عید قربان در احادیث و روایات

 فرهنگ و هنر: دهمین روز از ماه قمری ذیحجه روز عید قربان یکی از مهم ترین و بزرگترین اعیاد مسلمانان است که احادیث زیادی درباره فضیلت این روز عزیز وجود دارد

عید قربان یکی از بزرگترین اعیاد مسلمانان است. این عید بزرگ روز تقرب به درگاه خداوند متعال و قربانی کردن تعلقات دنیوی و رها شدن از آنها است. عید قربان یادآور زیباترین نمونه بندگی انسان توسط حضرت ابراهیم(ع) بود که در راه خداوند حاضر به قربانی کردن فرزندش حضرت اسماعیل(ع) شد.

اگر این مطلب برایتان جالب است احتمالا از مطالب زیر نیز خوشتان خواهد آمد: 

معجزات و فضیلت‌های آیت‌الکرسی
سه دعایی که مستجاب می‌شود
روش های دفع چشم زخم
درمان چشم زخم و دوری از آن با دعایی مجرب

مجموعه احادیث و روایات درباره عید قربان

پیامبر اکرم(ص) فرمود:

یُغفَرُ لِصاحِبِ الأضحِیَّةِ عِندَ أوَّلِ قَطرَةٍ تَقطُرُ مِن دَمِها ؛ (من لایحضره الفقیه ، ج ۲ ، ص ۲۱۴ )

با ریختن اوّلین قطره خون قربانی [به زمین] ، صاحب قربانی آمرزیده می شود.

حضرت علی(ع) فرمود:

سَمِعتُ رَسولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آله یَخطُبُ یَومَ النَّحرِ ، وهُوَ یَقولُ :هذا یَومُ الثَّجِّ والعَجِّ ، والثَجُّ :ما تُهریقونَ فیهِ مِنَ الدِّماءِ ، فَمَن صَدَقَت نِیَّتُهُ کانَت أوَّلُ قَطرَةٍ لَهُ کَفّارَةً لِکُلِّ ذَنبٍ ، والعَجُّ :الدُّعاءُ ، فَعِجّوا إلَی اللّه ِ ، فَوَالَّذی نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ لا یَنصَرِفُ مِن هذَا المَوضِعِ أحَدٌ إلاّ مَغفورًا لَهُ ، إلاّ صاحِبَ کَبیرَةٍ مُصِرًّا عَلَیها لا یُحَدِّثُ نَفسَهُ بِالإِقلاعِ عَنها ؛(حج و عمره در قرآن و حدیث، ص ۳۶۱)

شنیدم رسول خدا صلی الله علیه وآله روز عید قربان، خطبه می خواند ومی فرمود:امروز، روز «ثجّ» و«عجّ» است. ثجّ، خون قربانی هاست که می ریزید. پس نیّت هرکس صادق باشد، اولین قطره خون قربانی او کفّاره همه گناهان اوست، و«عجّ»، دعاست. پس به درگاه خداوند دعا کنید، قسم به آن که جان محمّد صلی الله علیه وآله در دست اوست، از اینجا هیچ کس بر نمی گردد، مگر آمرزیده شود، جز کسی که گناه کبیره انجام داده وبر آن اصرار ورزد ودر دل خود، تصمیم بر ترک آن ندارد.

پیامبر اکرم(ص) فرمود:

إنَّما جَعَلَ اللّه ُ الأضحی لِشبَعِ مَساکِینِکُم مِنَ اللَّحمِ فَأطعِمُوهُم،( ثواب الأعمال ، ص ۵۹ )

خداوند عید قربان را برنهاد تا مستمندان از گوشت سیر شوند ؛ پس از گوشت قربانی به ایشان بخورانید.

پیامبر اکرم(ص) فرمود:

مَن صَدَقَت نِیَّتُهُ ، کانَت أوّلُ قَطرَةٍ لَهُ کَفّارَةً لِکُلِّ ذَنبٍ،(دعائم الاسلام ، ج ۱ ، ص ۱۴۸ )

هر کس نیّتش صادق باشد، اوّلین قطره از خون قربانی اش ، کفّاره همه گناهان او است.

همچنین در حدیث دیگر فرمودند:

مَن أحیَا اللَّیالِیَ الأَربَعَ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ :لَیلَةَ التَّروِیَةِ ، ولَیلَةَ عَرَفَةَ ، ولَیلَةَ النَّحرِ ، ولَیلَةَ الفِطرِ .( حج و عمره در قرآن و حدیث، ص ۳۴۳)

هر کس این چهار شب را شب زنده داری کند، بهشت برای او واجب است:شبِ ترویه، شب عرفه، شب عید قربان و شب عیدفطر.

