به گزارش سلام نو، یخدان زواره یا یخچال سنتی زواره از آثار تاریخی شهر زواره در استان اصفهان است. قدمت این یخچال به دوره صفویه می رسد. این یخچال تاریخی با شماره ۲۹۳۸۷ در سال ۱۳۸۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
یخدان زواره همراه با حصار و بارو تاریخی زواره از جاهای دیدنی این شهر است. این یخدان از گل و خشت به صورت مخروطی بلند با دیوار دایره ای-پلکانی ساخته شده است. ضخامت دیواره در بخش پایین این یخدان حدود دو متر است که به طرف بالای مخروط از ضخامت آن کاسته شده است به طوریکه در انتهای گنبد مسدود می شود. گنبد پلکانی در ساخت یخچالهای بزرگ مانند یخچال زواره استفاده می شده است.
فضای داخل این یخچال، بسیار مرتفع و از زیبایی ویژه ای برخوردار است و مغاکی از سنگ چین به عمق چهار متر، دور تا دور آن را با حاشیه ای یک متری احاطه کرده که محل تردد می باشد. این یخچال دارای دو ورودی نعلی شکل است که یکی برای ذخیره کردن یخ و ورودی دیگر برای برداشت یخ بوده است. این دو درگاه کاملا روبروی هم هستند. در گذشته در نزدیکی ورودی این یخدان، دو قطعه زمین به نام خدرو با عمق یک متر وجود داشت که در فصل زمستان، به ویژه شب های یخ بندان، آب را در این دو قطعه زمین جاری می کرده اند و در سرمای شب، آب بصورت یخ درآمده و یخ ها را با ضرب تبر شکسته و در داخل مخزن یخچال انباشته و درگاه ها را مسدود می کردند و در فصل تابستان، به ویژه تیر و مرداد ماه، روزنه ای از درب ها را باز و یخ را در میان مردم توزیع می کردند. یخدان زواره دارای دیوار سایه انداز است. در اقلیم گرم و خشک به دلیل نزدیک بودن زاویه تابش خورشید، دیوار سایه انداز بلند ساخته می شد. ارتفاع مخروط این یخچال حدود ده متر است. در داخل یخدان، حوض نسبتا عمیقی برای انبار کردن یخ وجود داشت که در حال حاضر اثری از آن نیست. این بنای تاریخی در سال ۱۳۹۳ به همت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان اردستان مرمت شده است.
موقعیت مکانی
یخدان زواره در خیابان پامنار، محله بنجیره، کوچه نمازی و کوچه یخچال شهر زواره در شهرستان اردستان، استان اصفهان قرار دارد.
منبع: تریپ یار
نظر شما