سلام نو – سرویس بین الملل: روز گذشته دو انفجار عظیم در بیروت باعث شد تا لبنان شاهد یکی از بزرگ‌ترین فجایع انسانی و اقتصادی چند سال اخیر خود باشد، انفجاری که در کشاکش تنش‌های خاورمیانه چشم‌ها را به خود دوخت و قلب‌های مردم سر تا سر دنیا را به درد آورد.
این انفجار چنان عظیم بود که ساکنان قبرس آن را شنیده‌اند و در ساعت اول بسیاری آن را رخدادی تروریستی دانستند که سعد الحریری، نخست وزیر سابق لبنان یا سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله را هدف قرار داده است. بسیاری از شهروندان لبنان با شنیدن صدای انفجار چشم‌ها را به ضاحیه دوختند اما انفجار درست در قلب بیروت و در بندر آن رخ داد و تا کنون بیش از ۷۰ کشته و ۴۰۰۰ هزار زخمی داشته و کار به جایی رسیده که ظرفیت بیمارستان‌های بیروت در حال پر شدن است.
این انفجار اما ابعاد گسترده و تلخی داشت، ابعادی که احتمالا در روزهای آتی بیشتر رخ نمایی می‌کند و تاثیر خود را بر صحنه سیاسی و اجتماعی لبنان و حتی خاورمیانه نشان می‌دهد، تاثیراتی که می‌تواند معادلات خاورمیانه را متحول کند.
اسرائیل: انفجار بندر بیروت کار ما نیست
در لبنان آب از آب که تکان بخورد، تیری شلیک شود، شیشه‌ای شکسته شود و تروری صورت بگیرد انگشت اتهام به صورت طبیعی به سمت اسرائیل می‌چرخد. مسیحی یا مسلمان و شیعه یا سنی فرقی ندارد. سرنخ بیشتر خرابکاری‌های سال‌های اخیر لبنان به اسرائیل باز می‌گردد، در نتیجه انفجار در بندر بیروت هم به طور طبیعی به اسرائیل نسبت داده شد.
با این وجود رسانه‌های رژیم صهیونیستی به نقل از یک منبع سیاسی در اسرائیل گزارش دادند که «انفجار در بندر بیروت هیچ گونه ارتباطی به اسرائیل ندارد». با توجه به تنش‌های اخیر بین اسرائیل و حزب الله، سرعت عمل این رژیم در اعلام موضع، این پیام را می‌رساند که ظاهرا اسرائیل نمی‌خواهد مصداق آش نخورده و دهن سوخته باشد.
علت انفجار؛ ترقه، بمب یا نیترات؟
در ساعت اولیه گمانه زنی درباره علت انفجار بسیار بود. با توجه به نزدیکی محل انفجار به منزل سعد حریری گزینه اول همه رسانه‌ها بمب بود، حتی برخی با توجه به شکل انفجار از انفجاری شیمایی یا هسته‌ای سخن گفتند. علت بعدی که از سوی برخی منابع لبنانی اعلام شد انفجار انبار ترقه بود، اما در نهایت نخست وزیر لبنان علت را روشن کرد.
آن طور که الشرق الاوسط از قول حسان دیاب نوشت، نخست وزیر لبنان انفجار ۲۷۵۰ تن ماده منفجره نیترات آمونیوم در انفجار بندر بیروت را تایید کرد. این خبر توسط رئیس دستگاه امنیتی لبنان هم تایید شد و نخست وزیر لبنان وعده داد مقصرین را معرفی و مجازات کند.
آن چنان که در برخی منابع عربی گفته شده بدری ضاهر، مدیر بندر بیروت از سال ۲۰۱۴ خواستار تعیین تکلیف این مواد شده بود و بارها با یادآوری خطرات این حجم از مواد منفجر خواستار روشن شدن سرنوشت آن‌ها شده بود، اما کسی به این مسئله رسیدگی نکرده بود.
بندر بیروت و ایستادن قلب لبنان
انفجار در بندر لبنان کار اسرائیل باشد یا محصول یک اشتباه داخلی، چندان تفاوتی ندارد. این انفجار را می‌توان تیر خلاصی به دولت حسان دیاب دانست که با فشار کُشنده اقتصادی، افت ارزش پول ملی، کرونا و فشار اسرائیل و آمریکا رو به رو است.
انفجار بندر بیروت یک انفجار ساده نبود و یکی از عظیم‌ترین انفجارهای غیر اتمی سال‌های اخیر بود که شعایی به وسعت ده‌ها کیلومتر و حتی بیشتر را تحت تاثیر قرار داد.
از سوی دیگر بندر بیروت یک بندر ساده نبود و قلب تپنده لبنان بود، لبنانی که اقتصادش بر صادرات و به خصوص واردات استوار است و نود درصد گندم خود را از طریق همین بندر تامین می‌کند. تا این لحظه بر اساس برآوردهای اولیه، تقریبا تمام ذخایر آرد و گندم در این انفجار از بین رفته و ۹۰ درصد داروهای دپو شده در بندر، کاملا سوخته است، کالاهای دیگر نیز اوضاع مشابهی دارند.
همین آمار مختصر نه تنها نوید افزایش انفجاری قیمت گندم و نان و مواد غذایی را می‌دهد، بلکه خبر از بحران کمبود دارو آن هم درست زیر سایه کرونا می‌دهد.
انفجاری با موج‌های بزرگ
آن چنان که گفته شد گلوگاه اقتصاد لبنان بندری بود که با خاک یک‌سان شده و این یعنی شکسته شدن ستون فقرات کشوری که عملا سال‌ها برای زیست خود وابسته به شرکای خارجی است. آسیب لبنان چنان گسترده است که هیچ دولتی بدون کمک خارجی توان احیای عروس خاورمیانه را ندارد.
از بازیگران سنتی لبنان، ایران و سوریه توان لازم برای کمک به متحد قدیمی خود را ندارند و لبنان خواسته یا نخواسته به سراغ فرانسه به عنوان قدرت قدیمی صاحب نفوذ در این کشور و آمریکا و عربستان به عنوان شرکای تازه‌تر می‌رود. به طور طبیعی در این روند عربستان و آمریکا امتیازهایی را از دولت لبنان طلب می‌کنند که چندان به نفع تهران، دمشق و حتی حزب الله نخواهد بود و دولت لبنان حداقل مجبور خواهد شد به بخشی از آن‌ها تن دهد.
نظر شما