سلام نو – سرویس بین الملل: عقب افتادگی بزرگ دونالد ترامپ از جو بایدن در این روزها باعث شده که احتمال پیروزی بایدن بیش از همیشه به چشم بیاید، احتمالی که با استقبال تحلیلگران و فعالین سیاسی ایران نیز مواجه شده.
چه اصولگرا و انقلابی، چه اصلاح‌طلب و اعتدالی همه و همه مایلند دوران دیوانه‌وار ترامپ هرچه زودتر به پایان برسد و جو بایدن بهترین راه برای رسیدن به این آرزو است. با این همه آیا جو بایدن همان رئیس جمهور رویایی که برخی تحلیلگران و فعالین سیاسی ایران فکر می‌کنند هست و آیا فردای حضور او در کاخ سفید آتشی که ترامپ برای ایران مهیا کرده گلستان می‌شود؟
پاسخ به این سوال بستگی به تصور و تصویری دارد که از جو بایدن دارید. اگر در یک دنیای خیالی خوش رنگ، جو بایدن نماد عدالت و میانه‌روی است، او نه تنها فردای پیروزی در انتخابات فرمان بازگشت به برجام را صادر می‌کند بلکه بابت فشارهایی که در این سال‌ها به ایران وارد شده عذرخواهی هم می‌کند و با معاون اول رنگین پوست یا لاتین خود تقاضای سفر به ایران را نیز می‌دهد.
ولی واقعیت دنیای سیاست با تصورات خوش رنگ ما زمین تا آسمان فرق دارد. حتی اگر به جای بایدن این اوباما باشد که دوباره وارد کاخ سفید می‌شود هیچ چیز برای ایران رویایی نخواهد بود. بایدن به عنوان رئیس جمهوری آمریکا شاید به برجام بازگردد ولی به سرعت مذاکرات گسترده‌تر را بر سر مواضع منطقه‌ای ایران، برنامه موشکی و تسلیحاتی و روابط ایران و آمریکا آغاز می‌کند.
آن چنان که باراک اوباما نیز در نامه‌ای که چند ماه پس از برجام به حسن روحانی نوشت تاکید کرد که آماده مذاکرات گسترده‌تر با ایران است و مایل است مشکلات موجود را حل کند.
از سوی دیگر بایدن هرچند مانند ترامپ آویزان جیب کشورهای عربی منطقه نخواهد بود، اما معادلات مالی فی ما بین را نادیده نمی‌گیرد و دید استراتژیک‌تر به خاورمیانه خواهد داشت. درباره اسرائیل هم هرچند شاید جایگاه نتانیاهو لرزان شود، اما حمایت از ثبات اسرائیل مسئله‌ای تغییر ناپذیر در سیاست خارجی آمریکا خواهد بود.
سیاست بایدن در برابر چین و روسیه هم به نظر احتمالا تنش‌های به شدت اساسی‌تری از دوران ترامپ خواهد داشت، تنش‌هایی که نمود رسانه‌ای کمتر و اثراتی عمیق‌تر بر اقتصاد جهان خواهد داشت و رقابت اقتصادی چین و آمریکا را وارد شکل جدیدی می‌کند.
با این همه نباید نقاط مثبت بایدن را نادیده گرفت. او در یک سخنرانی اینترنتی که روز دوشنبه انجام شده وعده لغو فرمان اجرایی ترامپ برای ممنوعیت ورود اتباع 7 کشور مسلمان از جمله ایران به خاک ایالات متحده آمریکا در صورت پیروزی در انتخابات آتی در نخستین روز حضورش در کاخ سفید را نیز داده است.
بایدن هم‌چنین به دنبال انتخاب یک معاون اول زن برای خود است، معاون اولی که به احتمال زیاد رنگین پوست یا لاتین تبار خواهد بود تا رای‌های جدیدی را نیز برای بایدن به ارمغان بیاورد. رویکردهای این چنین جو بایدن در برابر خواهی جنسیتی و نژادی و رواداری مذهبی اثرات مثبتی در جهان خواهد داشت و با توجه به قدرت رسانه‌ای و مالی آمریکا می‌تواند به تضعیف راست‌گرایی به خصوص در آمریکا لاتین و جنوبی و اروپا منجر شود.
نگاهی به سابقه بین ایران و آمریکا و سابقه جو بایدن و سیاست دموکرات‌ها نسبت به ایران نشان می‌دهد آن تصور رویایی که امروز برخی در داخل کشور از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارند چیزی جز ضرر برای ایران ندارد و باید واقع‌گرایانه به انتخابات آمریکا نگاه کرد.
آن چنان که جواد ظریف چندی پیش نیز به صراحت گفت شانس دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات آمریکا هنوز بالای 50 درصد است و حساب کردن روی انتخابات این کشور غلط است. اگر روزی نیز جو بایدن به هر شکلی فاتح انتخابات شود نیز نباید نگاهی رویایی با خواسته‌هایی فضایی داشت چون چنین نگاهی جز افزایش انتظارات از یک سو و حرکت غیرحساب شده در سیاست خارجی دست آورد دیگری برای ایران ندارد.
نظرات