زیباترین احادیث ائمه و معصومین درباره زن

 فرهنگ و هنر: در رابطه با جایگاه زن و ارزش های زن احادیث ارزشمند بسیاری از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) وجود دارد. 

بیستم جمادی الثانی برابر با سالروز تولد حضرت فاطمه زهرا (س) بانوی دو عالم می باشد. حضرت فاطمه(س) تنها زنی است که لقب "ام ابیها" به خود گرفت زیرا برای پدر خود، همچون مادری دلسوز و فداکار بود. به همین دلیل زاد روز این بانوی نمونه، روز زن و مادر نام گرفت. به همین بهانه در این بخش احادیث ارزشمندی از پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) درباره جایگاه و ارزش زن ارائه کرده ایم.

جایگاه زن در احادیث پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)

ابراز عشق به زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ «إنّی اُحِبُّکِ» لا یَذْهَبُ مِنْ قَلْبِها اَبَداً؛

این گفته مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم» هیچ‏گاه از قلب زن بیرون نمی ‏رود. (وسائل الشیعة، ج ۱۴، ص ۱۰)

رفاقت و مدارا با زن

امام زین العابدین(ع) می فرمایند:

و امّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَأَنْ تَعلَمَ أَنَّ الله عَزّوَجَلّ جَعَلَها لَکَ سَکَناً و اُنساً فَتَعلَمَ أَنَّ ذلِکَ نِعمةً مِنَ اللهِ عَلَیکَ فَتُکرِمُها وَ تَرفِقُ بِها.

و امّا حق زوجه، بدان که خدای متعال او را برای تو محلّ اُنس و آرامش قرار داده و این یک نعمت الهی بر تو است که او را گرامی بداری و با رفق و مُدارا با وی رفتار نمایی. (مکارم الاخلاق، ص ٤٢٠)

ایمان موجب افزایش محبت

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

کُلَّما ازدادَ العَبدُ إیمانا ازدادَ حُبّا للنِّساءِ

هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود. (بحار الانوار، ج ۱۰۳، ص ۲۲۸)

ظرافت زن

امام علی(ع) می فرمایند:

وَلاتُمَلِّکِ المَرأَةَ أَمرَها ما جاوَزَ نَفسَها فَإِنَّ المَرأَةَ رَیحانَةٌ وَلَیسَت بِقَهرَمانَةٍ... ؛

کاری که در توان زن نیست به او مسپار زیرا او چون گُلی است (ظریف و آسیب پذیر) نه قهرمان و کار فرما. (نهج البلاغه، نامه ۳۱)

زینت و آرایش مرد

امام باقر(ع) می فرمایند:

النِساءُ یُحْبِبْنَ اَنْ یَرینَ الرَّجُلَ فِی مِثْلِ ما یُحبُّ الرَّجُل اَنْ یَری فِیهِ النِّساء مِنَ الزِینَةِ

همان گونه که مردان دوست دارند زینت و آرایش را در زنانشان ببینند، زنان نیز دوست دارند زینت و آرایش را در مردانشان ببینند. ( مکارم الاخلاق، ص ۸۰)

عامل پیشرفت خانواده

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

اَلمَرأَةُ الصّالِحَةُ أَحَدُ الکاسِبَینِ؛

زن شایسته یکی از دو عامل پیشرفت خانواده است. (بحارالأنوار، ج۱۰۳، ص۲۳۸، ح۳۹)

عمر طولانی

امام محمدباقر(ع) می فرمایند:

مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زیدَ فی عُمُرهِ.

