به گزارش سلام نو به نقل از رکنا، کالابرگ یا همان کوپن دهه شصت که اینبار بصورت اکترونیکی مورد استفاده قرار میگیرد. از سال ۹۷ به علت گرانی کالاهای اساسی طرح کالابرگ الکترونیک پیشنهاد شد. برای استفاده از کالابرگ فقط کارت بانکی نیاز است و کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد. اما کالابرگ جایگزین مناسبی برای یارانه نقدی خواهد بود؟ در ادامه به این موضوع می پردازیم.
بنا به گفته وزیر اقتصاد، گزارش طرح کالابرگ قرار است تا آخر مرداد ارائه شود، با این حساب یارانه شهریور بصورت کالایی خواهد بود؟
یارانه نقدی مردادماه هفته گذشته واریز شد و این، چهارمین یارانه نقدی پس از جراحی اقتصادی دولت و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است.
در حالی چهارمین مرحله از یارانه‌های نقدی هفته گذشته به حساب خانوار واریز شد که هنوز حذف‌شدگان یارانه امکان ثبت‌نام برای دریافت یارانه را دارند.
این در شرایطی است که زیرساخت‌های طرح کالابرگ در حال آماده‌سازی است و بنا به گفته وزیر اقتصاد، گزارش طرح کالابرگ قرار است تا آخر مرداد ارائه شود و امیدواریم اوایل شهریور ماه بعد از ارائه گزارش، تصمیم نهایی در خصوص جزییات تغییر شیوه پرداخت یارانه‌ها صورت گیرد.
طیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها نیز در پاسخ به این سوال که یارانه بعدی نقدی است یا کالایی عنوان کرده، تا زمانی که ابلاغ رسمی صورت نگرفته باشد، یارانه‌ها به صورت نقدی پرداخت می‌شود و هنوز هم ابلاغی صورت نگرفته، بنابراین فعلا گفته می‌شود ماه بعد هم پرداخت به صورت نقدی خواهد بود.
در این‌میان، پیش‌بینی می‌شود تغییر در شیوه پرداخت یارانه‌ها از مهرماه کلید بخورد. البته به باور کارشناسان، اگر دولت قصد واقعی برای تغییر شیوه پرداخت داشته باشد
با این حال، یارانه نقدی مردادماه هفته گذشته واریز شد و این، چهارمین یارانه نقدی پس از جراحی اقتصادی دولت و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است.
پرداخت یارانه نقدی از اردیبهشت امسال و به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات کالای اساسی با رویه جدید و مبلغ ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان به تناسب دهک‌بندی صورت گرفته برای ۹ دهک پرداخت می‌شود؛ به‌طوری که برای سه دهک اول به ازای هر نفر ۴۰۰ هزار و مابقی دهک‌ها ۳۰۰ هزار تومان است.
یارانه شهریور کی واریز می شود؟
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاددرباره سرانجام کالابرگ الکترونیکی در راستای مردمی‌سازی یارانه‌ها اظهار داشت: قرار است اوایل شهریورماه گزارش اینکه چقدر بسترهای فنی این اقدام برای اجرا در سراسر کشور آماده شده است توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دستگاه‌های متولی به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه شود.
وی افزود: پس از آن تصمیم‌گیری خواهد شد که آیا اجرای آن از شهریورماه و یا مهرماه و یا چه زمانی آغاز می‌شود؟ اما تا زمان دقیق تعیین نشده باشد، نمی‌توان در این‌باره اظهارنظر و اطلاع‌رسانی داشت.
دولت برای حمایت از اقشار ضعیف، جلوگیری از رانت و هم‌چنین عادلانه‌سازی یارانه‌ها اعلام کرد که شیوه پرداخت یارانه و اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی را تغییر داده و مقرر کرد یارانه به‌جای واردکننده، به انتهای زنجیره یعنی مردم داده شود.
زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آماده‌سازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده می‌شود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسی‌های آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
سلطانی با اشاره به اینکه حال سوال مهم این است که "چرا دولت تن به اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی نمی‌دهد"، اذعان داشت: اگر دولت کالابرگ بدهد، دیگر دستش برای خلق پول و جابجایی پول باز نیست، این درحالیست که حداقل ۲۰ درصد از ارزش یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی که دولت به مردم داده، طی این دوماه اخیر کم شده، مانند همان بلایی که سر یارانه ۴۵.۵۰۰ تومانی آمد، با توجه به تورمی که وجود دارد، در سال ۸۸ این یارانه معادل ۴۵ دلار بود، امروز بعد از ۱۳ سال ارزش آن به کمتر از ۱.۵ دلار کاهش پیدا کرده است.
