مهندسی عمران، حرفه طراحی و اجرای کارهای سازه‌ای است که برای خدمت به عموم مردم پروژه‌هایی را انجام می‌دهد مانند سدها، پل‌ها، قنات‌ها، کانال‌ها، بزرگراه‌ها و نیروگاه‌ها.
رشته مهندسی عمران دومین رشته مهندسی قدیمی پس از مهندسی نظامی محسوب می‌شود مهندسی عمران می‌تواند در بخش عمومی نظیر شهرداری تا سازمان‌های دولتی و در بخش خصوصی در شرکت‌های محلی تا شرکت‌های جهانی اعمال شود. اگر به این رشته علاقه پیدا کرده‌اید، سایت فرادرس درباره این رشته به طور کامل به شما آموزش می‌دهد.
اولین بار در قرن ۱۸، اصطلاح مهندسی عمران ابداع شد تا همه چیزهایی که در مهندسی نظامی وجود ندارد را شامل شود همچنین برای تمایز با این حرفه تازه شناخته شده یعنی مهندسی نظامی استفاده شد که تا آن زمان برجسته بود با این‌حال مهندسی عمران یکی از جنبه‌های زندگی در گذشته است؛ اولین عمل مهندسی عمران بین چهارهزار تا دوهزار قبل از میلاد در مصر باستان، در تمدن دره سند و بین‌النهرین آغاز شده است؛ زمانی که انسان‌ها شروع به جداشدن از عشایر کردند، نیاز به ساخت سرپناه پیدا کردند و در همان زمان سرپناه را برای خود ایجاد کردند؛ در این مدت، حمل و نقل اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرد که منجر به توسعه چرخ و قایقرانی شد. با این حال، از زمان گذشته مهندسان مشغول فعالیت‌های مسالمت‌آمیز و بسیاری از کارهای عمرانی دوران باستان و قرون وسطی بوده‌اند مانند حمام‌های عمومی روم، جاده‌ها، پل‌ها، قنات‌ها، کانال‌های فنلاندر، کلیساهای جامع گوتیک فرانسه، و بسیاری از آثار تاریخی دیگر در آن زمان با استفاده از مهندسی عمران ساخته شد در همان سال‌ها بود که کتاب‌هایی به زبان فرانسوی نوشته شد که مهندسان برای خواندن آن مجبور به یادگیری زبان فرانسوی شدند.
در سال ۱۷۴۷ اولین موسسه آموزش مهندسی عمران در فرانسه تاسیس شد. اولین مهندس عمران جان اسمیتون بود که فانوس دریایی ادیستون را ساخت در سال ۱۷۷۱ اسمیتون و برخی از همکارانش انجمن مهندسان عمران اسمیاتونی را تشکیل دادند. در سال ۱۸۱۸ موسسه مهندسان عمران در لندن تاسیس شد و در سال ۱۸۲۰ توماس تلفورد مهندس برجسته‌ی آن زمان اولین رئیس آن شد و مهندسی عمران را به عنوان یک حرف به رسمیت شناخت.
رشته مهندسی عمران یکی از زیر شاخه‌های مهندسی حرفه‌ای است که به طراحی، ساخت و نگهداری محیط از جمله کارهای عمرانی مانند جاده‌ها، سدها، فرودگاه‌ها، سیستم فاضلاب، خطوط لوله، اجزای سازه‌ای ساختمان و راه‌آهن می‌پردازد .خیلی از عموم رشته عمران را بسیار نزدیک به رشته معماری می‌دانند در حالی که با هم متفاوت‌اند و تنها از جهاتی شباهت‌هایی دارند.
اگر قصد آشنایی بیشتر با رشته و دوره های آموزشی مرتبط با مهندسی عمران را دارید، وبسایت فرادرس بهترین انتخاب برای شماست.
• رشته مهندسی عمران، معرفی گرایش ها، حقوق و درآمد و بازار کار - کلیک کنید
در ادامه به طور خلاصه به تفاوت و شباهت‌های آن دو می‌پردازیم:
معماران و مهندسان خدمات اساسی را به صنعت ساختمان سازی ارائه می‌دهند و در ایجاد ساختمان‌های معاصر و پروژه‌های پیچیده زیر ساختی مشارکت دارند در حالی‌که معماران مسئول طراحی و برنامه‌ریزی سازه‌ها از خانه‌ها گرفته تا کارخانه‌ها و آسمان خراش‌ها و موزه‌ها هستند ولی مهندسان عمران بر کل مراحل طراحی از جمله تکمیل ساختمان‌ها، جاده‌ها، پل‌ها سیستم‌های آب و سایر کارهای مهم نظارت می‌کنند.
