به گزارش سلام نو، پل شهرستان اصفهان که به نام های پل جی و پل جسر حسین نیز معروف است، قدیمی ترین سازه آبی زاینده رود است که در چهار کیلومتری شرق اصفهان در بلوار سلمان فارسی قرار گرفته است. به عقیده برخی محققین اساس آن ساسانی است ولی ریشه و پایه هخامنشی دارد و قسمت های فوقانی آن الحاقاتی از آثار دوره دیالمه و سلاجقه را شامل میشود.
پل شهرستان اصفهان در تاریخ ۱ دی ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۸۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پل شهرستان در جی قدیم در شرق اصفهان واقع است. نام دیگر این پل گی یا جی می باشد که نشان از ارتباط آن با گذشته کهن این شهر دارد. مورخین و باستان شناسان، شالوده اصلی این پل را به قبل از اسلام نسبت می دهند و در دوره اسلامی به ترتیب در دوران آل بویه، سلاجقه، صفویه و دوران معاصر مرمت شده است.
در حال حاضر این پل به طول ۱۰۷ متر بوده و دارای سیزده چشمه در بخش زیرین و هشت دهانه در بخش فوقانی است و دارای دوازده پایه سنگی بزرگ است که پایه های آن بر روی سنگهای طبیعی کف رودخانه استوار گردیده است. قسمت فوقانی پل که جهت عبور و مرور بوده خراب شده است و فقط پیاده می توان از روی آن عبور کرد. عرض آن از ۴/۲۵ تا ۵ متر متغیر است. جهت پل، شمالی - جنوبی با کمی انحراف است. انحراف آن از فاصله چهل متری از سمت جنوب آغاز می گردد. کف پل هموار نیست، بلکه از مرکز پل در دو سمت دارای شیب ملایم است. مصالح به کار رفته در این پل باستانی سنگ، آجر، خشت و ملات است.
پل بر بستر صخره ای رودخانه احداث شده است. در زمان های باستان، برای ایجاد پل ها، بستر صخره ای رودخانه انتخاب می شد. همچنین محل مورد نظر را در جایی انتخاب می کردند که رودخانه باریک شده باشد. این شیوه، برای استحکام و صرفه جویی در مصرف مصالح ساخت پل به کار گرفته می شد. در این شیوه، ابتدا صخره را تراشیده سپس با سنگ و ساروج پایه های پل را به وجود می آوردند. در ساختن پل شهرستان نیز از همین شیوه استفاده شده و پایه ها را از سنگ لاشه و ساروج ساخته اند.
در طول تاریخ بر اثر طغیان های مکرر زاینده رود ویرانی هایی در این پل صورت گرفته که مرمت شده است. آثار مرمت، به خاطر ناهمگونی قوس های طاق مشخص است. احتمالا پل، در دوران آل بویه، سلجوقی و صفوی، مورد مرمت کلی قرار گرفته است. اهمیت پل که تا دوران صفوی، راه اصفهان به شیراز از فراز آن می گذشت، محرز می باشد.
از نظر معماری و قدمت ساخت فقط پل دزفول و پل شوشتر با این پل برابری می کنند. آثار بر جای مانده مسجد جامع جی از دوران سلاجقه و مقبره الراشد بالله خلیفه عباسی (در سال ۵۳۲ هجری قمری در اصفهان به دست یکی از فدائیان اسماعیلی کشته شد.)، قلعه قدیمی اصفهان به نام سارویه (کهندژ) و حصار جی را در مجاورت این پل تاریخی می توان مشاهده کرد. در مجاورت این پل از دیر باز مردمانی سخت کوش و نجیب زندگی کرده اند که هنوز با پسوند فامیل شهرستانی می توان آنان را شناخت.
افروخی اصفهانی در کتاب محاسن اصفهان که به زبان عربی است از این پل به نام جسر حسین یاد کرده و عماراتی را که نزدیک آن هستند به نام قصر مغیره و قصر یحیی نام برده است.
فرد ریچاردز نیز از این پل به عنوان یک پل جنگی و نظامی یاد کرده است.
علت آنکه این پل شهرستان نامیده می شود این است که در روستایی به همین نام در شرق اصفهان واقع شده است.
در دیدار از اصفهان میتوانید از سایر پل های های تاریخی زاینده رود مثل پل خواجو، پل مارنان اصفهان، پل جویی اصفهان، سی و سه پل اصفهان نیز دیدن کنید.
منبع: تریپ یار
نظر شما