سلام نو – محمدعلی صف‌آرا: جزیره کیش در کنار مقاصدی مثل رشت، آمل، بابل، اصفهان و شیراز از مشهورترین و محبوب‌ترین مقاصد گردشگری ایرانیان است. هنوز وقتی اسم جشنواره تابستانی برده می‌شود نام کیش به ذهن هر مخاطبی می‌رسد.
با این همه به نظر می‌رسد با وجود گام‌های مثبتی مثل گازکشی به جزیره کیش، این روزها توریستی‌ترین جزیره جنوب ایران حال و روز خوشی ندارد و از ساکنان تا جامعه بازاریان و اصناف کیش نگران شرایط به وجود آمده هستند. اما ماجرا چیست؟
افت شدید گردشگر در کیش؛ کسبه در آستانه ورشکستی قرار دارند؟
مشکل اصلی این روزهای جزیره کیش کمبود شدید گردشگر است، کمبود گردشگری که باعث رکود بازارها و خالی شدن هتل‌های جزیره کیش شده است.
اما چرا چنین شده است؟ کیش امسال یک زمین لرزه و چند پس لرزه جدی را تجربه کرد، مسئله‌ای که برخی آن را یکی از عوامل کم رونقی جزیره می‌دانند.
با این همه از هتل دار تا مغازه‌دار و از کیش‌وندان تا فعالین صنفی جزیره همه و همه معتقدند که موج کاهش گردشگران کیش ربط چندانی به زلزله، کرونا و مسائلی از این دست ندارد و مشکل جای دیگری است.
انگشت اتهام همه به سمت کیش ایر، خط هوایی ویژه جزیره کیش است. بسیاری معتقدند خصوصی شدن این ایرلاین، تغییر سیاست‌های آن و تمرکز بر فعالیت بر مقاصدی غیر از جزیره کیش باعث این وضعیت شده است.
جزیره‌ی کیش که به شکل معمول در بدترین روزهایش بیش از ۸۰ درصد هتل‌های آن پر می‌شدند و بازارهایش محل گشت و گذار گردشگران بود امروز به نقطه‌ای رسیده که برخی هتل‌ها به سختی توانسته‌اند ۱۰ درصد ظرفیت خود را پر کنند.
بازارها، مراکز تجاری و مغازه‌ها هم با وجود انواع جشنوارها رونق چندانی ندارند و با کمبود خریدار مواجه هستند. این جا هم فروشندگان مقصر را خط هوایی کیش ایر می‌دانند. یکی از این فروشندگان به خبرنگار سلام نو می‌گوید: در حالی پروازهای کیش ایر به کیش کم و مسافران کم‌تر شده‌اند که اجاره مغازه و قیمت اجناس مثل همه جای کشور در کیش هم افزایش یافته است.
این فروشنده شکلات و تنقلات می‌گوید: کاسبان در آستانه ورشکستی قرار دارند. بخشی از فروشندگان هم در حال تحویل واحدهای خود هستند چون توان پرداخت اجاره‌ای که بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش داشته را ندارند.
خصوصی سازی کیش ایر؛ اقدامی که دودش به چشم کیش رفت
اما این تنها کسبه نیستند که مشکل را از چشم کیش ایر می‌بینند. مسیح الله صفا، رئیس جامعه هتلداران کیش با اسف بار دانستن وضعیت پروازها به کیش به ایسنا می‌گوید که طی ۳۳ سالی که در جزیره کیش زندگی کرده هیچ سالی وضعیت پروازها به این صورت اسف بار نبوده است.
او تاکید می‌کند که تحت هر شرایطی درصد اشغال هتل های کیش در شهریور ماه بالای ۸۰ درصد بوده اما در حال حاضر برخی از هتل‌ها به سختی به ده درصد ظرفیت می‌رسند. او می‌گوید آن‌هایی که هتل و پرواز را با هم چارتر کرده‌اند حالا عملا تور را به قیمت بلیط هواپیما می‌دهند یعنی اتاق هتل رایگان است.
به گفته او کیش به طور معمول در این ایام میزبان روزی ۶۰ پرواز بود، اما این عدد حالا به ۱۰ تا ۱۲ عدد در روز رسیده است. به گفته صفا اثر این کاهش چشم‌گیر پرواز خالی شدن هتل‌ها، مغازه‌ها و رستوران‌ها است.