شباهت‌ها: معماران و مهندسان عمران باید از مهارت‌های ریاضی و فناوری قوی برای ایجاد نقشه‌های ساختمانی دقیق و ایمن برخوردار باشند با این حال هر دو به قابلیت تفکر تحلیلی برای ارائه هزینه ریسک و برآورد زمان‌بندی برای مشتریان نیاز دارند، مهندسان عمران باید علاوه بر همه آموزش‌های گفته شده از قابلیت مهارت‌های رهبری و مدیریتی برای نظارت بر قراردادهای ساختمانی و نظارت بر فرایندهای ساختمانی نیز آگاه باشند.
تفاوت‌ها: مهندسان عمران مدیریت طیف وسیع تری از پروژه‌ها را که شامل، زیر ساخت‌های حمل و نقل و سیستم‌های آبی می‌شوند را برعهده دارند درحالی که معماران بر ساختمان‌ها تمرکز و در مراحل قبل از ساخت و ساز، بیشتر و دقیق‌تر مشارکت دارند و این در حالی است که مهندسان عمران وقت خود را بین کار روی میز و نظارت مستقیم بر نرم‌افزارها تقسیم می‌کنند اما هردو نقش نیاز به مدرک کارشناسی و مجوز دولتی دارد اما مهندسان عمران غالباً برای تامین موقعیت عالی مدارک پیشرفته‌ای کسب می‌کنند.
وظایف شغلی معماران شامل استفاده از برنامه‌های پیچیده‌ی نرم افزاری برای ایجاد نقشه‌های دقیق ساختمان است که این کار ساده نیست و حتما باید دوره‌ی آموزش نرم افزار عمران را گذرانده باشید آنها همچنین ممکن است پیشنهادات شغلی خود را ارائه کرده و گزارش‌های از پیش طراحی مانند مطالعات امکان سنجی و انتخاب سایت را انجام دهند. همچنین آنها در مراحل طراحی با مشتریان و مهندسان ملاقات می‌کنند تا از تامین اهداف تاسیسات اطمینان حاصل کنند. آنان در طول مراحل ساخت در دسترس مشتریان هستند و اغلب از سایت‌های ساختمان بازدید می‌کنند تا مطمئن شوندکه تمام الزامات طراحی از جمله مصالح و برنامه ریزی‌ها درست رعایت شده است؛ برای آنکه یک معمار حرفه‌ای باشیم باید مهارت های زیادی بلد باشیم مثل مهارت طراحی، ریاضیات پیشرفته، ارتباطات، مهارت‌های رایانه‌ای و مهارت آگاهی از قوانین ساختمان.
مهندسی عمران برای برنامه ریزی بر روی پروژه نظرسنجی می‌کنند سایت‌ها و مصالح ساختمانی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند و هزینه‌ها، مقررات و خطرات مربوط به یک پروژه را ارزیابی می‌کنند آنها همچنین از برنامه‌های پیچیده طراحی برای برنامه‌ریزی ساختارها و سیستم‌ها استفاده می‌کنند؛ مهندسان عمران معمولاً برای شرکت‌های مهندسی و دولت‌های ایالتی و محلی کار می‌کنند مهندسان باید در روابط قرار دادی خود با سایر طرف‌ها باید از قوانین قرارداد تبعیت کنند. در مواردی که کار یک مهندس با شکست مواجهه شود ممکن است مشمول قانون جرم غفلت و در موارد شدید اتهام جنایی قرار گیرند. کار مهندس همچنین باید با قوانین ساختمان و قوانین محیط زیست مطابقت داشته باشد و نیز مهندسان عمران عموماً در مکان و شرایط مختلف کار می‌کنند.
بیشتر کارهای یک مهندس عمران با غیر مهندسین یا دیگر رشته‌های مختلف فنی است چون بسیاری از مردم وقت خود را در محل‌های ساخت و ساز می‌گذرانند تا بتوانند بر عملیات نظارت داشته باشند و یا مشکلات را در محل حل کنند این شغل معمولاً ترکیبی از کارهای اداری و غیراداری است. برای فعالیت در این زمینه باید مهارت‌های زیادی گذراند مثلاً مهارت‌های فنی، آمادگی کامل در بحث ریاضیات و فیزیک و همچنین توانایی استفاد از نرم‌افزارهای طراحی ساختمان از ضروریت‌های یک مهندس عمران است.
مهارت ارتباطات:
مهندس عمران باید نحوه ارتباط گیری با مشتریان را بلد باشد تا نیازهای آنها را مشخص کرده و این اطلاعات را به تیم ساختمانی خود بدهند.
