روز مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی

۸ تیر

در طی جنگ نابرابر عراق علیه ایران در روز ۸ تیر سال ۱۳۶۶، رژیم بعث عراق با همکاری آمریکا و برخی کشورهای اروپایی و برخی کشورهای اطراف خلیج فارس چهار نقطه از سردشت را با سلاح های شیمیایی  و بمباران کردند.

سالروز بمباران سردشت به نام روز مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی نامگذاری شد.

سلاح های بیولوژیکی گرم به گرم، کشنده ترین سلاح های تولید شده در تاریخ هستند. میکروب ها به مرزها احترام نمی گذارند، بنابراین تهدیدهای بیولوژیکی، دست ساز و به طور طبیعی می­توانند به سرعت تأثیرات جهانی داشته باشند. اگرچه تنها تعداد کمی از کشورها به داشتن سلاح های بیولوژیکی مشکوک هستند، تولید سریع و تسلیحات سریع عوامل بیولوژیکی بسیار آسان است.

علاوه بر این، تشخیص تفاوت بین تحقیقات بیولوژیک قانونی و مضر دشوار است. پیشرفت در علوم زندگی نویدبخش فوق العاده ای برای درمان های جدید و درمان بیماری ها است ، اما از همین دانش و تجهیزات می­توان برای مهندسی عوامل بیماری زای کشنده استفاده کرد.

پیشرفت سریع در بیوتکنولوژی به این معنی است که اکثر کشورهایی که دارای صنایع دارویی و پزشکی هستند از دانش و ابزار لازم برای تولید سلاح های بیولوژیکی برخوردار هستند. با گسترش فناوری و دانش فنی، خطر ایمنی نادرست آزمایشگاه افزایش می­یابد و عواقب آن از حوادث خطرناک آزمایشگاهی تا توسعه ناخواسته سلاح های شیمیایی و میکروبی خارج از کنترل سیستم های بهداشت عمومی است.

سلاح های بیولوژیکی چیست؟

سلاح های بیولوژیکی از میکروارگانیسم ها یا سموم طبیعی برای تولید بیماری در انسان، حیوانات یا گیاهان استفاده می­کنند. برای فعالیت به عنوان سلاح، عوامل بیماری زا به وسیله ای برای انتقال نیاز دارند. توسط بمب یا موشک پخش امکان پذیر است ولی به روش های دیگر نیز انجام می­شود. به عنوان مثال، یک کشور یا یک گروه تروریستی ممکن است مواد غذایی و آب را آلوده کند و یا از حشرات، افراد در معرض یا اسپری های هوا برای انتشار یک عامل بیماری زا استفاده کند. اخیرا، بیماری های بسیار عفونی، کشنده و چالشی برای پزشکی معاصر به اثبات رسیده است.

اتفاق نظر گسترده ای در مورد داشتن و استفاده از سلاح های بیولوژیکی وجود دارد. اکثر کشورها عضو کنوانسیون سلاح های بیولوژیکی و سمی هستند، اما راهی برای دانستن اینکه آیا کشورها به تعهدات خود عمل می کنند وجود ندارد.

بیوتروریسم

گروه های تروریستی بیشتر سعی می­کنند از سلاح های شیمیایی و میکروبی استفاده کنند. تروریست ها به دلیل کم هزینه بودن، تحویل ساده و تأثیر روانی، به سمت سلاح های بیولوژیکی جذب می­شوند.

زیرساخت های بهداشت عمومی ضعیف، آسیب پذیری را بیشتر می­کند

شیوع ابولا در سال ۲۰۱۴ در آفریقای غربی و حالا هم بیماری همه گیر کووید ۱۹ نشان داد که ما در برابر بیماری های عفونی چقدر آسیب پذیر هستیم،  به سرعت گسترش می­یابد و سیستم های بهداشت عمومی در برخی از فقیرترین کشورهای جهان این ضعف را به خوبی نشان می­دهند.

جهان از نزدیک دید که چگونه دسترسی به متخصصان پزشکی آموزش دیده، تجهیزات استریل و امکانات اولیه پزشکی کالایی نادر در جهان در حال توسعه است که بیماری ها را قادر می سازد فراتر از آنچه پیشرفت پزشکی مدرن نشان می­دهد گسترش دهند. سفرهای جهانی تهدیدهای شیمیایی و میکروبی را بیش از پیش جدی می­کند و نیاز به یک رویکرد جهانی برای بهبود سلامت عمومی را برجسته می­کند. با گسترش بسیاری از بیماری های عفونی، کشورها برای بهبود امنیت جهانی در جهت نظارت و پاسخگویی به تهدیدهای بیماری گام برداشتند، اما کارهای بیشتری برای انجام وجود دارد.