پردیس‌جم کوهی که نقطه آغاز رشته کوه زاگرس است

به گزارش سلام نو، کوهی در حومهٔ شهرستان جم از توابع استان بوشهر است که در ابتدای راه جم به سیراف قرار دارد و بنام محلی «پَدَری» و یا پردیس شناخته می شود. ارتفاع قله این کوه از سطح دریا ۱۰۴۰ متر است و شکل آن تنها از چشم ‌انداز جنوبی، مخروطی شکل به نظر می ‌رسد. ارتفاع این کوه از برخی قله‌ های همجوار آن پایین تر است. این کوه به عنوان یکی از عجایب شهرستان جم محسوب می ‌شود و پژوهشهای بسیار زیادی روی این کوه انجام شده که دارای نتایج جالب و شگفت ‌آوری است. برپایهٔ اوستا این کوه محل اقامت جم و آغاز پادشاهی او بوده ‌است.

جم از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوای استان بوشهر است. آب و هوای متفاوت شهرستان جم نسبت به سایر نقاط استان بوشهر و قرار گرفتن این شهرستان در ارتفاعی بالاتر از دیگر نقاط استان نسبت به سطح دریا باعث شده تا در ایام گرم و نیمه گرم سال نیز این منطقه آب و هوایی به مراتب بهتر و مساعد تر از دیگر نقاط استان بوشهر داشته باشد.

کوه پدری از جاذبه های تاریخی و گردشگری شهرستان جم است؛ مسافرانی که از مسیر سیراف به سمت جم در حرکت باشند، حتما محو زیبایی این دیو پای در بند جم که در جنوب شهرستان همچون نگینی می درخشد خواهند شد. شایعات متعدد و خواص عجیبی به این کوه نسبت داده می‌ شود از جمله این که این کوه نزدیکترین نقطه زمین به خورشید است و به همین دلیل ویروس H.I.V بر روی آن رشد نمی‌ کند. از دیگر شایعات این است که کوهنوردی در این کوه باعث درمان مبتلایان به بیماری ‌های سرطان و ایدز می‌ شود. از شایعات دیگر این است که از عسل به دست آمده از اطراف این کوه برای ساخت داروی Advil استفاده می ‌شود و قدرت مغناطیسی این کوه به قدری است که خودروهایی را که از کنار آن عبور می کنند به سوی خود جذب کرده و باعث برخورد آنها به کوه می ‌شود و اینکه منبع بزرگی از آب در لایه ‌های زیرین این کوه وجود دارد.

نشانه‌ هایی از غارنشینی و وجود فسیل ‌های بسیار قدیمی در نقاطی از شهرستان جم و همچنین آثار و شواهدی مربوط به قدمت تاریخی زیاد در کوه پدری جم موجود است و آمیختگی این کوه زیبا با تاریخ و با سابقه زندگی و زیست در این منطقه خوش آب و هوا، دلیل اصلی بروز این شایعات درباره این کوه شده است. از ویژگیهای ممتاز شهرستان جم وجود چشمه های آب روان در گذشته نه چندان دور در این منطقه، سرسبزی دامنه های کوه پدری جم، وجود عسل طبیعی در شهرستان، ارتفاع بیشتر شهرستان نسبت به شهرستان های هم جوار و قدمت بسیار شهرستان از لحاظ تاریخی است.

وجه تسمیه

این کوه در قدیم با عنوان کوه جم، پوز یا پدری نامیده می ‌شد چون قله این کوه شبیه پوز است. اما در کتاب اوستا از این منطقه به نام  "ور جم کرد" نام برده شده که به همین دلیل نام جم نیز بر آن گذاشته شده است. "پَدری" نام رسمی کوه است و یک پژوهشگر نام پردیس را که به معنی پارادایس یا بهشت در اوستاست، برای آن انتخاب کرد. از واژه پردیس در کل کشور برای اماکن، مناطق حتی نام دختران نیز استفاده می شود.

تاریخچه و جام جهان نما

جام جهان نما کوهستان ‌های متعدد اطراف کوه جم است که مانند یک قدح و جام عظیم بیننده را از آن همه ابهت و عظمت خلقت مدهوش می کند. در این کوههادر چندین نقطه تحت زاویه های خاص دیوارهای سنگی صیقلی در مقیاس های بزرگ وجود دارد که شهروندان کهنسال جم از آن به عنوان چرم آینه یاد می کنند. در سالهای بسیار دور آنها با حضور در زیر این چرم آینه ها قطعات کوچک شیشه های سیاه رنگ می یافتند که فرضیهٔ پادشاهیِ جم در این ناحیه را تقویت می ‌کند. دستیابی به تعداد زیادی از آثار دوره ساسانی از قبیل قلعه، دیوار دفاعی و جاده ارتباطی در منطقه جم حکایت از آثار جام جهان نما دارد. مجسمه ‌های «جمشید جم» و «غار آدم» در نزدیکی کوه پَدری، به‌ دلیل فعالیت ‌های شرکت ‌های نفتی و گازی در عسلویه در معرض خطر قرار دارند. هرچند که پیشینهٔ روستاهای چاهه و دره پلنگی، که در شرق کوه قرار دارند، به ‌درستی روشن نیست، ولی نشانه‌ هایی از غارنشینی و فسیل‌ های بسیار قدیمی در منطقه دیده شده‌ است.