مهارت مدیریت پروژه:
مدیریت پروژه شامل زمان‌بندی، فهرست‌بندی مطالب و غیره می‌باشد. همچنین مهندسان باید مقررات واستانداردهای ساختمان را زیر نظر داشته باشند تا بتوانند هرگونه چالش به وجود آمده را حل کنند.
مهارت طراحی و پیاده‌سازی:
مهندسان عمران بر طراحی کل سیستم‌ها، مانند خطوط، فاضلاب شهری و دیگر پروژه‌های زیربنایی تمرکز می‌کنند.
مهارت تفکر انتقادی:
مهندسان عمران معمولاً ملزم به ایجاد راه‌حل‌های زیبا در حین کار با محدودیت‌های مختلف مانند قوانین طبیعت، مقررات مواد موجود و ایمنی عمومی روبرو هستند؛ تفکر انتقادی به آنها این امکان را می‌دهد تا راه‌حل‌هایی را در تمام این زمینه مشکلات ارائه کنند.
رشته‌ی مهندسی عمران شامل زیر شاخه‌های مختلفی از جمله مهندسی محیط زیست، مهندسی ژئوتکنیک است همچنین بسیاری از مهندسان عمران در ظرفیت‌های نظارتی فعالیت می‌کنند و برنامه‌های بلند مدت برای شهرها و شهرستان‌ها را ایجاد و مدیریت می‌کنند. مهندسان عمران نقش مهمی در طراحی نرم افزارهای عمرانی نقش مهمی ایفا می‌کنند آنها همچنین نقش مهمی در اطمینان از عملکرد سیستم ها دارند به عنوان مثال دو نمونه از رشته‌های مختلف در مهندسی را در زیر برای شما معرفی کردیم:
۱.آموزش مهندسی شهرسازی:
در مهندسی شهرسازی ابزارهای علم هنر و مهندسی را در محیط شهری به کار می‌گیرند و همچنین به ساختارهای شهرداری توجه دارد این شامل تعیین، طراحی، ساخت و نگهداری خیابان‌ها، پیاده‌روها، شبکه‌های آبرسانی، مدیریت و دفع پسماند جامد شهری، انبارهای ذخیره سازی، پارک‌های عمومی و زیرساخت‌های دوچرخه سواری است که برای نگهداری و کارهای عمومی استفاده می‌شود و همچنین این رشته شامل بهینه‌سازی جمع‌آوری زباله و شبکه‌های سرویس اتوبوس نیز است، البته ناگفته نماند که برخی از این رشته‌ها با سایر تخصص‌های مهندسی عمران نیز تطابق دارد، اما با این حال مهندس شهرسازی بر هماهنگی این شبکه‌ها و خدمات زیر ساختی تمرکز دارد زیرا اغلب آنها به طور همزمان ساخته می‌شوند و توسط همان مقام شهرداری مدیریت می‌شوند.
اگر قصد دارید تا در زمینه مهندسی شهرسازی آموزش ببینید، یکی از بهترین آموزش ها در این زمینه در ادامه به شما معرفی شده است.
• مجموعه آموزش مهندسی شهرسازی - کلیک کنید
۲. آموزش مهندسی پِی:
مهندسی پی یا همان مهندسی فوندانسیون شاخه‌ای از مهندسی ژئوتکنیک است؛ مهندسی فوندانسیون را می‌توان به عنوان یک رویکرد هنری و نه یک روال معمول نگاه کرد زیرا فوندانسیون‌های خوب طراحی شده و ساخته شده در طول عمر پروژه و عملکرد موثر پروژه تاثیر دارند؛ وظیفه و هدف اصلی یک مهندس فوندانسیون ایجاد یک طرح فنی، مقرون به صرفه یعنی اجتناب از هرگونه هزینه و طراحی بیش از حد می‌باشد.
سیستم فوندانسیون برای حمایت از اسکلت ساختمان و باعث جلوگیری از ریزش آن می‌شود و همچنین عناصر فوندانسیون واحدهای ساختاری هستند که ترکیبات مختلف بار را از رو بنای ساختمان به خاک‌ها و سنگ‌های زیرین یعنی ژئومتریال منتقل می‌کنند. همچنین واحدهای فوندانسیون ممکن است سنگینی را به صورت جداگانه یا با کمک عناصر دیگر مانند دیوارهای زیرزمین، کف یا اسلب تحمل کنند پس نقش اصلی فوندانسیون گسترش و تعدیل تنش‌های بسیار متمرکز در واحدهای سازه‌ای مثل دیوار، ستون یا پایه‌ها است.