صفا اثر دیگر این وضع را روی آینده کیش می‌داند و تاکید می‌کند هتل‌ها و مراکز خرید که هم اکنون در حال ساخت در کیش هستند در آینده حتما به مشکل می‌خورند.
مدیرعامل منطقه آزاد کیش: میزان ورود مسافران افزایش داشته / گرانی اجاره و قاچاق کالا به کسبه ضربه زده است
در این میان مهدی کشاورز، مدیرعامل منطقه آزاد کیش نظر متفاوتی دارد و به رکنا می‌گوید: کمبود مسافر نداریم. آمارها نشان می دهد که میزان ورود مسافر به جزیره در مرداد ماه امسال نسبت به ماه مشابه در سال ۱۴۰۰ با افزایش ۸ درصدی مواجه شده است. مشکل بحران کسبه کیش فقط کاهش پروازها نیست، بلکه گرانی اجاره و قاچاق کالا و موارد دیگر است و این که مسافران دیگر توان خرید ندارند.
با این همه او با اشاره به مشکلات واگذاری کیش به بخش خصوصی می‌افزاید: ضربه به اقتصاد کیش از سال ۹۸ و در دولت گذشته کلید خورد. آن زمان ایرلاین کیش ایر در لیست واگذاری به بخش خصوصی توسط سازمان خصوصی سازی قرار گرفت.
کشاورز با بیان این که به طور مستمر در تلاش هستم که کیش ایر به منطقه آزاد کیش بازگردد، گفت: برای بازگرداندن کیش ایر سه راهکار وجود دارد؛ ورود سران قوا، شورای امنیت ملی و یا مجمع واگذاری شرکت ها به این مساله. راه حل نجات کیش بازگردان کیش ایر به جزیره است و اگر صورت نگیرد کیش با بحران مواجه خواهد شد.
سوالی که پس از صحبت‌های مدیرعامل منطقه آزاد کیش مطرح می‌شود این است که اگر میزان مسافر ورودی به کیش کاهش نداشته پس مشکل واگذاری کیش ایر چیست که او به عنوان یک مدیر عامل دنبال ورود سران قوا به ماجرا است؟
افزایش میزان ورود گردشگر به جزیره کیش بدون فعالیت درست کیش ایر عملا غیر ممکن است چون حجم اصلی ورودی گردشگری به کیش از مسیر هوایی است. اگر میزان ورود گردشگر افزایش داشته پس کیش ایر درست کار کرده و اگر کیش ایر درست کار نکرده و قرار دادن کیش ایر در لیست خصوصی‌سازی ضربه‌ای بوده که دولت قبل به جزیره کیش زده پس آمار افزایش ورود مسافر غلط است. به نظر می‌رسد کشاورز به دلایلی مایل به حمله مستقیم به کیش ایر نیست.
مشکل کیش ایر کجاست؟
منتقدان واگذاری و مدیریت کیش ایر معتقدند که این خط هوایی برای خدمت رسانی به جزیره کیش تاسیس شده اما از دورانی که به سمت خصوصی سازی حرکت کرد پروازهای خود به جزیره کیش را روز به روز کاهش داد تا جایی که حتی در شهرهایی مثل اصفهان و شیراز به سختی پرواز کیش ایر پیدا می‌شود.
فعالان گردشگری کیش، علاقه شرکت های هواپیمایی به گذاشتن پروازهایی به مقاصد گردشگری کشورهای همسایه نظیر ترکیه جهت کسب درآمد بیشتر را یکی از مهمترین دلایل کاهش پروازها اعلام می کنند.
آن‌ها هر چند اثر تحریم و فرسودگی ناوگان هوایی را نادیده نمی‌گیرند، اما تاکید می‌کنند کیش ایر به عنوان بازوی گردشگری کیش جای پروازهای پر شمار به دبی یا ترکیه باید تمرکز خود را روی پرواز به جزیره کیش قرار دهد.
رضا رشیدپور از روند شبه برانگیز واگذاری کیش ایر سخن گفت
این مسئله و نوع واگذاری کیش ایر باعث انتقادات بسیاری از این شرکت شد. از جمله رضا رشیدپور، مجری شناخته شده در ویدیویی از واگذاری عجیب کیش ایر انتقاد کرد و گفت قرار نیست آقایان هر کاری خواستند بکنند و فکر کنند صدای کسی در نخواهد آمد.
