سلام نو – سرویس اقتصادی: این روزها خبر برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی ایران از کشورهای مختلف در صدر اخبار قرار دارد. آنطور که برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند کیوی از هند، سیب‌زمینی از ازبکستان و فلفل دلمه‌ای از روسیه برگشت خورده‌اند و دلیل اصلی این برگشت خوردن هم یک چیز است؛ سموم غیراستاندارد به کار رفته در این محصولات.
خبر بعدی که پس از این خبر به سرعت مورد توجه قرار گرفت این بود که محصولات برگشت خورده در نهایت وارد بازار داخلی می‌شود و آن چه دیگران نمی‌خرند را مصرف کننده داخلی باید بخرد. اما ماجرا واقعا چیست؟ آیا سموم استفاده شده توسط ایران تا این اندازه غیراستاندارد هستند؟
شاپور علایی مقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، تغییر پروتکل‌های بهداشتی کشورهای مقصد را عامل اصلی برگشت محصولات صادراتی کشاورزی اعلام کرد.
وی که در برنامه گفتگوی ۱۸:۳۰ شبکه خبر حضور داشت با اشاره به بازگشت فلفل دلمه‌های ایرانی از روسیه گفت: مثلا روسیه و اتحادیه اوراسیا مقرراتی در این باره دارند که گاهی آن‌ها را تغییر می‌دهند؛ زمانی که در قوانین تغییر ایجاد می‌شود باید پست‌های قرنطینه ما پای کار بیایند و گواهی‌هایی صادر کنند که مطابق با پروتکل‌های کشورهای مقصد باشد.
مسعود بصیری، سرپرست دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی با ذکر دلیل مشابهی به ایسنا گفته: روسیه اخیرا سطح استاندارد محصولات وارداتی به کشور خود را تغییر داده است و این برگشت خوردن محصولات فقط شامل حال ایران نشده بلکه به محصولات صادر شده از ترکیه و چین نیز ایراداتی گرفته است.
سید رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی نیز دیگر مهمان این برنامه بود که اظهار داشت: ۹ کانتینر فلفل دلمه‌ای صادراتی ایران به مسکو مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفته و هیچ موردی از سموم در آن‌ها مشاهده نشده است.
بنا به گفته نورانی ماجرای سیب زمینی‌ها به وجود نوعی میکروب در خاک بر می‌گشت که در جلساتی با طرف ازبکستانی مشکل برطرف شد. مسئله کیوی‌ها هم وجود نوعی قارچ بود که علت کوتاهی مسئولان و عدم اعزام هیاتی از وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفظ نباتات مشکل حل نشد.
عقب ماندگی کشاورزی ایران
با توجه به این مسائل به نظر می‌رسد هر چند مشکل از طرف ایران و مرتبط با ماجرای سموم مصرف شده است، اما این مسئله آن چنان که به نظر می‌رسد حاد و غیرقابل حل نیست.
کشاورزی در ایران یک کسب‌وکار مهم و استراتژیک است، با این وجود مدت‌ها است که جنبه‌های مختلف این کار به روز نشده است. از شیوه آبیاری و کشت تا سم پاشی، کشاورزی ایران سال‌ها از دنیا عقب است و هزینه این عقب ماندگی را مسائلی مانند بحران آب و برگشت خوردن محصولات کشاورزی می‌دهد.
معادلات سیاسی
در این شرایط نباید اثر معادلات سیاسی و رقابت‌های اقتصادی بر برگشت خوردن محصولات ایران را دست کم گرفت. صدرالدین نیاورانی نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفته بود کیوی صادراتی به هند به علت آلودگی برگشت نخورد بلکه "مسئله کلان اقتصادی یا سیاسی" مطرح است.
رضا نورانی نیز تایید کرده که موزهایی که از هند وارد می‌شوند به دور از آلودگی نیستند و اگر هند با محصولات ایران چنین رفتارهایی داشته باشد، ایران نیز باید اقدام متقابل کند. این جا این سوال مطرح می‌شود که چرا باید اجازه واردات موزهایی را داد که به دور از آلودگی نیستند که حالا تهدید کنیم که اگر هند چنان کرد ما نیز چنین می‌کنیم؟
سم بی کیفیت و پر خطر چینی؟
در این میان برخی از بازرگانان حوزه کشاورزی سم بی‌کیفیت چینی را یکی از عوامل مشکل‌زا برای محصولات ایرانی می‌دانند. به گفته رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد سموم کشاورزی که از چین وارد می‌شوند و از کیفیت لازم برخوردار نیستند از عوامل موثر در مشکل‌دار شدن محصولات کشاورزی کشور هستند.
قاسم رضائیان، عضو هیأت مدیره و دبیر انجمن واردکنندگان سم و کود ایران اما الزاما با چنین چیزی موافق نیست و به تجارت نیوز می‌گوید: واردات سموم از دو کشور چین و هند صورت می‌گیرد. صادرات سموم از این دو کشور تنها به ایران صورت نمی‌گیرد بلکه تمامی کشورها از این دو کشور سموم را وارد می‌کنند.
هر چند مهدی حسینی، رییس انجمن وارد کنندگان سم و کود در گفت‌وگو با ایلنا تایید کرده که ۲۳ درصد از سموم مصرف شده در کشور در گروه پرخطر و ۷۷ درصد آن در گروه متوسط و کم خطر قرار می‌گیرند.
در نهایت به نظر می‌رسد وزارت جهاد کشاورزی باید هر چه سریع‌تر سکوت خبری خود را بشکند و در این زمینه روشنگری کند و اجازه ندهد تعدد اخبار آرامش روانی جامعه را بیش از این خدشه‌دار کند. وزارت جهاد کشاورزی باید دلیل بازگشت بارها را خیلی شفاف اعلام کند و راه حل‌ها را نیز با مردم در میان بگذارد.
ادامه روند فعلی نه تنها باعث نارضایتی مردم و بدگمانی آن‌ها به دولت خواهد شد بلکه می‌تواند زمینه‌ساز کدر شدن روابط با همسایگان و دیگر شرکای اقتصادی و سیاسی ایران شود و در نهایت بازار صادرات کشاورزی ایران را در اختیار رقبا قرار دهد.
نظر شما