الگوی کشت منطقه­ای یکی از الزامات تحقق سند ملی آمایش سرزمین

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری، در ابتدای این نشست،  دکتر مسجدی، مدیر علمی نشست، ضمن ارائه تعریف آمایش سرزمین، الگوی کشت را به نوعی آمایش سرزمین در بخش کشاورزی دانست.

وی بهره­برداری بهینه از سرزمین را یکی از اهداف آمایش سرزمین برشمرد و ادامه داد: الگوی کشت به تحقق آمایش سرزمین مهم کمک می­کند.

 مسجدی در ادامه تاریخچه­ای از آمایش سرزمین ارائه داد و بر اهمیت و ضرورت اجرایی نمودن راهبرد شماره 5 سند ملی آمایش سرزمین و اهمیت ارتباط این راهبرد با راهبردهای مربوط به بخش آب و  محیط زیست سند تأکید کرد.

در ادامه این نشست علمی،دکتر کاشف توضیحاتی از مدل تلفیق تدوین آمایش ملی سرزمین در افق 1424 ارائه داد و مروری بر راهبردها و اهداف سند ملی آمایش سرزمین با تأکید بر راهبردهای مرتبط با بخش کشاورزی داشتند. در نهایت نیز شرحی از سازمان فضایی مطلوب سرزمین در افق 1424 ارائه شد.

در بخش بعدی نشست دکتر مجتبی پالوج ضمن ارائه تعاریفی از الگوی کشت، به بیان مسأله در این خصوص پرداخت. افزایش جمعیت و نیاز به غذا، توجه به محدودیت منابع طبیعی، میزان بهره­روی و میزان درآمدزایی بخش کشاورزی در کشور و پایداری کشاورزی از جمله مواردی هستند که در این خصوص بیان شد. عوامل مؤثر بر الگوی کشت، مؤلفه­های طراحی الگوی کشت و اصول حاکم بر تدوین آن از دیگر مواردی است که مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، اهداف و دلایل عمده توجه به الگوی کشت مطرح شد که از جمله ی آن رعایت اصول توسعه پایدار، توجه به توان اکولوژیک، ضرورت افزایش تولید کشاورزی و ارتقاء امنیت غذایی کشور است.

سخنران دیگر نشست دکتر علیرضا نیکویی تجربه­ای ارزشمند را در زمینه تعیین الگوی کشت در استان اصفهان بیان کرد. این مدرس دانشگاه، یک مدل برنامه­ریزی جامع را معرفی و به مدل  تعیین الگوی کشت در سطح دهستان پرداخت.

وی در تشریح این مدل گفت: این روش ابتدا به صورت پایلوت برای شهرستان شهرضا استفاده شد. این مدل بر اساس سناریوهای مختلف میزان بارندگی سالانه و با توجه به مؤلفه­هایی از جمله تقاضا و عرضه محصولات کشاورزی مختلف در سطح منطقه؛ نیاز آبی محصولات مختلف و شدت مصرف انرژی می­تواند نوع و میزان سطح زیر کشت محصولات کشاورزی مختلف را در سطح دهستان محاسبه و کمبود یا مازاد استان را برای هر محصول و به تفکیک نوع تقاضا (شهری، صنعتی، دامی و غیره) برآورد کند. در نهایت الزامات اجرایی­سازی الگوی کشت به دست آمده توسط این مدرس دانشگاه شرح داده شد.

در ادامه جلسه پرسش­هایی از طرف شرکت کنندگان در نشست به ویژه در خصوص ارتباط سند ملی آمایش سرزمین و چگونگی طراحی و اجرا الگوی کشت ملی و منطقه­ای مطرح شد و سخنرانان به آنها پاسخ دادند.

در خاتمه آقای دکتر مسجدی مدیر نشست به اهمیت تدوین و تصویب الگو­ی کشت ملی و منطقه­ای اشاره نمود.همچنین برنیاز به تهیه دستورالعمل در سطح ملی و شیوه نامه اجرایی استانی شامل تعیین راهکارهای تشویقی و محدود کننده اجرای الگوی کشت مطلوب تاکید کردند.

گفتنی است مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری به صورت هفتگی میزبان نشست های تخصصی با محوریت حل مسائل علمی سازمان برنامه و بودجه کشور است. حضور چهره های تاثیر گذار علمی و رویکرد حل مسئله دو اصل اساسی این نشست های علمی را تشکیل می دهد.