کسی که با اهل و خانواده اش خوش رفتار باشد عمر طولانی خواهد داشت. (تحف العقول، ص ٣٠٥)

مهربانی خداوند به زنان

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

إنَّ اللّه تَبارَکَ وَتَعالی عَلَی الناثِ أَرأَفُ مِنهُ عَلَی الذُّکُورِ وَما مِن رَجُلٍ یُدخِلُ فَرحَةً عَلَی امرَأَةٍ بَینَهُ وَبَینَها حُرمَةٌ إِلاّ فَرَّحَهُ اللّه تَعالی یَومَ القیامَةِ؛

خدای بزرگ، به زنان مهربان تر از مردان است و هیچ مردی، زنی از محارم خود را خوشحال نمی کند، مگر آن که خداوند متعال او را در قیامت شاد می کند. (کافی، ج۶، ص۶، ح۷)

محبت به زن

امام صادق (ع) می فرمایند:

کُلُّ مَنِ اشتَدَّ لَنا حُبّا اشتَدَّ للنِّساءِ حُبّا و للحَلْواءِ

هر کس بیشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زن ها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می کند. ( بحار الانوار، ج ۱۰۳، ص ۲۲۷)

هدیه دادن به دختر یا زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

مَن دَخَلَ السّوقَ فَاشتَری تُحفَةً ، فحَمَلَها إلی عِیالِهِ، کانَ کَحامِلِ صَدَقَةٍ إلی قَومٍ مَحاویجَ، و لیَـبدَأ بِالإِناثِ قَبلَ الذُّکورِ ؛ فَإنَّهُ مَن فَرَّحَ اُنثی فَکَأنَّما عَتَقَ رَقَبَةً مِن وُلدِ اسماعیلَ، و مَن أقَرَّ بِعَینِ ابنٍ فَکَأنَّما بَکی مِن خَشیَةِ اللّه ِ، وَ مَن بَکی مِن خَشیَةِ اللّه ِ أدخَلَهُ اللّه ُ جَنّاتِ النَّعیمِ ;

هر کس به بازار رود و هدیه ای برای خانواده اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسی است که برای نیازمندان صدقه می برد. [و هنگامی که هدیه را به خانه می برد]، باید، قبل از پسران، به دختران بدهد، زیرا کسی که دخترش را شادمان کند، مانند کسی است که یک بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کرده است. و هر کس [با دادن هدیه ای ] چشم پسری را روشن کند، گویا از ترس خدا گریسته است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند او را داخل نعمت های بهشت کند. (وسائل الشیعة، ج ۱۵، ص ۲۲۷؛ ثواب الأعمال:ص۲۳۹ ح۱)

رفتار نیک با زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

اِستَوصُوا بِالنِّساءِ خَیرا؛

یکدیگر را به رفتار نیک با زنان سفارش کنید. (بحارالأنوار، ج۳۳، ص۶۲۸، ح۷۴۴)

خوش رفتاری با زن

حضرت علی(ع) می فرمایند:

إنَّ المَرأَةَ ریحانَةٌ وَ لَیسَتْ بِقَهرَمانَةٍ، فَدارِها علی کُلِّ حالٍ وَ أَحسِنِ الصُّحَبَةَ لَها لِیَصفُو عَیشُکَ.

زن، یک ریحانه است نه متولیّ و سرپرست امور. تو در هر حال با او مدارا کن و با خوش رفتاری، زندگی را در کام خود شیرین نما. (وسائل الشیعه، ج ١٤، ص ١٢)

همنشینی با زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

جُلُوسُ الْمَرْءِ عِنْدَ عِیالِهِ أحَبُّ اِلی اللَّهِ تَعالی‏ مِنْ اعْتِکافٍ فی مسجدی هذا؛

در پیشگاه خداوند تعالی، نشستن مرد در کنار همسر خود، از اعتکاف در مسجد من، محبوبتر است. (تنبیه الخواطر :ج‏۲، ص‏۱۲۲)

کفاره گناهان کبیره

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

خِدمَةُ العِیالِ کفّارَةٌ لِلکبائِرِ وَ تُطفِیءُ غَضَبَ الرَّبِّ، وَ مُهوُر الحورِ العینِ وَ تَزیدُ فی الحسَناتِ وَالدَّرَجاتِ.

خدمت به اهل و عیال، کفاره گناهان کبیره و غضب پروردگار را خاموش می کند. مهریة حوریان بهشتی است و بر حسنات و درجات انسان می افزاید. (جامع السعادات، ج ٢، ص ١٤١)

بهترین خصلت های زنان

حضرت امیرالمؤمنین علی (ع)می فرمایند:

خیارُ خِصالِ النِّساءِ شِرارُ خِصالِ الرِّجالِ:الزَّهْوُ وَ الجُبْنُ وَالبُخلُ.

