به گزارش سلام نو، مسجد امام یکی از مساجد تاریخی شهر اصفهان است که در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار گرفته است. این مسجد زیبا در دوران شاه عباس صفوی و به دستو وی ساخته شده است. نقل است که شاه طهماسب جد شاه عباس با خود عهد میبندد که اگر از معرکه جنگی که در آن گرفتار است جان سالم بدر ببرد یک مسجد زیبا و تمام عیار بسازد اما هیچگاه فرصتی برای وفا به عهد پیدا نمیکند. تا اینکه نواده وی شاه عباس صفوی مسجد بسیار زیبا و درخور را در میدان نقش جهان برپا می کند. این مسجد که بسیار باشکوه و باعظمت بوده سبب می شود تا تمرکز شهر و مردم از میدان کهنه و مسجد عتیق به میدان نقش جهان معطوف شود.
در ساخت این بنای فاخر ۱۸ میلیون قطعه آجر مورد استفاده قرار گرفته است. گنبد زیبای مسجد امام مرتفع ترین بنای موجود در میدان نقش جهان است که جلوه بسیار زیبایی را ایجاد کرده است. این مسجد تاریخی به سبک چهار ایوان ساخته شده و از آثار برجسته معماری در دوره صفوی است. این مسجد دارای ورودی های متعددی است اما ورودی اصلی در همان ضلع جنوبی میدان امام قرار گرفته است. این سردر باشکوه با کاشی های آبی، فیروزه ای، لاجوردی، سیاه و سفید به زیباترین شکل ممکن آراسته شده است. علاوه بر معرق کاشی ها می توان کتیبه زیبای دور سردر و همچنین مقرنس های شگفت انگیز داخل سقف را از نکات جذاب این سردر تاریخی دانست.
بر اساس کتیبه موجود در سردر اصلی مسجد این بنای عظیم در سال ۱۰۲۵ ه.ق به فرمان شاه عباس صفوی ساخته شده است. کتیبه به خط رضا عباسی است و نشان می دهد شاه عباس ای مسجد را به عنوان مسجد جامع بنا کرده و ثواب ساخت این مسجد را به نیای خود شاه طهماسب هدیه کرده است. کتیبه ای کوچکتر در زیر کتیبه اصلی قرار گرفته که نام محمدرضا امامی به عنوان خطاط آن ذکر شده است. بر طبق این کتیبه معمار بزرگ آن دوران علی اکبر اصفهانی کار معماری و ساخت مسجد را بر عهده داشته و این مهم تحت نظارت محب علی بیک الله صورت گرفته است. کتیبه های دیگر مسجد نشان می دهد کار ساخت و تزئینات و الحاقات مسجد در زمان جانشینان شاه عباس نیز ادامه داشته است.
سردر ورودی دارای دو مناره بلند است و مناره های اصلی مسجد در پشت سر آن واقع شده اند. درب ورودی اصلی نیز در زمان شاه صفی نصب شده و با کنده کاری هایی زیبا و طلا و نقره آراسته شده است. یکی از نکات قابل توجه در ساخت این مسجد تفاوت زاویه قبله با زاویه قرار گیری مسجد است. مسجد در ضلع جنوبی میدان واقع شده و قبله رو به سمت جنوب غربی دارد با دالانی مدور این اختلاف به صورت کاملا هوشمندانه مرتفع می شود و هیچ رهگذری این تغییر زاویه را در طول گذر از دالان متوجه نمی شود. مناره ها نیز به صورت هوشمندانه طوری طراحی شده اند که زوایای قرار گیریشان اصلا متفاوت به نظر نمی آید. نکته دوم جود سرویس بهداشتی و بخش وضوخانه در دالان ورودی است که در معماری مساجد قلی به چشم نمی خورد چرا که در حریم مسجد واقع شده است.
اما احتمالا این قرار گیری به سبب آب و هوای خشک اصفهان قابل قبول بوده است چرا که تا رسیدن به صحن اصلی کفش ها خشک میشده است. با عبور از ورودی و دالان مدور و گذر از هشتی وارد صحن وسیع مرکزی می شوید که چهار طرف آن را چهار ایوان فرا گرفته و حوضی در میان حیاط واقع شده است. در دو ضلع جنوب شرقی و جنوب غربی دو مدرسه سلیمانیه و ناصریه قرار گرفته اند. یکی از این مساجد در دوره شاه سلیمان صفوی ساخته شده و دیگری در دوره ناصرالدین شاه مورد مرمت قرار گرفته و به نام ناصریه شهره شده است. در دو طرف گنبد خانه نیز دو شبستان شرقی و غربی قرار گرفته اند که با شکوه تمام با کاشی های آبی رنگ به طرز حیرت انگیزی آراسته شده اند.
گنبد باشکوه این مسجد در میان دو شبستان واقع شده است. گنبدی دو پوسته با کاشی کاری های حیرت انگیز که بر شکوه مسجد افزوده اند. در زیر گنبد نیز فضای گنبد خانه قرار گرفته است. پوشش داخلی گنبد نیز با شکوه تمام کاشی کاری شده است و به گونه ای ساخته شده که کوچکترین صداها را منعکس می کند. در این مسجد منبر سنگی از جنس سنگ سماق که به صورت یکپارچه با ۱۴ پله حجاری شده، سنگابه های تاریخی و سنگ شاخصی که ظهر شرعی را نشان میداده نیز به چشم می خورد. داخل مسجد نیز با انواع کاشی کاری های خشت هفت رنگ و معرق کاشی های حیرت انگیز با بهره گیری از نقوش جادویی اسلیمی به زیبایی آراسته شده اند.
ازاره های دیوارهای مسجد نیز با سنگ مرمر پوشانده شده است. کتیبه های متعدد به دست اساتید خوشنام خوشنویسی اصفهان در کنار مقرنس کاری ها، طاق ها، خطوط بنایی، نقوش ختایی و .. سببشده تا این شاهکار آبی رنگ دوره صفوی هر بیننده ای را مسحور خود کند.
منبع: گرئشگری ۷۲۴
نظر شما