همزمان با اینکه سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرده بود، زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آماده‌سازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده می‌شود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسی‌های آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
وزیر اقتصاد اعلام کرد: از ابتدا مقرر شده بود بعد از اتمام دوره آزمایشی طرح کالابرگ، نتیجه به ستاد اقتصادی دولت اعلام شود و سپس اجرایی و توسعه پیدا کند. این طرح در حال طی روند اعلام شده است، اما هنوز به ستاد اقتصادی دولت ارسال نشده و اگر از سوی دولت تصمیم دیگری گرفته شود، اعلام خواهیم کرد.
حال در چنین شرایطی به نظر می‌رسد دولت چندان راضی نیست، که طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرا کند، مجلس به دنبال آن است که این طرح اجرایی شود، اما دولت اعلام می‌کند، زیر ساخت‌های انجام این کار فراهم نیست و تا زمانیکه این مقدمات فراهم شود، پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی ادامه خواهد یافت.
چالش اجرای کالابرگ الکترونیکی چیست؟
اما به نظر می‌رسد چالش اصلی بر سر همان «مبنای قیمت کالاها» یا شرطِ قانونیِ بازگشت به شهریور ۱۴۰۰ است که دولت زیر بار پذیرش آن نمی‌رود؛ کمتر از یک هفته بعد از اظهارات این نماینده مجلس، در بیست و نهم مرداد، رئیس سازمان برنامه و بودجه آب پاکی را روی دست مردم و جامعه‌ی مصرف‌کنندگان ریخت و با قاطعیت گفت: بازگشت قیمت‌ها به شهریور ۱۴۰۰ اصلاً ممکن نیست.
مسعود میرکاظمی درباره بلاتکلیفی لایحه دولت درخصوص حذف بند مربوط به بازگشت قیمت‌ها به شهریور سال ۱۴۰۰ گفت: «نیمه دوم سال باز یک افزایش قیمت داشتیم. هنگامی که بودجه بسته شد، اتفاقات روسیه و اوکراین نبود و جهش سوم قیمت در بودجه دیده نشده بود. بنابراین وقتی ما می‌گوییم بازگردیم به شهریور ۱۴۰۰، یا باید بپذیریم هزینه‌اش را مردم بدهند یا باید یارانه‌شان را اضافه کنیم. اگر هرکدام را بپذیریم، دیگر نباید بگوییم قیمت‌ها به شهریور بازگردد بلکه آنچه که ملاک عمل قرار میگیرد، اسفند ماه و زمانی است که بودجه بسته شده؛ زیرا بودجه با کسری بسته شده است. اگر مجلس شورای اسلامی نمی‌پذیرد، باید یارانه‌اش را مشخص کنیم و ان‌شاالله یارانه بیشتری را بتوانیم تخصیص دهیم ما امروز لایحه اصلاح یارانه را به مجلس نفرستاده‌ایم برای اینکه این مسئله روشن شود.»
در اظهارات میرکاظمی چند نکته برجسته وجود دارد؛ اول اینکه بازگشت قیمت‌ها به شهریور ۱۴۰۰ برای مردم هزینه دارد و مردم باید هزینه‌اش را بپردازند، اما مشخص نیست کاهش قیمت‌ها چه هزینه‌ای می‌تواند برای مردم داشته باشد. دوم اینکه تلویحاً احتمال بازگشت قیمت‌ها به آن زمان را منتفی دانسته و از آن مهم‌تر، اشاره‌ای به ارائه کالابرگ الکترونیک نکرده است حتی از لایحه اصلاح یارانه سخن گفته؛ با این حساب آیا علاوه بر منتفی شدن بازگشت قیمت‌ها، کالابرگ الکترونیک هم کاملاً منتفی‌ست؟
این در حالیست که در روزهای گذشته، رسانه‌ها و مقامات رسمی از آماده شدن کالابرگ در مهرماه خبر داده‌اند؛ برای نمونه، سیدمحمد هادی سبحانیان (معاون وزیر اقتصاد و دارایی) روز جمعه ۲۸ مرداد گفته است در صورتی که طرح اجرایی در دولت به تصویب برسد، از تاریخ یک مهرماه این امکان وجود دارد که به صورت آزمایشی اجرایی شود.
اینجا هم کالابرگ فقط به صورتِ یک «امکان آزمایشی» مطرح شده است و این در حالیست که روز بعد رئیس سازمان برنامه و بودجه در مورد آن به کلی سکوت کرده و از جایگزینی به نام لایحه‌ی اصلاح یارانه سخن رانده که البته آن نیز در حد یک احتمال ضعیف است. در هر حال، به نظر می‌رسد بازگشت قیمت‌ها به شهریور ۱۴۰۰ کاملاً منتفی‌ست و طرح کالابرگ الکترونیک نیز در این مرحله تقریباً منتفی‌ست.
نظرات