امام سجّاد(ع) فرمود:

إذا ذَبَحَ الحاجُّ کانَ فِداهُ مِنَ النّارِ ، (بحار الأنوار ، ج ۹۹ ، ص ۲۸۸)؛

قربانی کردن حاجی ، فدیه او در برابر آتش خواهد بود.

امام سجّاد(ع) فرمود:

اللّهُمَّ هذا یَومٌ مُبارَکٌ مَیمونٌ ، وَالمُسلِمونَ فیهِ مُجتَمِعونَ فی أقطارِ أرضِکَ ، یَشهَدُ السّائِلُ مِنهُم وَالطّالِبُ وَالرّاغِبُ وَالرّاهِبُ ، وأنتَ النّاظِرُ فی حَوائِجِهِم ؛( خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث ، ص ۵۱۹)

امام زین العابدین علیه السلام در دعای خود در روز عید قربان و روز جمعه فرمودند :پروردگارا! این روز، روزی بابرکت و خجسته است و مسلمانان در این روز، از اطراف زمین تو گرد آمده اند. خواهنده، جوینده، امیدوار و بیمناک، همه حاضرند و تو، به نیازهایشان می نگری.

امام باقر (ع) فرمود:

اِنَّ اللّه َ یُحِبُّ هِراقَةَ الدِّماءِ وَ إطعامَ الطَّعامِ ، (المحاسن ، ج ۲ ، ص ۱۴۳)

خداوند قربانی کردن و اطعام کردن را دوست دارد.

امام باقر (ع)فرمود :

لَمّا أقبَلَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله مِن مُزدَلِفَةَ مَرَّ عَلی جَمرَةِ العَقَبَةِ یَومَ النَّحرِ ، فَرَماها بِسَبعِ حَصَیاتٍ ، ثُمَّ أتی إلی مِنی ، وذلِکَ مِنَ السُّنَّةِ،(حج و عمره در قرآن و حدیث، ص ۳۵۵)

رسول خدا صلی الله علیه و آله چون از مزدلفه آمد، روز عید قربان بر جمره عقبه گذشت و هفت سنگ بر آن زد، سپس به منی آمد واین از سنّت است.

امام جعفر صادق (ع) فرمود:

قیلَ لِرَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله یَومَ فِطرٍ أو یَومَ أضحی:لَو صَلَّیتَ فی مَسجِدِکَ. فَقالَ:«إنّی لاَُحِبُّ أن أبرُزَ إلی آفاقِ السَّماءِ» .(مراقبات ماه رمضان،ص ۴۸۷)

یک روز عید فطر یا عید قربان، به پیامبر خدا گفتند:خوب بود در مسجدِ خود نماز می خواندی.

فرمود:«دوست دارم که به طرف آفاق آسمان بیرون آیم».

امام جواد علیه السلام می فرمایند:

مَا مِنْ عَمَلٍ أَفْضَلَ یَوْمَ النَّحْرِ مِنْ دَمٍ مَسْفُوکٍ أَوْ مَشْیٍ فِی بِرِّ الْوَالِدَیْنِ أَوْ ذِی رَحِمٍ قَاطِعٍ یَأْخُذُ عَلَیْهِ بِالْفَضْلِ وَ یَبْدَؤُهُ بِالسَّلَامِ أَوْ رَجُلٍ أَطْعَمَ مِنْ صَالِحِ نُسُکِهِ وَ دَعَا إِلَی بَقِیَّتِهَا جِیرَانَهُ مِنَ الْیَتَامَی وَ أَهْلِ الْمَسْکَنَةِ وَ الْمَمْلُوکِ وَ تَعَاهَدَ الْأُسَرَاء. ( خصال، جلد۱، ص ۲۹۸)

در روز عید قربان‏ چیزی با فضیلت‏ تر از پنج چیز نیست:قربانی‏ کردن، یا راه رفتن در جهت نیکی به پدر و مادر یا خویشاوندی که قطع رحم کرده تا به او چیزی ببخشد و آغاز سلام کند، یا مردی که از بهترین جای قربانیش به دیگران اطعام کند و بقیه آن را به همسایگان از یتیمان و بیچارگان و بردگان بدهد و از اسیران دلجویی کند.