ویژگی‌های جغرافیایی

این منطقه با قرارگیری در ارتفاع ۷۰۰ متری از سطح دریا و در نزدیکی خلیج فارس، آب ‌و هوای مطلوبی جهت پرورش گیاهان و درختان فراهم آورده‌ است. اختلاف دمای هوا با کنار ساحل خلیج فارس، که در برخی از روزهای سال تا ۱۰ درجه‌ سانتیگراد می ‌رسد، و همچنین رطوبت ملایم آن، این منطقه را به یکی از خوش ‌آب‌ و هواترین مناطق جنوب ایران تبدیل کرده ‌است.

ویژگی‌ها و باورها

قله این کوه که رفته رفته از ارتفاع آن کاسته شده، نزدیک‌ ترین نقطه کره زمین به خورشید، ‌است، زیرا در نزدیکی خط استوا بلند ترین ارتفاع، قله همین کوه‌ است. حتی اورست حدود هزار متر از پوز پَدری پائین ‌تر است و قله ای مستقل و جداگانه محسوب می ‌شود. جام جهان نما به کوهستان ‌های متعدد اطراف کوه جم گفته می شود. اولین بار نام منطقه بکر"جم" بر روی نقشه باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی به عنوان قدیمی ترین منطقه پارینه سنگی ایران با شماره ۲۶ ثبت شده است. آثار موجود در کوه جم حاکی از وجود فسیل انسان در هزاران سال پیش است. در کنار کوه پردیس تپه های قدیمی نیز وجود دارد که متعلق به دوره جمشید است. اما غاری که در نزدیکی کوه مشاهده می شود اولین خانه دنیا قلمداد می شود. بنابراین تحقیق روی این خانه مهاجرت ایرانی ها را کاملا رد می کند. برخی محققان و باستان شناسان معتقدند که رشته کوههای زاگرس از همین کوه آغاز شده است به همین دلیل در اطراف آن می توان اولین دشت مسطح را مشاهده کرد. حدود یک کیلومتر از کوه پردیس از جنس سیلیس است. در زمانهای گذشته از این منطقه به عنوان آینه ای برای دیدن سپاه دشمن در اطراف قله استفاده می شد. برای اثبات آن، باید گفت منطقه دارای معادن متعدد شیشه و فلزاتی مانند آهن و جیوه بوده و رستنگاه گیاهانی مانند کتیراست که از خشکیده آن برای ساخت آینه هم استفاده می شده است. اما جدا از آن، تنها صیقلی بودن این محدوده از کوه در بیست و هفت هزار سال پیش به تنهایی می توانست نقش آینه را ایفا کند.

ویژگی گیاهی

پوشش گیاهی این منطقه نوعی از خار بیابانی گرمسیری و منحصربفرد است. از نکات جالب آن روییدن درخت زیتون در دامنه شمالی کوه پردیس و در حد فاصل شهرستان جم تا روستاهای چاهه و دره پلنگی است، که رویش چنین گیاهی در چنین آب و هوایی شگفت ‌انگیز است. پوشش گیاهی این منطقه خواص دارویی فراوان نیز دارد. یکی از ترکیبات اصلی داروی آرام‌ بخش «آدویل»(Advil)، از عسلی تهیه می ‌شود که از گیاهان متعلق به این مناطق به دست می آید. جم دارای خرمای مخصوصی است که به «خرمای خاصویی» معروف است. این خرما در شیرهٔ خود غرق می ‌شود و پس از ۳ ساعت پر از شیره می‌ شود و به اندازهٔ یک آلبالو تغییرشکل می ‌دهد. از خواص دارویی این خرما، کاربرد آن برای تهیهٔ قند های رژیمی ویژهٔ بیماران دیابتی است که به کشورهای تولید کنندهٔ آن صادر می ‌شود.

جاذبه‌های گردشگری شهرستان  جم

شهرستان جم دارای نقاط دیدنی بسیار زیادی است که در ایام تعطیلات نوروز و تابستان افراد زیادی را به این شهرستان می ‌کشاند. از مهمترین نقاط دیدنی این شهرستان می ‌توان به کوه پردیس (پدری)، باغ‌ های لیمو و زیتون ، پیر بی ‌بی بانو، پیر بیراهه آبگرمک (امامزاده جعفر، باغها و آبشارهای زیبا)، جنگل گلوبردکان ریز (یک جنگل انبوه با رودی نسبتاً دائمی که از میان آن می ‌گذرد) که در شمالی ‌ترین قسمت ریز قرار دارد، اشاره کرد. از دیگر نقاط دیدنی این شهرستان نیز می ‌توان مناظر زیبای گود لح (چشم‌ اندازهایی زیبا در پشت کوه‌ های بهرباغ و علی‌ آباد)، حمام قاجاریه، آسیاب علی‌ آباد (طاحونهٔ حاجی مظفر)، رشته قنات قره چناق، تنگ حنا، بنو تنگمان، باغ پدری، سی ‌سواران، باغ‌ های بیدخوار، نرگسی، بیدبلند، کوری، منظر، حاجی آباد، صیدی، پهگو، فرامرزی، انارستان و دیگر روستاهای زیبای جم و ریز را نام برد. همچنین مناطق باستانی دایو و گلوقلات (گیر کلات)، پیر گلدسته، سد و گورستان تاریخی و باغ ‌های روستای غربه، بناهای تاریخی روستای حرمیک، رشته قنات قدیمی روستاهای تشان و درهبان، زیارتگاه کوهستانی قدمگاه و دره زیبای مجاور روستای دره پلنگی از دیگر مناطق دیدنی شهرستان جم است.

موقعیت مکانی

این کوه ابتدای راه جم به سیراف واقع شده است. پس از گشایش جادهٔ فیروزآباد به جم، مسافرت به این منطقه راحت تر ‌است.

 منبع: تریپ یار