درباره دانشگاه‌های مهندسی عمران:
مانند بسیاری از مباحث مهندسی، دانشگاه‌ها به دنبال این هستند که دانشجویان در ریاضیات و فیزیک نمرات خوبی داشته باشند. رشته مهندسی عمران به دلیل چشم انداز شغلی بالا می‌تواند یک دوره رقابتی برای دانشجویان آن رشته باشد. بنابراین انتظار داشته باشید که با برخی از محدودیت‌ها مواجهه شوید اگر می‌خواهید یک مهندس عمران موفق و خوب شوید باید دارای اطلاعات ریاضی بالا و مدارک معتبر فنی طراحی باشید.
فارغ التحصیلان مهندسی عمران زمانی که می‌خواهند وارد کار شوند با طیف وسیعی از مهارت‌ها روبرو می‌شوند مثل مهندسی انرژی، مهندسی سازه، مهندسی هسته‌ای و غیره که در آن زمان یکی از این شاخه‌ها را انتخاب می‌کنند و به کسب مدرک می‌پردازند اما چیزی که در اینجا حائز اهمیت است این است که مدرک از کدام دانشگاه باشد و این تاثیر بسزایی در روند شغلی شما دارد.
بهترین دانشگاه‌های رشته عمران در سطح جهانی:
دانشگاه ماساچوست ایالات متحده آمریکا، دانشگاه صنعتی دلفت هلند، دانشگاه ملی سنگاپور، امپریال کالج لندن، دانشگاه کمبریج انگلستان، دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه توکیو ژاپن این چند نمونه از برترین دانشگاه در سطح جهانی است.
بهترین دانشگاه‌های رشته عمران در ایران:
حال برترین دانشگاه‌های ایران در رشته عمران را معرفی می‌کنیم.
ایران در سطح خاورمیانه یکی از بهترین دانشگاه را در رتبه بندی دارد؛ نسبت به رتبه بندی دانشگاه شانگهای بهترین دانشگاه به ترتیب دانشگاه آزاد حدود رتبه ۵۱ تا ۷۵، دانشگاه تهران رتبه ۷۶ تا ۱۰۰، دانشگاه صنعتی شریف رتبه ۱۵۱تا ۲۰۰، دانشگاه صنعتی امیرکبیربا رتبه۱۵۱ تا ۲۰۰، دانشگاه تربیت مدرس با رتبه ۱۵۱ تا ۲۰۰، دانشگاه علم و صنعت با رتبه ۲۰۱ تا ۳۰۰، دانشگاه سمنان با رتبه ۲۰۱ تا ۳۰۰، دانشگاه تبریز با رتبه ۲۰۱ تا ۳۰۰ در لیست برترین دانشگاه‌های ایران قرار دارد و بر اساس رتبه بندی تایمز دانشگاه نوشیروانی بابل، یاسوج، صنعتی امیرکبیر و کاشان در لیست برترین‌ها قرار دارد و براساس ارزیابی آی اِس سی دانشگاه‌های تهران، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تبریز، دانشگاه شیراز، دانشگاه نوشیروان بابل و دانشگاه آزاد در صدر جدول قرار دارد.
گرفتن مدرک در حوزه رشته‌ی عمران به چه نحو است؟
در اکثر کشورها، مدرک کارشناسی مهندسی اولین گام به سمت صدور گواهینامه حرفه‌ای است که یک نهاد حرفه‌ای مدرک را صادر می‌کند و مهندس قبل از دریافت گواهینامه باید طیف وسیعی از الزامات از جمله تجربه، کار و شرایط قبولی در امتحان عملی را برآورده کند. پس از دریافت گواهینامه مهندس در کشورهای مختلف عنوان‌های خاصی می‌گیرد در ایالات متحده عنوان مهندس حرفه‌ای و در استرالیا مهندس متخصص و در اروپا به عنوان مهندس اروپایی شناخته می‌شود.
مزایای مدرک، بسته به مکان متفاوت است به عنوان مثال در ایالات متحده و کانادا فقط یک مهندس حرفه‌ای مجاز، می‌تواند که برنامه‌ها و نقشه‌های مهندسی را برای تایید و تهیه، مهر و امضا کند و به یک مقام دولتی ارائه دهد یا کارهای مهندسی را بای مشتریان دولتی وخصوصی مهر و موم کند اما گرفتن مدرک از دانشگاه به تنهایی کافی نیست و باید مانند هر رشته دیگری برای ورود به بازار کار علاوه بر آموزش دانشگاه، از آموزش‌های نرم‌افزارهای مختلف در این رشته نیز بهره برد.
برای این کار کافی است به سایت فرادرس بروید تا متخصصین مجرب شما را در این راه یاری دهد تا به موفقیت کامل از آموزش تا اجرا در این رشته دست پیدا کنید.
نظر شما