سلام نو-فاطمه عربزاده: آرامگاه فردوسی آرامگاهی تاریخی در طوس، خراسان، بین سالهای ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۴ ساخته شد و در سال ۱۹۶۹ بازسازی شد. آرامگاه شاعر بزرگ ابوالقاسم فردوسی را میتوان عبادتگاه نامید. توسط دوستداران ادبیات فارسی این مکان تاریخی مشهور شهر توس را به شهرت رسانده است. ابوالقاسم فردوسی طوسی برجستهترین شاعر حماسه سرای ایران است که در سطح جهانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. شاهکار ادبی فردوسی شاهنامه یا کتاب شاهان نام دارد و در واقع طولانیترین منظومه حماسی جهان است. فردوسی سی سال از عمر خود را صرف نگارش این شاهکار کرد که اعتقاد راسخ بر این است که به خاطر همین اثر بود که زبان فارسی از زوال و فراموشی نجات یافت.
فردوسی کاملا به عنوان ناجی زبان ما فارسی شناخته شده است. چند قرن پس از حمله اعراب، در میان توهین و آشوب ناشی از زبان همراه، عربی، فارسی به تدریج در حال محو شدن بود. فردوسی برای احیای زبان شعر و حماسه را برگزید. هر چند پیش از او شاعران دیگری بودند که با شعر به مبارزه برای زبان میپرداختند، اما او بود که سی سال وقت گذاشت تا کلمه به کلمه شالوده زبان را تقویت کند.
ساخت این آرامگاه در سال ۱۹۲۸ آغاز شد و کار در سال ۱۹۳۴ به پایان رسید. در سال ۱۹۶۴ تغییرات کمی در ساختار ایجاد شد. دیوارهای داخلی آرامگاه با مجسمههایی که صحنههایی از «شاهنامه» را به تصویر میکشند، مزین شده است. هر دیوار جانبی ساختمان تقریبا ۳۰ متر است و هر یک از چهار طرف دارای پلکانی است که به آن منتهی میشود.
ساختار اصلی آرامگاه مستطیل شکل با باغ بزرگی است که بنا را احاطه کرده و در تعامل با سازه به سبک باغبانی ایرانی معروف به چارباغ (یا چهارباغ به فارسی) است. آرامگاه فردوسی که شبیه آرامگاه کوروش کبیر است به سبک معماری هخامنشی ساخته شده است. بین این انتخاب سبک معماری و سیاست ایران در آن زمان پیوند روشنی وجود دارد.
بنای آرامگاه الهام گرفته از آرامگاه کوروش بزرگ و مکعبی شکل است که در برخی از نیمرخهای آن کتیبههایی از اشعار فردوسی برگرفته از شاهنامه(کتاب شاهان) دیده میشود. در کنار آرامگاه فردوسی، حوض وسیعی وجود دارد که در انتهای آن مجسمه این شاعر بزرگ حماسی پذیرای بازدیدکنندگان است. در شمال غربی محوطه آرامگاه، مدفن یکی دیگر از شاعران بزرگ معاصر ایران، یعنی مهدی اخوان ثالث قرار دارد.
طول هر ضلع پی بناهای اصلی حدود ۱۶ متر است که با سنگ مرمر کار شده و با ابیاتی از شاهنامه به خط نستعلیق مزین شده است. در بالای سنگ جنوبی، نمادی از نقش برجسته اهورامزدا، ماکتی از بناهای هخامنشی به چشم میخورد. از دیگر جنبههای دیدنی آرامگاه میتوان به موزه فردوسی اشاره کرد که در آن اشیاء فرهنگی و تاریخی مانند اشیاء سنگی پیش از تاریخ، انواع نسخههای مختلف کتاب شاهان و تعدادی تابلو نقاشی صحنههایی برگرفته از این شاهکار نگهداری میشود.
موزه طوس که توسط هوشنگ سیحون نیز طراحی شده است از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که آثار هنری متنوعی در آن به نمایش گذاشته شده است. بخشی از آن به گلدانها، سکهها و دیگر آثاری که باستان شناسان در اطراف طوس کشف کردهاند اختصاص دارد. در بخش دیگری برای ایجاد حس بهتر از دوران، وسایل اسب سواری قدیمی مانند سپر، چماق، تیر و کمان و آلات موسیقی میدان جنگ به نمایش گذاشته شده است. همچنین برخی از دست نوشتههای تاریخی شاهنامه و همچنین نقاشیها و فرشها با الهام از داستانهای این کتاب در این نمایش وجود دارد.
نظر شما