سلام نو – سرویس سیاسی: ولادمیر پوتین بالاخره دست به مهره شد و شب گذشته پس از جلسه با شورای امنیت ملی روسیه حاکمیت و استقلال جمهوری های خلق دونتسک و لوگانسک را به رسمیت شناخت تا بحران اوکراین وارد مرحله جدیدی شود.
این که تصمیمات دیشب پوتین چه بود و چه تاثیرات کوتاه یا حتی میان مدتی در روابط روسیه با غرب، شرق و دیگر نقاط دنیا دارد بحث مهمی است، اما سخنرانی دیشب پوتین را می‌توان نقطه اوج تبیین دکترین امنیت ملی و سیاست خارجی روسیه در سال‌ها و حتی دهه‌های آتی دانست.
پوتین در بخشی از سخنان خود با تبیین نگاه روسیه به اوکراین در واقع نگاه روسیه به دیگر مناطقی که روزگاری به شوروی یا امپراطوری روسیه تعلق داشتند را تبیین کرد.
پوتین با اشاره به سابقه اوکراین گفت: استالین بود که اوکراین را آزاد کرد و سرزمین‌هایی برای تشکیل دولت، به این کشور داد. اوکراین تنها یک کشور همجوار برای ما به شمار نمی‌آید. ما فرهنگ و دین مشترک داشته و نزدیکانی در این کشور داریم و اوکراین مدرن بر اساس سرزمین‌های تاریخی روسیه بنا شد. اوکراین مدرن کاملاً به وسیله روسیه ایجاده است. اوکراین بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ ما است.
این سخنان تنها معطوف به اوکراین نیست و نشان دهنده نگاه کلان پوتین و روسیه به تمام سرزمین‌هایی است که نسبتی شبیه نسبت اوکراین را با روسیه و پیش از آن شوروی داشتند. این سرزمین‌ها از اوکراین شروع می‌شود و می‌تواند در بلند مدت به گرجستان، جمهوری آذربایجان و ازبکستان ختم شود.
دونتسک و لوگانسک مسیری را رفتند که پیش از این آبخازیا و اوستیای جنوبی طی کردند و احتمالا کریمه هم همین مسیر را طی خواهد کرد. پیام این مسیر روشن است؛ روسیه پیوستن مناطق پیرامون خود به مدار غرب را به هیچ وجه ممکن تحمل نمی‌کند.
مسئله دیگر اما تعیین آمریکا به عنوان دشمن شماره یک روسیه بود. سخنان دیروز پوتین پر از اشاره راه و بی‌راه به آمریکا بود. پوتین در گوشه گوشه سخنان خود اشاره کرد که حضور آمریکا در محیط پیرامونی روسیه را به هیچ وجه نمی‌پذیرد و با این اشارات عملا رقیب و دشمن روسیه برای سال‌های پیشِ رو را مشخص کرد.
پوتین با گرفتن انگشت اتهام به سمت ایالات متحده گفت: سفارت آمریکا به بهانه مبارزه با فساد، به سفارت کنترل اوکراین و نهادهای این کشور تبدیل شده اما فساد همچنان در این کشور بیدار می‌کند. قانون اساسی اوکراین اجازه ساخت پایگاه‌های نظامی خارجی در این کشور را نمی‌دهد اما آنها این قانون را دور زده، و آن را پایگاه ماموریت ناتو نامیده‌اند.کشورها نمی‌توانند امنیت خودشان را به قیمت از دست رفتن امنیت دیگران به دست بیاورند. نگاهی به نقشه بیندازید و ببینید کشورهای غربی چطور به حرفشان برای عدم گسترش ناتو به شرق پایبند مانده‌اند. اطلاعاتی در دست داریم که آمریکا به دنبال ایجاد پایگاه‌های نظامی در اوکراین است و این تهدیدی علیه ما به شمار می‌آید. در سندهای رسمی آمریکا، از روسیه با نام دشمن یاد می‌شود.
سخنان و اقدامات دیشب پوتین را باید بیانیه‌ای سیاسی دانست که در آن رویکرد سیاست خارجی و امنیت ملی روسیه برای سال‌های پیش رو مشخص شده، به خصوص دهه‌ی آتی که ده پایانی حکمرانی ولادمیر پوتین بر روسیه است. با توجه به این نکته به نظر می‌رسد اولویت اول پوتین در دهه پایانی حکمرانی خود تحکیم مرزهای روسیه، بازیابی قدرت دوران شوروی و روسیه تزاری و به ضربات کاری زدن به آمریکا باشد.
این پوتین بود که روسیه لرزان را از بوریس یلتسین و آن را استوار کرد و دوباره به اقیانوس باز گرداند و حوزه عملش را تا سوریه گسترش داد. این پوتین بود که روسیه را بار دیگر به بازیگر موثر در عرصه بین‌الملل بدل کرد. آیا همین پویتن موفق به احیای شکوه و شوکت سابق روسیه خواهد شد؟ آیا رقبایی مثل آمریکا و اروپا و چالش‌های اقتصادی این اجازه و امکان را به او می‌دهند؟
نظر شما