به گزارش سلام نو، چاه نیمه چاله ها و گودال های طبیعی بزرگی هستند که در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر زابل و ۵ کیلومتری شهرستان زهک و در کنار روستای قلعه نو قرا دارد. آب مازاد رودخانه هیرمند توسط کانالی به آن هدایت می شود. گنجایش این مخازن ۷۰۰ میلیون متر مکعب است که به صورت دریاچه مصنوعی در آمده است. در مواقع کم آبی، آب شرب و قسمتی از آب کشاورزی سیستان از این دریاچه مصنوعی تامین می گردد. در حاشیه آبهای زلال چاه نیمه، پارک جنگلی و باغ وحشی احداث شده که منظره زیبایی را به وجود آورده است و بزرگ ترین تفریحگاه جنوب شرق کشور به حساب می آید.
چاه نیمه چاله ها و گودال های طبیعی بزرگی هستند که در شهرستان زهک و در کنار روستای قلعه نوی قرا دارند. در سیستان چهار چاه نیمه وجود دارد ۱٫۲٫۳٫۴ که آب مازاد رودخانه هیرمند توسط کانالی به آن هدایت می شود. گنجایش ۳ مخزن ۱٫۲٫۳ ۷۰۰ میلیون متر مکعب و چاه نیمه ۴ نیز تا ۸۰۰ میلون متر مکعب است که به صورت دریاچه مصنوعی درآمده است. ظرفیت کل این چاه نیمه ها در بهترین حالت یک هفتم تالاب بین المللی هامون است. پس از خشکسالی سال ۱۳۴۹ که نبود آب در منطقه باعث مهاجرت تعداد زیادی از مردم سیستان به شهرهایی از جمله دشت گرگان، مشهد، کرمان و... گردید دولت وقت اکیپی را جهت مطالعه بر روی ایجاد منابع ذخیره آب مامور نمود و بدین منظور گروهی ژاپنی پس از مطالعه چاله های چاه نیمه را برای این منظور در نظر گرفتند و با ایجاد کانالهایی ورود آب را به این مخازن تسهیل کردند. بنابراین مخازن طبیعی چاه نیمه به منظور ذخیره بخشی از آب مازاد رودخانه هیرمند و استفاده از این ذخیره در فصول کم آبی و خشک مورد استفاده قرار گرفت.این مخازن در بهمن ماه ۱۳۶۰ آبگیری شد. اراضی اطراف این مخازن در ارتفاع ۴۹۵ تا ۵۱۰ متر از سطح دریا قرار دارند و ارتفاع کف مخازن بطور متوسط بین ۴۷۵ الی ۴۸۵ متر بوده و گودترین نقطه دارای ارتفاعی ۴۶۰ متر از سطح دریا می باشد. این مخازن توسط دون رشته کانال بهم اتصال پیدا کرده اند. تراز حداکثر دریاچه ۴۹۲ متر و ظرفیت کل این مخازن ۶۶۰ میلیون متر مکعب می باشد. ضمن اینکه ظرفیت مفید و قابل بهره برداری در صورتیکه به طور ثقلی آب از آن خارج شود ۳۴۰ میلیون متر مکعب است. در رقوم پر آبی دریاچه (۴۹۲ متر) مساحت مخازن ۱ و ۲ و ۳ به ترتیب برابر با ۲۰ و ۱۷ و ۹ کیلومتر مربع مجموعاٌ ۴۶ کیلومتر مربع می باشد. این مخازن در حال حاضر آب شرب کل منطقه سیستان و شهر زاهدان را نیز تامین می کند.
رودخانه هیرمند زابل، تنها شریان حیاتی سیستان است که از طرف کوههای بابا در افغانستان سرچشمه گرفته، و پس از طی مسافتی در حدود ۱۰۵۰ کیلومتر وارد دریاچه هامون می شود. که البته در مدت هفت سال خشکسالی هیچ آبی وارد دریاچه هامون نشده و این دریاچه با تمام زیبائی به گودالی پر از شن و خاک تبدیل شده است. تمام آب مصرفی دشت سیستان از طریق این رود تأمین می شود. در ضمن، دوام رودخانه های منشعب از آن و دریاچه و مخازن چاه نیمه، همه بستگی به جریان آب هیرمند دارد. هیرمند در مرز ایران و افغانستان به دو شعبه تقسیم می شود. شعبه اصلی که به نام رود مشترک نامیده می شود قسمتی از مرز مشترک دو کشور را تشکیل می دهد، سپس وارد افغانستان می شود. شعبه دیگر، در خاک ایران است که خود به دو شاخه تقسیم می شود. یکی به طرف چاه نیمه ها و دیگری به طرف مناطق کوهک و زهک می رود که دو سد انحرافی در این دو منطقه بر روی آن احداث شده است.
قابل ذکر است که حجم آب این چاه نیمه ها با توجه به خشکسالی های مکرر سالهای اخیر و پرداخت نشدن حقابه دریاچه هامون از طرف کشور افغانستان کاهش یافته و خطر زیست محیطی و بین الملی آن منطقه را تهدید خواهد کرد و در صورتی که آب ورودی از کشور افغانستان کماکان به صورت سیل وارد منطقه سیستان شود مشکلات آب شرب نیز بر تهدیدات ناشی از خشکسالی ۱۵ ساله می افزاید.
مناطق شکار ممنوع و حفاظت شده
در جلسه ای که در آذر ۱۳۹۸ توسط فرماندار، فرمانده نیروی انتظامی، معاونت سیاسی فرماندار، ریاست امور آب، آب و فاضلاب شهری و روستایی، آب منطقه ای، شیلات، دامپزشکی، منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست زهک و زابل برگزار شد تصمیم گرفته شد چاه نیمه یک و دو و سه به عنوان مناطق حفاظت شده معرفی شوند و چاه نیمه چهارم و جنگل جزینک نیز جزو منطقه شکار ممنوع محسوب شود. صیادان دارای مجوز و کارت صیادی فقط در چاه نیمه چهارم مجاز به صید ماهی هستند.
جاذبه‌های گردشگری منطقه
در حاشیه آبهای زلال چاه نیمه، پارک جنگلی و باغ وحشی توسط حبیب الله دهمرده ریاست وقت دانشگاه زابل احداث شده که منظره زیبایی را به وجود آورده است و به یکی از تفریحگاه های شهرستان زهک برای مردم سیستان تبدیل شده است. این منطقه بسیار وسیع است و در تعطیلات آخر هفته بسیاری از مردم برای بودن در طبیعت به آنجا می روند. حاشیه های آب می تواند جای خوبی برای کمپ زدن باشد. فراموش نکنید که در طبیعت آتش روشن نکنید و آشغال نریزید! جنگل جزینک هم در زهک می تواند گزینه خوبی برای گذراندن زمان در طبیعت بیابانی سیستان باشد.
منبع: تریپ یار
نظر شما