به گزارش سلام نو، محققان موسسه مکس پلانک آلمان میگویند عنکبوت جهنده در حالت استراحت ظاهرا خواب میبیند و وارد مرحله REM میشود و به جای آنکه در وضعیت REM پلکهای عنکبوت تکان بخورد، پاهایش را تکان میدهد.
عنکبوت جهنده گونهای پرشمار در میان خانواده عنکبوتهاست که در سراسر جهان یافت میشود و اغلب به دلیل دارا بودن رنگهای درخشان یا نقش و نگار چشمگیر خود به عنوان یکی از زیباترین گونههای بندپایان تلقی میشود، اکنون نیز گروهی از محققان طی مطالعات خود توانستهاند حالتی شبیه به خواب مرحله REM را در این حشره مشاهده کنند.
گفتنی است مرحله REM در خواب که مخفف عبارت Rapid eye movement یا حرکات سریع چشم به شمار میرود، حالتی است که بدن در خواب عمیق قرار میگیرد اما مغز همچنان واکنشهای بیداری را حفظ میکند.
این مرحله از چرخه استراحت که خواب دیدن نیز در حین آن صورت میگیرد عموما تنها در پستانداران رخ میدهد و مشاهده آن در یک حشره امری بسیار غیرمعمول و جالب توجه است.
اطلاعات تکمیلی از مشاهده خواب REM در عنکبوت جهنده
با وجود این تفاسیر مرحله REM همچنان در انسانها و پستاندارانی نظیر سگها و گربهها به صورت حرکت ناخودآگاه چشمها در زیر پلکهای بسته و حرکات غیر ارادی دست و پا قابل مشاهده است، البته مشخصا شناسایی چنین مواردی در یک حشره کوچک نظیر عنکبوت جهنده کمی دشوارتر است.
«دنیلا روسلر» بومشناس دانشگاه کنستانس و موسسه رفتارشناسی حیوانات مکس پلانک در آلمان، که یکی از محققان ارشد در مطالعه مذکور هم محسوب میشود، در ابتدا به همراه تیمش متوجه تکانهای غیر طبیعی پای عنکبوتها در هنگام استراحت شدند، این امر موجب شد آنها از خود بپرسند که آیا این حشرات در حال تجربه خواب REM هستند؟
البته عنکبوتها علیرغم دارا بودن شبکیه چشم، برخلاف انسانها یا باقی پستانداران چشمان خود را حرکت نمیدهند. خوشبختانه عنکبوتهای جهنده نابالغ به دلیل آنکه تقریبا شفاف هستند این امکان را فراهم میکردند تا دانشمندان بتوانند حرکات چشم آنها را مورد بررسی قرار دهند.
بدین ترتیب تیم محققان ساعتها فیلمبرداری شبانه از عنکبوتهایی که جهت استراحت از تار تنیده شده خود آویزان بودند را آغاز کردند (تصویر پایین). با استناد به تصاویر ثبت شده دانشمندان مشاهده نمودند عنکبوتها هم دارای حرکات غیرارادی پاها هستند و هم شبکیه چشمهایشان دارای حرکت است، ترکیبی که تا حدی اثبات میکند این حشرات قادرند به خواب مرحله REM برسند.
علاوه بر این موارد آنها همینطور مشاهده کردند حرکات شبکیه چشم عنکبوتهای جهنده ادامهدار بوده و مدت این حرکات و همچنین وقفه میان آنها در طول شب با افزایش رو به رو میشده است.
به هر صورت در پایان ذکر این نکته حائز اهمیت است که دانشمندان هنوز برای اعلام این مورد که عنکبوت جهنده خواب میبیند آماده نیستند با این حال به گفته روسلر حتی احتمال وجود آن نیز نفسگیر است.
وی عقیده دارد که در مراحل بعدی تمرکز مطالعات باید روی عملکرد کلی مرحله REM و رفتارهای مرتبط به آن در دنیای حیوانات قرار گیرد، هرچه باشد خواب REM هنوز حتی در میان انسانها نیز یک پدیده اسرارآمیز به شمار میرود و هر شکلی از تحقیقات در این زمینه سودمند خواهد بود.
نظر شما