دعاهای سفارش شده قربانی عید سعید قربان

 فرهنگ و هنر: به مناسبت فرارسیدن عید سعید قربان، از اعمال توصیه شده در این روز، ذبح گوسفند، گوساله و شتر است که باید به همراه دعاهای مخصوصه اعمال شود.

 با فرا رسیدن عید قربان، مسلمانان زیادی در اقصی نقاط جهان در این روز به نیت تقرب به خدا  حیواناتی مانند گوسفند، شتر، گوساله را ذبح می کنند. قربانی کردن از آداب و رسومی است که در دیگر ادیان نیز وجود داشته یکی از قدیمی ترین سنت های بشری است. قربانی کردن در مناسک حج یادبودی از ماجرای ذبح اسماعیل و پذیرفته شدن قربانی ابراهیم (ع) است.

آیا قربانی کردن در روز عید قربان واجب است؟

دو نوع قربانی واجب و مستحب در اسلام وجود دارد. قربانی کردن در مناسک حج واجب بوده اما ربانی کردن در روز عید قربان، به شرط تمکن مالی، مستحب مؤکد است؛ چه کسانی که سال قبل یا سالها قبل حج را به جای آورده باشند، و چه کسانی که به حج نرفته اند. (قاروبی تبریزی، النضید فی شرح روضه الشهید، ج۱۰، ص۱۰۶.)

اگر از این مطلب خوشتان آمده احتمالا از مطالب زیر نیز لذت خواهید برد:
اعمال شب و روز عید قربان
اعمال توصیه شده در احادیث برای اولین شب ازدواج
هر آنچه باید درباره بسم الله الرحمن الرحیم بدانید
نماز امام علی(ع) برای حاجت و آمرزش گناهان

در موقع ذبح در عید قربان باید چه دعایی بخوانیم؟

قربانی کردن مختص به حاجیان نبوده بلکه همه مسلمانان بسته به استطاعت مالی خویش می توانند قربانی کنند. در زمان ذبح حیوان باید دعاهای زیر را بخوانید.

دعای پیامبر در هنگام ذبح

شیخ طوسی در یکی از کتاب های خود نقل کرده است که:رسول خدا صلوات الله علیه هنگام ذبح قوچی فرمودند: 

اللهمّ تقبّل من محمّد و آل محمّد و من امّة محمّد

 خدایا این قربانی را از من محمد و آل محمد و هم چنین امت محمد قبول فرما. (محمد باقر کمره ای ترجمه آسمان و جهان ، ج‏۹، ص ۱۸۲)

دعای امام علی (ع) در هنگام قربانی کردن

از مولای متقیان امیر مومنان علیه السلام نقل شده است که:قربانی مسلمان را جز مسلمان نکشد و هنگام ذبحش بگوید: 

بسم اللَّه و اللَّه اکبر وَجَّهْتُ وَجْهِی لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ،إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکی وَ مَحْیای وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، لا شَرِیک لَهُ وَ بِذلِک أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ. (المقنع، شیخ صدوق، ص ۲۱۹)

دعای امام صادق (ع) زمان قربانی کردن

از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که چون قربانی را بخری، روی آن را به قبله کن و در وقت نحر یا ذبح بگو:

وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ،

رو گردانیدم به طرف کسی که آفریدۀ آسمان ها و زمین است، خداپرست و مسلمان و از دوگانه پرستان نیستم.

إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ لا شَرِیکَ لَهُ وَ بِذلِکَ أُمِرْت وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ،

به راستی نمازم و عبادتم و زندگی ام و مرگم برای خداست که پروردگار عالمیان است، شریک نیست برای او و به این دستور داده شده ام و من از مسلمانانم.

اللَّهُمَّ مِنکَ وَ لَکَ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ

خدایا! از تو و برای توست، به نام خدا، و خدا بزرگ است. 

پس نحر یا ذبح بکند و بگوید:

اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّی.

خدایا از من قبول فرما.

و فرمود که تا نمیرد سرش را جدا مکن و چون پوست بکند سنّت است که یک حصه را خود و اهل خانه اش بخورند و بهتر آن است که خود به آن افطار کند و یک حصه را برای همسایگان به هدیه بفرستد و اگر پریشان باشند بهتر است و یک صحه را به فقرا و سؤال کنندگان بدهد و اگر اکثر را تصدّق کند بهتر باشد و سنّت است که پوست و کله و جمیع اجزای حلال آن را تصدّق کند و تصرّف نکند و به قصاب ندهد مگر آن که قصاب پریشان باشد و به تصدق به او بدهد. (الکافی، ج ۴،  ص ۴۹۸)

دعای دیگر از امام صادق (ع)

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ زَکَرِیَّا بْنِ آدَمَ عَنِ اَلْکَاهِلِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:فِی اَلْعَقِیقَةِ إِذَا ذَبَحْتَ تَقُولُ:

 «وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ مٰا أَنَا مِنَ اَلْمُشْرِکِینَ إِنَّ صَلاٰتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیٰایَ وَ مَمٰاتِی لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِینَ `لاٰ شَرِیکَ لَهُ»  اَللَّهُمَّ مِنْکَ وَ لَکَ اَللَّهُمَّ هَذَا عَنْ فُلاَنِ بْنِ فُلاَنٍ.

کاهلی گوید:امام صادق علیه السّلام دربارۀ عقیقه چنین فرمود

هنگامی که کارد بر حلق عقیقه نهادی می گویی:

«وجّهت وجهی للّذی فطر السّموات و الأرض حنیفا مسلما و ما أنا من المشرکین إنّ صلاتی و نسکی و محیای و مماتی للّه ربّ العالمین لا شریک له، اللّهمّ منک و لک اللّهمّ» هذا عن فلان بن فلان». بجای فلان بن فلان، اگر شخص مرد باشد اسم او با پدرش را می بری مثلا می گویی:عن علی بن محمد و اگر شخص زن بود می گویی:عن فاطمه بنت محمد. (الکافی ،ج ۶  ، ص ۳۱)

دعایی از امام خمینی در وقت قربانی کردن

دعای موقع ذبح گوسفند یا گاو در روز عید سعید قربان به نقل از مناسک امام خمینی (قدّس سرّه):

«وَجَّهْت ُ وَجْهِی َ لِلَّذِی ْ فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأرْضَ حَنِیْفاَ مُسْلِماَ وَما أنا مِن َ الْمُشْرِکِیْنَ إنَّ صَلاتِی ْ وَ نُسُکِی ْ وَ محیایَ وَمَماتیِْ لِلّه رَبِّ الْعالَمِیْن َ لاشَریْک َ لَهُ وَ بِذالِک َ اُمِرْتُ وَ أنا مِنَ الْمُسلِمِیْن َ، ألَّلهُمَّ مِنْک َ وَ لَکَ بِسْمِ الله ِ وَالله ُ أکْبَرُ، ألَّلهُمَّ تَقَبَّل مِنـِّی» یاحقّ.