارستمی»، «بلیت‌ها»، «فرش ایرانی»، «هرکسی سینما خودش را دارد» و «شیرین» را جلوی دوربین برد.
وی در سال های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۱ نیز با دو فیلم «کپی برابر اصل» و «مثل یک عاشق» نیز مجدد نامزد دریافت نخل طلایی جشنواره کن فرانسه شد و پس از آن دو فیلم «آینده دوباره پر شده»، «بیست و چهار فریم» را جلوی دوربین برد و «بیست و چهار فریم» آخرین اثر این سینماگر پرافتخار سینمای ایران محسوب می شود.
عباس کیارستمی نویسندگی فیلم نامه های متعددی نظیر«کلید» به کارگردانی ابراهیم فروش، «سفری به دیار مسافر» به کارگردانی بهمن کیارستمی، «سفر» به کارگردانی علیرضا رئیسیان، «بادکنک سفید» به کارگردانی جعفر پناهی، «بید و باد» به کارگردانی محمد علی طالبی، «ایستگاه متروک» به کارگردانی علیرضا رئیسیان، «طلای سرخ» به کارگردانی جعفر پناهی، «کارگران مشغول کارند» به کارگردانی مانی حقیقی، «آشنایی با لیلا» به کارگردانی عادل یراقی و ... را نیز بر عهده داشته است.
عباس کیارستمی کارگردان بین المللی سینمای ایران و یکی از شاخص ترین چهره های سینمای معاصر کشور توانسته با ساخت ۵۰ فیلم در نزدیک به نیم قرن فعالیت هنری خود، موفق به دریافت حداقل هشتاد جایزه معتبر از جشنواره های داخلی و خارجی تا سال ۲۰۱۴ شود.
زندگی خصوصی:
عباس کیارستمی در سال ۱۳۴۸، زمانی که تنها ۲۹ سال داشت با پروین امیرقلی ازدواج کرد، هرچند که این ازدواج تنها ۱۲ سال دوام داشت و آنها در سال ۱۳۶۰ از یکدیگر جدا شدند، اما کیارستمی هرگز پس از آن ازدواج نکرد و ماحصل آن ازدواج دو فرزند پسر به نام های احمد (۱۳۵۰) و بهمن (۱۳۵۷) است.
غروب:
عباس کیارستمی که از سرطان دستگاه گوارش رنج می‌برد پس از چهار عمل جراحی به خاطر خون‌ریزی های داخلی و پس از گذراندن دورهٔ نقاهت در تهران برای ادامهٔ درمان با آمبولانس هوایی کمپانی ام کی ۲ با هزینه تهیه کننده فیلم آخرش که ساخته نشد، راهی فرانسه شد اما پس از چند روز به علت لخته شدن خون، سکته مغزی کرد و در تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۹۵ در پاریس درگذشت، پیکر این کارگردان فقید ایرانی در ۱۸ تیر از پاریس به ایران منتقل شد و بر اساس وصیت‌نامه اش پیکرش در گورستان توک مزرعه لواسان به خاک سپرده شود و رهسپار خانه ابدی شد.