بهترین خصلت های زنان (جهت حفظ خود و حقوق شوهر در برابر بیگانه) بدترین خصلت های مردان است:تکبر و خودخواهی، ترس و زبونی، بخل و تنگ نظری. (مواعظ عددیه، ص ٨٨)

وارد شدن به بهشت بدون شرط

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

حَسِّنوا أَخلاقَکُم وَالطُفوا بِجیرانِکُم وَأکرِموا نِساءَ کُم تَدخُلُوا الجَنَّةَ بِغَیرِ حِسابٍ؛

اخلاق خود را نیکو کنید و با همسایگان خود مهربان باشید و زنان خود را گرامی بدارید تا بی حساب وارد بهشت شوید. (التوحید، ص ۱۲۷)

بهترین صفات زنان

امام رضا(ع) به نقل از از امیر المؤمنین (ع) می فرمایند :

خَیْرُ نِسائِکُمْ، اَلْخَمْسُ. قِیلَ:یا اَمِیرَالمُؤْمِنینَ! وَ مَا الْخَمْسُ؟ قالَ:اَلْهَیِّنَةُ، اللَّیِّنَةُ، المُؤاتِیَةُ، الّتِی إذا غَضِبَ زَوْجُها لَمْ تَکْتَحِلْ بِغَمْضٍ حَتّی‏ یَرْضی‏، وَ اِذا غابَ عَنْها زَوْجُها حَفِظَتْهُ فی غَیْبَتِهِ، فَتِلْکَ عامِلٌ مِنْ عُمّالِ اللَّهِ وَ عامِلُ اللَّهِ لا یَخِیبُ؛

بهترین زنان شما دارای پنج صفت هستند. گفته شد:ای امیر مؤمنان! آن پنج صفت کدام است؟ فرمود:سبکبار و کم‏ صداق، نرم‏خو و خوش‏رفتار، مطیع و موافق، آنگاه که همسرش خشم گیرد، خواب به چشمش نرود تا از او راضی گردد. و در غیاب شوهرش حافظ او باشد. چنین زنی، کارگزاری از کارگزاران خداوند است و کارگزار خداوند نیز دچار ناکامی و خسران نخواهد شد.(کافی، ج‏۵، ص‏۳۲۵)

بهترین گنجینه مردان

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

خِیرُ ما یَکنِزُ المَرءُ، اَلمَرأةُ الصّالِحةُ، اذا نَظَرَ اِلیها سَرَّتهُ و اِذا أمَرَها اَطاعَتهُ و اِذا غابَ عنها حَفِظَتهُ.

بهترین گنجینه ها برای مرد، زن صالحه و پارسا است هر گاه به او می نگرد مسرورش می کند وقتی چیزی از او بخواهد اطاعت می نماید و زمانی که نباشد در غیاب او خود و دیگر امانت هایش را محفوظ نگه می دارد. (نهج الفصاحه، ج ١، ص ٨٦)

همسرداری زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

لایَحِلُّ لِلمَرأةِ أَنْ تُکلِّفَ زَوجَها فَوقَ طاقَتِهِ وَ لاتَشکوهُ الی أَحَدٍ مِن خَلقِ الله عزَّوجَّل لاقَریبٍ ولابَعیدٍ.

برای زن جایز نیست که از همسر خود بیش از وُسع و طاقتش چیزی درخواست کند و هیچگاه در نزد هیچ یک از خلق الله متعال چه دور و چه نزدیک شکایتی از او به عمل آورد. (مستدرک، ج ١٤، ص ٢٤٢)

عذاب سیلی زدن به زن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:

فَأیُّ رَجُلٍ لَطَمَ امرَأتَهُ لَطْمَةً، أمَرَ اللهُ عزّ وجلّ مالِکَ خازِنَ النَّیران فَیَلطِمَهُ علی حَرَّ وجهِهِ سبعینَ لَطمَة فی نارِ جهَنَّم

هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .» (مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۲۵۰)