او این پرسش را طرح می‌کند که نکند اقدامات اخیر در راستای ورشکست کردن کیش ایر و ارزان فروشی آن به گروهی خاص است؟
رشیدپور می‌گوید: هیچ جایی در ایران تا این اندازه به هواپیما وابسته نیست. این جا اگر هواپیما نباشد می‌میرد. این به نفع مردم نیست. شما یک نمونه خصوصی سازی موفق را نام ببرید.
وی می‌گوید: کسبه در حال ورشکستگی هستند، مردم پول اجاره ندارند، ناوگان عمومی فرسوده است و درست در همین زمان که کیش ایر باید به داد مردم کیش می‌رسید داشت بین مشهد و کراچی – در پاکستان- پرواز می‌گذاشت.
این سخنان رشیدپور باعث واکنش روابط عمومی کیش در توییتر شد. توییتر کیش ایر در یک توییت کنایی خطاب به رشیدپور نوشت:
سرمایه واقعی کیش ایر همسفرانش هستند نه سلبریتی هایی که روزی به واسطه رانتی که می‌گرفتند در آنتن زنده ثناگوی مدیر وقت بودند و اکنون که باج شان قطع شده سربه گلایه گشوده پس از دو سال به یادآورده اند که در دولت مورد حمایتشان این شرکت وارد روند خصوصی سازی شد، شما همچنان غوغای روحانی نگر.
فارغ از درست و غلط بودن سخنان رشیدپور واکنش غیرحرفه‌ای، نابالغانه و ناپخته روابط عمومی کیش ایر احتمالا نشانی از مشکلات مدیریتی عمیق این شرکت است که اکنون به روابط عمومی آن هم سرایت کرده است.
کیش ایر؛ ایر لاینی به نام کیش و به کام دوبی و ترکیه
فارغ از انتقادات رشیدپور باید پذیرفت که کیش ایر حداقل در تابستان امسال کمک خاصی به کیش نکرده است. به اواخر تیر و اوایل مرداد باز گردیم.
در حالی که در آن دوره انجمن‌های صنفی کیش برای رونق جزیره دست به برگزاری انواع جشنواره‌ها زدند کیش ایر لیست بلند بالایی از پروازها لغو شده به کیش را داشت.
آن طور که پایگاه خبری اندیشه کیش گزارش داده است در آن زمان شرکت هواپیمایی کیش ایر در اطلاعیه‌ای خطاب به چارترکنندگان طرف قرار داد خود، بدون بیان علت لغو پرواز ها، اقدام به لغو نزدیک به هفتاد پرواز خود در مسیرهایی همچون کیش، شیراز، ساری، تهران، یزد، اصفهان، آبادان و مشهد کرد.
بر اساس اعلام کیش ایر در حالی که در آن دوره پروازها از تهران و مشهد به مقصد نجف و لاهور و کشور ترکیه بود، پروازهای ذیل به مقصد کیش باطل و یا شامل تغییرات شد:
۱- ۷۰۶۰/۷۰۶۱ کیش شیراز کیش شنبه‌ها، سه شنبه و پنچشنبه‌ها باطل، یکشنبه ۲ مرداد و چهارشنبه ۵ مرداد باطل.
