سلام نو – سرویس بین الملل: هر روز که میگذرد جو بایدن تیم خود برای استقرار در کاخ سفید را تکمیلتر میکند. در تازهترین گام، رئیس جمهور منتخب آمریکا به دنبال تعیین تکلیف تیم سیاست خارجی خود است، تیمی که برای تمام دنیا به ویژه برای ایران اهمیت خاصی دارد و میتواند تصویر روشنتری از جنس تعاملات آینده ایران و آمریکا به دست دهد.
نیویورک تایمز و چند رسانه دیگر به نقل از منابع نزدیک به جو بایدن از تونی بلینکن و جیک سالیوان به عنوان جدیترین نامزدهای تصدی پست وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی نام بردند. لیندا توماس-گرین فیلد نیز گزینه بایدن برای نمایندگی آمریکا در سازمان ملل است و ظاهرا هر سه این انتخابها روز سه شنبه به صورت رسمی اعلام میشوند.
بلینکن و سالیوان هر دو مدافعان جدی همکاریهای بین الملل آمریکا هستند و تفاوت فاحش و روشنی را در مسیر سیاست خارجی آمریکا ایجاد میکنند که به دوران اوباما نزدیک و از دوران ترامپ دور است.
آنتونی بلینکن؛ مدافع همکاریهای بین المللی و مشاور امور ایران
آنتونی بلینکین ۵۸ ساله از مشاوران سیاست خارجی مهم کمپین بایدن و از چهرههای نزدیک به باراک اوباما است. او از ژانویه ۲۰۱۳ دستیار رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا و قائم مقام مشاور امنیت ملی بود و بعد توسط اوباما به عنوان قائم مقام وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا برای جانشینی ویلیام برنز به سنا معرفی شد که با ۵۵ رای موفق به کسب رای اعتماد از سنا شد.
بلینکن از هر نظر نقطه مقابل مایک پمپئو است. هرچقدر پمپئو به داخل نگاه میکند و نمادی از یک وزیر خارجه غیرمنعطف است، بلینکن چشم به همکاریهای بین المللی دارد. او از نظر شخصی هم کاراکتر جذابی دارد و علاوه بر پیگیری جدی فوتبال، موسیقی را هم دنبال میکند و حتی دو ترک موسیقی هم روی اسپاتیفای منتشر کرده.
بلینکن در نشستی که در ماه جولای در موسسه تحقیقاتی هادسون برگزار شد به صراحت گفت که هر مشکلی اعم از همهگیری کرونا یا تغییرات اقلیمی راه حلی یک جانبه ندارد و حتی کشوری به قدرتمندی آمریکا نمیتواند تنهایی این مسائل را مدیریت کند.
او همچنین چین را رقیب مهم آمریکا میداند و معتقد است که با همکاری دیگر کشورها میتوان بر چالشهای ایجاد شده از طرف چین غلبه کرد. البته او تاکید دارد که دولت بایدن در زمینه مسائلی مثل تغییرات اقلیمی یا همهگیری کرونا با چین همکاری کند.
بلینکن همچنین از چهرههایی بود که در توافق با ایران نقشی موثر داشت و حتی بعد از خروج از دولت اوباما در این زمینه به دولت مشاوره میداد. او از جدیترین منتقدان خروج ترامپ از برجام بود و بارها تاکید کرده بود که بایدن به برجام باز میگردد.
او درباره بازگشت آمریکا به برجام گفت: اگر ایران به توافق نامه عمل کند، جو بایدن نیز قول داده است که ما هم همین کار را می کنیم. اما ما از این فرصت به عنوان یک بستر استفاده می کنیم تا با همکاران خود توافق نامه قوی تر و طولانی تری برقرار کنیم.
جیک سالیوان؛ مرد شماره یک مذاکرات محرمانه با ایران
اما دیگر کرسی مهم سیاست خارجی آمریکا، کرسی مشاور امنیت ملی رئیس جمهور است که چهرههایی در قامت هنری کسینجر سابقه تصدی آن را داشتند و در دولت ترامپ به چهره رادیکالی چون جان بولتون رسید.
جیک سالیوان ۴۴ ساله از مشاورین نزدیک هیلاری کلینتون در زمان حضور او در وزارت خارجه آمریکا و کمپین انتخاباتی سال ۲۰۱۶ و همچنین مشاور امنیت ملی بایدن در دوران معاون اولی ریاست جمهوری آمریکا و مشاور او در رقابتهای انتخاباتی آمریکا بود.
سالیوان همچون بلینکن از حامیان بازگشت آمریکا به پیمانهای جهانی است و در این باره گفته: پیوستن به توافق اقلیمی پاریس و تلاش برای تقویت آن، بازگشت به توافق جامع قدرتهای هستهای جهان با ایران (برجام)، سازماندهی دمکراسیهای جهان، تخلیه نیروهای آمریکا از افغانستان و بررسی مجدد روابط چین-آمریکا برخی از اولویتهای نخست دولت جو بایدن است.
او از مخالفین خروج ترامپ از برجام بود و در مقالهای برای «آتلانتیک» نوشت: تحریمها علیه ایران تنها در صورتی موفق خواهند بود که از حمایت جهانی برخوردار باشد ولی در نهایت یک سال بعد در آسیاتایمز نظر خود را تغییر داد و در مقالهای مشترک با بیل برنز نوشت که فشار اقتصادی ناشی از تحریمهای یکجانبه آمریکا قابلتوجهتر از آن چیزی بوده که آنها پیشبینی میکردهاند.
هر چند به نظر میرسد موضع سالیوان درباره برجام از بلینکن سختگیرانهتر باشد اما او نیز از حامیان بازگشت به برجام است و بنا بر گزارش رسانهها از اولین دپیلماتهایی بود که در مذاکرات محرمانه عمان رو در روی تیم مذاکره کننده ایران قرار گرفت. ظاهرا در این سفر ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه نیز او را همراهی میکرد.
آسوشیتد پرس در ۲ دی ماه سال ۱۳۹۲ در گزارشی نوشت که در سال ۲۰۱۲ میلادی٬ زمانی که جیک سالیوان به همراه هیلاری کلینتون در سفر بود، در جریان توقفی در پاریس٬ بی سر و صدا ناپدید شد. او چند روز بعد در مغولستان به تیم همراه هیلاری کلینتون پیوست.
مقامهای ارشد دولت اوباما به آسوشیتد پرس گفته بودند که سالیوان به همراه چند مقام دیگر در سال ۲۰۱۰ دستکم پنج دیدار با مقامهای ایرانی داشته تا راه را برای توافق هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی هموار کند. نزدیکان سالیوان او را فردی میدانند که روحیاتی نزدیک به اوباما دارد و به همین دلیل نقش پررنگی در تیم سیاست خارجی آمریکا داشت.
حضور همزمان بلینکن و سالیوان در تیم سیاست خارجی آمریکا از دو جهت فرصت مناسبی برای ایران است. نخست این که این دو چهره از مثبتترین چهرهها نسبت به توافق با ایران هستند و دیگر آن که سالیوان و حتی بلینکن در پروژه برجام سابقه و تاریخچه دارند و برای ایران چهرههایی شناخته شده هستند، که این خود میتواند برای هر گونه مذاکره احتمالی امتیاز مثبتی باشد.
با این همه، این امتیازها به معنی ساده بودن مذاکرات احتمالی پیش رو با آمریکا نیست و پیچیدگیهای بازگشت به برجام و توافقات در این زمینه، بعد از نشستن بایدن روی صندلی رییس جمهوری آمریکا هویدا تر میشود.
نظر شما