۲- ۷۰۹۸/۷۰۹۹ کیش ساری کیش دوشنبه ۳ مرداد و پنجشنبه ۶ مرداد باطل
۳- ۷۰۵۵ تهران کیش سه شنبه ۴ مرداد باطل
۴- ۷۰۵۴ کیش تهران یکشنبه ۲ مرداد باطل
۵- ۷۰۲۰ کیش تهران سه شنبه ۴ مرداد باطل
۶- ۷۰۲۱ تهران کیش سه شنبه‌ها و جمعه‌ها برقرار
۷- ۷۰۵۶ کیش تهران چهارشنبه‌ها و جمعه‌ها آخر شب (بامداد شنبه) برقرار
۸- ۷۰۵۷ تهران کیش چهارشنبه‌ها باطل، جمعه‌ها برقرار
۹- ۷۱۲۰/۷۱۲۱ کیش یزد کیش، روزهای دوشنبه باطل، پنجشنبه ۶ مرداد باطل (باقی پنجشنبه‌ها برقرار)
۱۰- ۷۰۵۳ تهران کیش شنبه ۱ مرداد، جمعه ۷ مرداد، شنبه ۸ مرداد باطل (سایر روزها برقرار)
۱۱- ۷۰۵۲ کیش تهران شنبه ۱ مرداد، جمعه ۷ مرداد، شنبه ۸ مرداد باطل (سایر روزهای هفته و همچنین یکشنبه‌ها برقرار)
۱۲- ۷۱۲۵ تهران کیش روزهای دوشنبه ۳ مرداد و سه شنبه ۴ مرداد و چهارشنبه ۵ مرداد باطل، سایر روزهای دوشنبه و سه شنبه و چهارشنبه برقرار
۱۳- ۷۱۲۴ کیش تهران دوشنبه ۳ مرداد باطل، سایر روزهای دوشنبه برقرار
۱۴- ۷۱۱۲/۷۱۱۳ کیش اصفهان کیش روزهای یکشنبه و چهارشنبه باطل (فقط روزهای سه شنبه و جمعه برقرار)
۱۵- ۷۰۲۲/۷۰۲۳ کیش اصفهان کیش روز شنبه ۱ مرداد، سه شنبه ۴ مرداد، جمعه ۷ مرداد، شنبه ۸ مرداد باطل (سایر روزها برقرار)
۱۶- ۷۱۳۸/۷۱۳۹ بندر اصفهان بندر روز شنبه ۱ مرداد، روز سه شنبه ۴ مرداد، پنجشنبه ۶ مرداد، شنبه ۸ مرداد باطل (سایرروز برقرار)
۱۷- ۷۱۰۵/۷۱۰۴ تهران آبادان تهران شنبه ۱ مرداد، چهارشنبه ۵ مرداد، شنبه ۸ مرداد باطل
۱۸- ۷۰۸۰ کیش تهران چهارشنبه ۵ مرداد و جمعه ۷ مرداد باطل
۱۹- ۷۰۸۱ تهران کیش یکشنبه ۲ مرداد، چهارشنبه ۵ مرداد، جمعه ۷ مرداد باطل
۲۰- ۷۰۲۴ کیش تهران روز پنجشنبه ۶ مرداد باطل، سایر پنجشنبه‌ها برقرار
۲۱- ۷۰۲۵ تهران کیش باطل
۲۲- ۷۰۷۲/۷۰۷۳ کیش مشهد کیش روز جمعه ۷ مرداد باطل
۲۳- ۷۰۱۴/۷۰۱۵ کیش تهران کیش باطل
۲۴- ۷۱۲۸/۷۱۲۹ کیش تهران کیش باطل
۲۵- ۷۰۲۸/۷۰۲۹ کیش تهران کیش روز یکشنبه ۲ مرداد باطل
۲۶- ۷۱۶۰۷۱۶۱ کیش شیراز کیش باطل
۲۷- ۷۱۹۰/۷۱۹۱ کیش اصفهان کیش باطل
این در حالی است که در مقطعی اصلا کیش ایر پروازی از مبدا تهران، شیراز، اصفهان، بندرعباس، مشهد، تبریز، رشت، ساری و بسیاری از شهرها به جزیره کیش نداشت.
کیش ایر شرکت هواپیمایی است و چه خصوصی و چه دولتی طبیعی است که به دنبال تنوع پرواز و سود بیشتر باشد، اما نباید این واقعیت فراموش شود که دلیل اصلی این خط هوایی خدمت رسانی به جزیره کیش است. اگر جزیره کیش ورشکست شود چه اتفاقی برای کیش ایر خواهد افتاد؟
این روزها خبر رسیده که پس از کارزارهای اینترنتی مردم کیش محمد مخبر در پاسخ به درخواست سعید محمد، دبیر شورای عالی مناطق آزاد، و نیز مهدی کشاورز، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش از وزیر اقتصاد خواست ضمن بررسی و اعلام گزارش، بازگشت شرکت هواپیمایی کیش ایر به سازمان منطقه آزاد کیش را پیگیری کند. اما آیا تمام مشکل کیش ایر با توقف خصوصی سازی حل می‌شود؟
نظر شما